Năng lượng Mới số 290

Phú Quốc còn được mệnh danh là Đảo Ngọc, là đảo lớn nhất trong quần thể 22 đảo nằm trong vịnh Thái Lan, đồng thời cũng là hòn đảo có diện tích lớn nhất Việt Nam. Quần đảo Phú Quốc tạo thành huyện đảo Phú Quốc trực thuộc tỉnh Kiên Giang. Toàn bộ huyện đảo có tổng diện tích 593,05km², xấp xỉ diện tích đảo quốc Singapore. Phú Quốc nằm cách thành phố Rạch Giá 120km và cách thị xã Hà Tiên 45km.

Với nhiều thuận lợi, Phú Quốc được Chính phủ xác định là một trọng điểm đầu tư, phát triển kinh tế, xã hội các vùng biển đảo tổ quốc. Ngay từ năm 2007, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tổng Công ty Điện lực miền Nam (EVN SPC) đã tiến hành lập dự án đưa điện lưới quốc gia ra Phú Quốc. Ngay từ những ngày đầu, đơn vị được chọn mặt gửi vàng để khảo sát, lập dự án là Công ty CP Tư vấn Xây dựng Điện 2 (TV2), đơn vị tư vấn xây dựng điện có nhiều kinh nghiệm nhất EVN.

Dự án cáp điện ngầm 110kV xuyên biển Hà Tiên - Phú Quốc có tổng mức đầu tư khoảng 2.300 tỉ đồng với công nghệ phức tạp lần đầu tiên thực hiện và có quy mô lớn nhất Việt Nam. Nghiên cứu và lập dự án đầu tư là một quá trình khó khăn và kéo dài. Để khảo sát lập dự án, TV2 đã tiến hành toàn bộ công tác tìm hiểu công nghệ và thi công lắp đặt cáp ngầm biển tại các quốc gia tiên tiến về công nghệ điện như Đức, Nhật Bản, Singapore… Trải qua gần 4 năm, đến tháng 1/2011 dự án đầu tư xây dựng công trình mới chính thức được phê duyệt.

Thiết kế công trình cáp ngầm biển là một công tác hoàn toàn mới đối với nước ta đến thời điểm lập dự án. Việc khảo sát, chọn tuyến cáp cũng như thiết kế cáp và thi công lắp đặt có những tiêu chí khác hẳn các đường dây tải điện truyền thống trên bờ. Chính vì thế, công việc của kỹ sư thiết kế rất nặng nề, từ việc xây dựng tiêu chí và nghiên cứu sơ bộ việc chọn tuyến đến việc lập báo cáo sơ bộ ban đầu (DTS - Desktop Study). Sau đó mới có thể đưa ra yêu cầu khảo sát để thu thập số liệu phục vụ thiết kế.

Công tác khảo sát thu thập số liệu tuyến cáp phục vụ thiết kế với các phương pháp khảo sát biển lần đầu tiên sử dụng cho ngành điện như: đo sâu hồi chùm tia đơn, quét ảnh bề mặt đáy biển, đo mặt cắt địa chấn nông… Các kỹ sư của Trung tâm Tư vấn Lưới điện TV2 (TLĐ) đã tìm hiểu, viết yêu cầu khảo sát phù hợp và đã phối hợp với tư vấn phụ Fugro Survey Pte. Ltd - Singapore thực hiện khảo sát thành công tuyến cáp.

Vào thời điểm lập dự án, hàng loạt các phương án được đưa ra như sử dụng cáp ngầm 1 mạch hay 2 mạch, cáp 1 lõi hay 3 lõi, cáp lõi nhôm hay lõi đồng, sử dụng công nghệ HVDC (công nghệ truyền tải điện cao áp 1 chiều) hay AC truyền thống, cấp điện áp 110kV hay 220kV, cáp liền một sợi hay nhiều đoạn có mối nối… Các kỹ sư TV2 đã liên tục tìm hiểu thông tin, cập nhật các công nghệ mới nhất, đồng thời phối hợp chặt chẽ với các chuyên gia của EsGrit Marketing & Engineering Pte. Ltd. để nắm bắt những thiết kế tiên tiến nhất về cấu trúc cáp ngầm xuyên biển.

Qua nhiều tính toán, phân tích và so sánh, TV2 đã tư vấn phương án tối ưu về kinh tế và kỹ thuật là sử dụng 1 mạch cáp đồng 3 lõi không có mối nối suốt 60km với cấp điện áp xoay chiều 110kV. Với phương án này, tuyến cáp ngầm xuyên biển đảm bảo cung cấp điện ổn định và tin cậy, đáp ứng nhu cầu tiêu thụ điện cho huyện đảo Phú Quốc đến giai đoạn 2021-2025.

Khó khăn tiếp theo của dự án là việc lắp đặt cáp dưới đáy biển sẽ như thế nào. Hiện tại trong nước chưa có đơn vị nào có kinh nghiệm về việc lắp đặt và chôn cáp điện cao thế dưới đáy biển. Do đó, các kỹ sư TV2 lại tiếp tục tìm hiểu các phương pháp thi công cáp ngầm từ các nước phát triển trên thế giới. Tiêu chí của việc lựa chọn là phương pháp thi công phải đảm bảo an toàn, hiệu quả và phù hợp với địa hình, địa chất trên tuyến.

Được sự hỗ trợ của Hitachi Cable Asia Pacific (HCAP) Pte. Ltd., TV2 đã lựa chọn phương án rải cáp và chôn cáp đồng thời trên phần lớn tuyến, và tại các khu vực tiếp bờ sẽ đào rãnh trước, chôn cáp sau. Việc lắp đặt này sẽ được thi công bởi nhà thầu quốc tế có kinh nghiệm trong việc thi công lắp đặt cáp ngầm xuyên biển. Tuy nhiên, các đơn vị trong nước sẽ được tham gia để học hỏi tích lũy kinh nghiệm cho các công trình cáp ngầm biển về sau.

Sau khi dự án đầu tư xây dựng công trình được phê duyệt, TV2 tiếp tục được giao lập hồ sơ mời thầu EPC cho dự án. Tài liệu do TV2 lập trong giai đoạn trước được Prysmian Powerlink, nhà thầu chính thi công tuyến cáp ngầm, đánh giá rất cao, làm cơ sở cho việc thực hiện thi công đặt cáp.

Phát biểu tại lễ khởi công dự án, Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng nhấn mạnh: “Tuyến cáp ngầm xuyên biển Hà Tiên - Phú Quốc là kết quả của hơn 5 năm kiên trì chuẩn bị, từ việc thu xếp để có nguồn vốn đầu tư lớn, tính chất phức tạp ở cấp điện áp cao, phương án hướng tuyến hợp lý, đến việc lựa chọn được nhà thầu có năng lực, uy tín”.

Dự kiến lưới điện trên đảo Phú Quốc sẽ hòa vào lưới điện quốc gia vào ngày 15/1/2014, trước tết Giáp Ngọ 2014. Công trình hoàn thành sẽ đảm bảo khả năng cung cấp điện liên tục và ổn định cho nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội trên đảo, đưa Phú Quốc phát triển thành đặc khu kinh tế - hành chính, trung tâm du lịch, nghỉ dưỡng cao cấp, trung tâm giao thương của Việt Nam, khu vực và quốc tế. Đây còn là niềm vui đón tết âm lịch của mỗi người dân đảo Phú Quốc bởi từ tháng 1, mỗi hộ dân có thể giảm ít nhất một nửa chi phí điện tiêu dùng.

Tùng Dương