Một góc Khu kinh tế cửa khẩu quốc tế Cha Lo

Điện về Minh Hóa – Cha Lo

Từ năm 1995-1998, ngành Điện miền Trung đã dành nguồn vốn rất lớn để đầu tư cho ĐZ-35kV; TBA trung gian (TTG) Quy Đạt dung lượng 1,8MVA-35/22kV; lưới điện 22kV và 0,4kV để cấp điện cho thị trấn Quy Đạt và các xã thuộc huyện Minh Hóa. Đó là dấu mốc để huyện miền núi, rẻo cao từng bước đổi thay, phát triển về mọi mặt. Cùng với đó, vùng đất sinh sống của đồng bào dân tộc thiểu số: Sách, Mày, Chứt, Rục… có cuộc sống nghèo khó từng bước được cải thiện cuộc sống về vật chất và tinh thần. Tuy vậy, ở thời điểm đó, lưới điện chỉ mới cấp điện đến xã xa nhất là Hóa Thanh, cách thị trấn Quy Đạt khoảng 30km dọc theo trục đường QL12A. Còn lại gần 40km nữa, các xã Trọng Hóa, Dân Hóa và điểm cuối cùng là cửa khẩu Cha Lo trên biên giới Việt – Lào vẫn chưa có điện lưới.

Lúc đó, các dự án Năng lượng nông thôn đầu tư cho các tỉnh miền Trung cần có nguồn vốn rất lớn và Công ty Điện lực 3 trước đây (nay là EVNCPC) bố trí theo kế hoạch từng năm. Trong đó, công trình điện khí hóa 2 xã Trọng Hóa, Dân Hóa và cấp điện cửa khẩu Cha Lo có kinh phí khá lớn đang trong giai đoạn chuẩn bị kế hoạch vốn. Trước sự cần thiết đầu tư của huyện Minh Hóa và tỉnh Quảng Bình, sau khi được sự thống nhất với Công ty Điện lực 3, UBND tỉnh giao cho Sở Công Thương ứng vốn đầu tư xây dựng của tỉnh để triển khai dự án trước. Sau khi dự án hoàn thành nghiệm thu, quyết toán thì Công ty Điện lực 3 sẽ tiếp nhận tài sản công trình và hoàn trả lại vốn đầu tư cho tỉnh…

Thi công đường dây cấp điện Cửa khẩu quốc tế Cha Lo

Thực hiện hợp đồng với Ban QLDA Sở Công Thương, Điện lực Quảng Bình trước đây (nay là PC Quảng Bình) là đơn vị Tư vấn thiết kế công trình. Ông Nguyễn Đức Vinh – Nguyên Trưởng phòng An toàn PC Quảng Bình, là Trưởng nhóm khảo sát, thiết kế thuộc phòng Kỹ thuật, Điện lực Quảng Bình kể lại: “Đầu tháng 5/1999, nhóm nhận nhiệm vụ đi khảo sát công trình. Sau gần 20 ngày vất vả trèo đèo, xuyên rừng, chúng tôi mới hoàn thành công việc để triển khai công tác thiết kế. Sau khi hoàn thành hồ sơ Thiết kế-Tổng dự toán và được phê duyệt, Ban QLDA Sở Công Thương chia thành 4 gói và tổ chức đấu thầu chọn ra 4 đơn vị thi công bắt đầu từ cuối năm 1999...”.

Do địa hình rừng núi phức tạp, đường sá lúc đó chủ yếu là đất đá, ngoằn ngoèo đèo dốc nên gặp nhiều khó khăn trong quá trình thi công. Thời tiết lúc đó hay bị ảnh hưởng mưa, bão và gió mùa Đông Bắc nên thi công hết sức vất vả. Khoảng 5 tháng sau, đến đầu năm 2000, công trình hoàn thành và tổ chức nghiệm thu, đóng điện thành công.

Kể cả trục chính và các nhánh rẽ, công trình có quy mô hơn 40km ĐZ-22kV, gần 5km ĐZ-0,4kV; 6 TBA phân phối 22/0,4kV với tổng dung lượng 510KVA cấp điện cho đồng bào thiểu số các bản: La Trọng, Bãi Dinh, Y Leng, Ka Ai, Đồn Biên phòng và điểm cuối là cửa khẩu quốc tế Cha Lo thuộc địa bàn 2 xã Trọng Hóa, Dân Hóa. Sau khi công trình đi vào vận hành ổn định chuyển giao cho Điện lực Quảng Bình quản lý tài sản, vận hành và hoàn thành công tác quyết toán, Công ty Điện lực 3 đã hoàn trả lại vốn đầu tư hơn 9 tỷ đồng cho tỉnh như đã cam kết.

Bừng sáng vùng biên

Từ khi có điện, tuy còn nhiều khó khăn, nhưng huyện Minh Hóa đã không ngừng “thay da, đổi thịt”, nhất là từ khi cửa khẩu quốc tế Cha Lo “tỏa sáng”. Cha Lo được đánh giá là một trong những cửa khẩu sôi động nhất trong số các cửa khẩu thông thương giữa 2 nước Việt - Lào. Đây là 1 trong 9 khu kinh tế (KKT) cửa khẩu trọng điểm của Quốc gia và là 1 trong 2 KKT của tỉnh Quảng Bình được tập trung ưu tiên đầu tư phát triển, hàng năm đóng góp lớn vào nguồn thu ngân sách cho tỉnh nhà.

Trong những năm qua, được sự quan tâm của Nhà nước và tỉnh Quảng Bình, cùng với việc mở rộng, nâng cấp QL12A, hệ thống hạ tầng tại cửa khẩu quốc tế Cha Lo được xây dựng khá hiện đại. Hệ thống thông quan tự động đưa vào hoạt động góp phần thực hiện thủ tục cho người, phương tiện, hàng hóa thông qua cửa khẩu được rút ngắn. Vì vậy, các doanh nghiệp và người dân giao thương, qua lại với nước bạn Lào thuận tiện, nhanh chóng. Theo định hướng đến năm 2030, KKT cửa khẩu Cha Lo sẽ là trung tâm kinh tế và đô thị phía Tây của tỉnh Quảng Bình, là đầu mối trung chuyển, trung tâm xuất nhập khẩu hàng hóa và dịch vụ của tỉnh Quảng Bình với Lào và các tỉnh Đông Bắc Thái Lan. Chính vì vậy, điện là nguồn lực góp phần thúc đẩy thực hiện các mục tiêu phát triển kinh tế-xã hội của địa phương trong thời gian tới.

Công nhân Điện lực Minh Hóa kiểm tra Trạm trung gian Quy đạt vận hành an toàn

Tháng 5/2016, khu nhà Liên ngành và Quốc môn cửa khẩu quốc tế Cha Lo được khánh thành. Đây là nơi làm việc của nhiều cơ quan như: Trạm kiểm soát Biên phòng, Hải quan, Công an, Kiểm dịch y tế, Kiểm dịch thực vật…với công suất sử dụng điện có thể lên đến 240kW. Để đáp ứng nhu cầu sử dụng điện của khu vực cửa khẩu, PC Quảng Bình đã nâng dung lượng TBA Cha Lo từ 160kVA lên 320kVA và thường xuyển kiểm tra, sửa chữa lưới điện vận hành an toàn, tin cậy.

Bên cạnh việc đảm bảo cấp điện ổn định phục vụ nhiệm vụ chính trị, kinh tế-xã hội, an ninh-quốc phòng và đời sống sinh hoạt của nhân dân địa phương, cửa khẩu quốc tế Cha Lo là phụ tải kinh tế quan trọng luôn được PC Quảng Bình quan tâm. Là phụ tải cuối cùng của xuất tuyến 472- TTG Quy Đạt, chiều dài trục chính khoảng 70km đi qua nhiều địa hình hiểm trở, rừng núi nên điện về Cha Lo có nguy cơ xảy ra sự cố cao, nhất là trong mùa mưa giông sét, bão lũ. Để nâng cao độ tin cậy cung cấp điện cho khu vực cửa khẩu, Công ty đã tập trung, huy động nhân lực thường xuyên kiểm tra hành lang tuyến, sửa chữa ĐZ và TBA nhằm duy trì cấp điện an toàn cho toàn bộ khách hàng trên xuất tuyến này.

Ngành điện góp phần quan trọng phục vụ tốt cho công tác xuất, nhập khẩu, giao thương giữa 2 nước Việt - Lào

Những nỗ lực trong công tác quản lý vận hành lưới điện đã được lãnh đạo Công ty Quản lý hạ tầng KKT ghi nhận và đánh giá cao. Trao đổi về vấn đề này, ông Lê Đình Khánh – Phó giám đốc Công ty, phụ trách khu vực cửa khẩu quốc tế Cha Lo cho biết: “Do đặc thù địa hình rừng núi, mặc dù việc cấp điện trên địa bàn huyện nói chung và cửa khẩu Cha Lo nói riêng gặp rất nhiều khó khăn, nhưng trong nhiều năm qua, ngành Điện luôn đảm bảo điện cho khu vực cửa khẩu khá ổn định, góp phần quan trọng phục vụ tốt cho công tác xuất, nhập khẩu, giao thương và đi lại qua biên giới giữa 2 nước Việt - Lào…”.

Trải qua chặng đường từ khi điện về Minh Hóa và cửa khẩu quốc tế Cha Lo ngày ấy, là động lực quan trọng để giờ đây vùng biên cương này bừng sáng. Phía Tây Bắc Quảng Bình một thời gian khó, nay đang từng bước phát triển trên con đường đi tới văn minh, giàu có.

Nguyễn Hoàng (EVNCPC)