Thierry Bros, chuyên gia tại Viện Nghiên cứu năng lượng Oxford, đồng thời là thành viên của Hội đồng Tư vấn khí đốt EU - Nga đã giải thích với Đài Sputnik của Nga tại sao LNG đang được chuyển hướng đến các nơi khác trên thế giới hơn là tới châu Âu?

Mặc dù thị trường châu Âu từ trước tới nay rất được các nhà sản xuất LNG quan tâm vì giá mua khí đốt tại đây cao hơn những nơi khác. “Giá LNG hiện nay ở châu Âu là khoảng 9USD cho mỗi MBTU (1 MBtu = 28,26m³ khí), có lợi cho các nhà sản xuất LNG. Năm 2017, lượng LNG nhập khẩu vào EU tăng 19,5% so với năm 2016”, ông Bros cho biết.

Tàu vận chuyển LNG chuyên dụng của Nga

Tuy nhiên, ông Bros cho rằng, luôn có những nơi giá mua khí LNG cao hơn ở châu Âu. Ngày 4/10/2018, Giám đốc điều hành Gazprom Alexey Miller đã nói trước phiên họp toàn thể của Diễn đàn Gas quốc tế tại St.Petersburg, Nga: Mặc dù giá cả tăng ở châu Âu, nhưng việc vận chuyển LNG của Nga bằng tàu chuyên dụng sang châu Âu đã giảm 4,5 tỉ m³ kể từ đầu năm 2018. “Bởi vì có những nơi giá mua LNG còn cao hơn cả ở châu Âu, đó là Trung Quốc, châu Á”, chuyên gia Bros khẳng định.

Theo ông Bros, không giống như khí vận chuyển bằng đường ống, việc vận chuyển LNG giờ linh hoạt hơn nhiều. Điều này cho phép các nước sản xuất dễ dàng thay đổi lộ trình để đến nơi nào có giá cả hấp dẫn hơn. “Việc vận chuyển khí theo đường ống thường cố định khách hàng. 10 năm trước, LNG chủ yếu được bán qua đường ống. Hiện nay, LNG có thể dễ dàng được vận chuyển bằng tàu chuyên dụng. Do đó, hễ nơi nào trả giá cao là người bán sẽ đưa LNG tới đó”, ông Bros giải thích.

Khi được hỏi về tác động của sự linh hoạt trong vận chuyển LNG hiện nay đối với an ninh năng lượng châu Âu, ông Bros nói rằng, LNG chỉ là một trong những loại khí góp phần bảo đảm an ninh năng lượng vì còn nhiều loại khí khác cũng được vận chuyển bằng đường ống. Nếu châu Âu cần thêm LNG, giá mua phải tăng lên. Theo ông Bros, LNG của Nga cũng có thể tìm thấy chỗ đứng ở châu Âu.

Liên quan tới sản xuất LNG ở Nga, theo ông Bros, Nga hiện có hai nhà máy hóa lỏng khí. Nhà máy đầu tiên do Gazprom xây dựng đã được khai trương vào năm 2009 trên đảo Sakhalin ở vùng Viễn Đông nước Nga, cung cấp khí cho châu Á. Nhà máy còn lại nằm trên bán đảo Yamal ở miền Bắc nước Nga, cung cấp khí cho châu Âu vào giữa mùa Đông và sau đó được chuyển hướng nếu cần. Đây là Dự án Novatek Yamal LNG, được khởi công vào tháng 12/2017, trong đó Tập đoàn Total nắm giữ 20% cổ phần. Vào tháng 5/2018, Total tiếp tục mua 10% cổ phần trong Dự án LNG 2 Bắc Cực với giá 2,55 tỉ USD, theo các điều khoản của thỏa thuận hợp tác với Công ty Novatek của Nga.

Tại Diễn đàn Khí đốt quốc tế St. Petersburg, ông Alexei Miller khẳng định, khí được cung cấp bởi các đường ống sẽ tiếp tục đóng vai trò dẫn đầu trong thị trường châu Âu. Chắc chắn rằng việc cung cấp khí đốt của Nga thông qua đường ống có tính cạnh tranh cao hơn so với việc phân phối LNG bằng tàu chuyên dụng từ bất kỳ khu vực nào khác trên thế giới.

Hiện tại, công suất hoạt động của 24 trạm tiếp nhận LNG ở các nước EU chỉ đạt 25%. Tuy nhiên, EU dự định xây thêm 22 nhà máy hóa lỏng khi khác để đa dạng hóa nguồn cung cấp khí đốt.

S.Phương