N. Savchenko trong nhà tù Nga

Ngày 20/2, người phát ngôn Bộ ngoại giao Nga Maria Zakharova viết trên Facebook: “Các nghị sĩ của 22 nước thành viên Hội đồng châu Âu tuyệt thực để ủng hộ nữ binh Ukraina, thượng úy Nadezhda Savchenko, người bị bắt giữ vì nghi ngờ có sự đồng lõa trong vụ sát hại hai nhà báo Nga Igor Korneliuk và Anton Voloshin. Thật là một sự đạo đức giả siêu đẳng! Ban đầu, họ bầu vắng mặt cô ấy làm nghị viên, sau đó còn tổ chức trò hề chính trị bằng việc dàn dựng một cuộc tuyệt thực. Nếu các nghị viên châu Âu tin vào sự vô tội của Nadezhda Savchenko, tốt nhất họ không nên tuyệt thực làm gì mà nên thực hiện điều tra để tìm ra kẻ giết hại các nhà báo Nga”.

Nadezhda Savchenko là ai, vì sao bị Nga bắt, khiến cả châu Âu xôn xao lên như vậy?

Nadezhda Savchenko sinh năm 1981 tại Kiev, từng học một năm tại khoa báo chí Đại học Quốc gia Kiev rồi gia nhập quân đội Ukraine, được đào tạo ở trường quân sự Kiev, do thông minh ham học nên nắm được rất nhiều kỹ năng tác chiến, kể cả nghiệp vụ pháo binh. Năm 2004 cô tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Ukraine tại Iraq, 6 tháng sau thì về nước, được đích thân Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Anatoly Grishenko giới thiệu vào học viện không quân Kharkov, học lái máy bay ném bom Su-24 và trực thăng Mi-24. Sau khi tốt nghiệp, Savchenko được điều về trung đoàn không quân số 3, trước khi bị bắt đã có 170 giờ bay và 45 lượt nhảy dù.

Tháng 9/1014, đảng Liên minh Hòa bình Ukraine kết nạp vắng mặt Savchenko (vì cô đã bị Nga bắt 2 tháng trước đó) rồi đề cử đại biểu quốc hội và cô đã trúng cử trong cuộc bầu cử sau đó, trở thành nghị sĩ Quốc hội Ukraine. Sau khi chính thức trở thành nghị sĩ, Savchenko gửi đơn (từ nhà tù của Nga) xin giải ngũ khỏi quân đội Ukraine để “chuyên tâm hoạt động chính trị” (!).

Vì sao Savchenko bị bắt?

Theo tin tình báo và những thông tin khái thác được từ tù binh, trong kỳ nghỉ phép năm 2014, Nadezhda Savchenko đi đến vùng chiến sự ở miền Đông Ukraine để “cổ vũ tinh thần đồng đội”. Tại đây, dù đang nghỉ phép, cô vẫn tình nguyện tham gia chiến đấu và huấn luyện binh sĩ trong tiểu đoàn Aydar của Ukraine. Do nắm vững nghiệp vụ pháo binh nên cô thường tham gia tác xạ pháo hạng nặng.

Lúc này có nhiều đoàn phóng viên báo chí nước ngoài đến miền đông Ukraine tác nghiệp, lấy tin chiến sự, trong đó có cả các nhà báo Nga. Trong khi quân ly khai và quân chính phủ pháo kích lẫn nhau, do có tin thám báo, cho biết nơi trú đóng của đoàn nhà báo Nga (hoàn toàn là một địa điểm dân sự), Nadezhda Savchenko đã chỉnh đường đạn pháo đến vị trí đó. Kết quả, có hai nhà báo Nga bị chết do loạt đạn pháo này.

Khi bị quân ly khai tấn công dữ dội và đánh rát, nhiều binh sĩ Ukraine phải cải trang thành dân thường để chạy trốn. Nadezhda cũng rơi vào trường hợp đó, nên đã trà trộn vào dòng người tị nạn chạy loạn sang đất Nga.

Ngày 9/7/2014, người đứng đầu Ủy ban điều tra quốc gia Nga Vladimir Markin tuyên bố Nadezhda Savchenko đã trà trộn trong dòng người tị nạn vượt biên giới Ukraine – Nga một cách trái phép, không có giấy tờ tùy thân, và đã bị bắt giữ trên đất Nga. Qua điều tra nhân thân, cơ quan an ninh đã phát hiện Nadezhda Savchenko chính là kẻ đã hiệu chỉnh đường đạn bắn vào nơi trú đóng của đoàn nhà báo Nga khiến hai phóng viên Igor Korneliuk và Anton Voloshin của Hãng Phát thanh Truyền hình Nga thiệt mạng. Vì thế cơ quan pháp luật đã bắt giam và khởi tố cô ta về các tội giết người, cố gắng giết người và xâm nhập biên giới trái phép theo Bộ luật hình sự Nga.

Sau khi Nadezhda Savchenko bị phía Nga bắt, tại Ukraine đã dấy lên làn sóng phản đối việc này và đòi phải trả tự do cho cô ta. Ukraine còn kích động, lôi kéo châu Âu và phương Tây nói chung vào cuộc. Đây chính là một cơ hội để phương Tây công kích Nga trên phương diện chính trị và ngoại giao. Nhưng Nga vẫn luôn giữ vững quan điểm lập trường của mình trong vấn đề này. Phiên tòa phúc thẩm xét xử Nadezhda Savchenko sẽ diễn ra vào ngày 2/3 sắp tới.