Thời gian qua, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ Công Thương triển khai rà soát quy hoạch một cách toàn diện, công tâm, khoa học, khách quan. Hội nghị về hoàn thiện Quy hoạch phát triển điện lực quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045 (Quy hoạch điện VIII) do Phó Thủ tướng Lê Văn Thành chủ trì đã làm rõ nhiều vấn đề quan trọng như tăng nguồn điện sạch, giảm đầu tư đường dây.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên mong muốn các địa phương chia sẻ khó khăn với Bộ Công Thương, với Chính phủ.

Phân tích về những hạn chế, tồn tại trong dự thảo Quy hoạch điện VIII, Bộ Công Thương đã trình vào tháng 3/2021, theo Phó Thủ tướng Lê Văn Thành yêu cầu đặt ra phải tính được tổng công suất nguồn điện bao nhiêu cho phù hợp để tránh lãng phí và phát huy hiệu suất của các nhà máy điện; lựa chọn đặt các nhà máy điện ở đâu trên địa bàn địa phương cho phù hợp...

Phó Thủ tướng Lê Văn Thành cho biết: Nhiều dự án trong Quy hoạch điện VII cần phải điều chỉnh, loại ra ngoài; một số dự án đã đưa vào Quy hoạch điện VIII trình Chính phủ vào tháng 3/2021 nếu chưa hợp lý cũng cần phải đưa ra.

Phát biểu tại điểm cầu Nghệ An, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lê Ngọc Hoa cho biết, về năng lượng tái tạo, tỉnh Nghệ An được xác định có tiềm năng để phát triển năng lượng tái tạo điện gió, điện mặt trời và điện sinh khối. Đặc biệt, việc hình thành Khu kinh tế Đông Nam hiện nay đang phát triển mạnh các khu công nghiệp VSIP, WHA, Hoàng Mai 1, Hoàng Mai 2. Hiện có 4 tập đoàn điện tử đã vào đầu tư tại Nghệ An, vì vậy nhu cầu phụ tải thời gian sắp tới của tỉnh tương đối lớn.

Về điện gió, Nghệ An có tiềm năng tương đối lớn như cụm điện gió Hoàng Mai, Nam Đàn. Do đó, đề nghị Bộ Công Thương đánh giá lại sự phù hợp với tiềm năng thực tế; xem xét, đưa vào danh mục tiềm năng 7 dự án điện mặt trời và 2 dự án điện gió để có cơ sở triển khai trong giai đoạn tới. Đề nghị đưa vào quy hoạch tiềm năng sinh khối Nghệ An là 250 MW; tiềm năng kỹ thuật điện rác là 30 MW để có cơ sở triển khai trong giai đoạn tới.

Bên cạnh đó, các địa phương có một số góp ý về việc cân đối nguồn điện giữa các vùng miền, cơ cấu nguồn điện giữa năng lượng hóa thạch và tái tạo.

Ông Nguyễn Phi Long - Chủ tịch UBND tỉnh Bình Định cho rằng, cần quy hoạch chi tiết, phân bổ nguồn điện đến cấp tỉnh. Đồng thời vị lãnh đạo tỉnh này nhất trí với quan điểm hạn chế phát triển thủy điện ở miền Trung. Đối với tiềm năng điện gió, ông bày tỏ mong muốn thu hút các nhà đầu tư tầm cỡ để xây dựng các trang trại điện gió quy mô lớn ngoài khơi.

Báo cáo tại cuộc họp, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An cho biết, so với các phương án đã trình trước đây, dự thảo lần này đã giảm triệt để phát thải khí CO2 do không phát triển các nhà máy nhiệt điện than trong thời kỳ quy hoạch. Thực hiện chuyển đổi nhiên liệu từ than sang biomass và amoniac, từ khí tự nhiên, LNG sang hydrogen.

Đặc biệt, cơ cấu nguồn điện và phân bổ không gian phát triển có nhiều thay đổi so với trước đây. Hệ số dự phòng trước đây là 1,93 thì bây giờ là 1,54, qua đó sẽ tiết giảm vốn đầu tư xã hội. Trên cơ sở phân bổ vùng hợp lý hơn, tiết kiệm đầu tư đường dây khoảng 13 tỷ USD.

Tổng quy mô công suất nguồn điện dự kiến phát triển đến năm 2030 dự kiến khoảng 146.000 MW, giảm khoảng 35.000 MW so với phương án đã trình ngày 26/3/2021.

Phân tích cụ thể hơn, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đặng Hoàng An cho biết: "Đường dây 500 kV lẽ ra chỉ đóng vai trò liên kết hệ thống, nhưng bây giờ mang vai trò như đoàn tàu chở hàng, nếu cứ tiếp tục dồn tải lên thì sẽ không thể tải được vì bị giới hạn bởi kích cỡ đường dây, ngoài ra còn có vấn đề ổn định hệ thống, việc việc truyền tải điện đi xa là "chuyện cực chẳng đã", hạn chế được thì tốt hơn”.

Về nội dung này, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho rằng, cần tính đến bài toán kinh tế trên phạm vi cả nước chứ không chỉ vùng, địa phương. Khi đề xuất quy hoạch, các địa phương chủ yếu căn cứ vào điều kiện tự nhiên, thuận lợi của địa phương mình mà chưa tính toán được các ràng buộc tổng thể về liên kết vùng, hiệu quả kinh tế tổng thể quốc gia.

Trong khi đó, cách tiếp cận của Bộ Công Thương theo phương pháp tổng thể, vừa từ dưới lên nghĩa là quan tâm tới đề xuất của địa phương để khai thác tiềm năng, lợi thế của địa phương và vừa từ trên xuống nghĩa là cân đối để tối thiểu hóa chi phí toàn hệ thống, cân đối vùng miền, hài hòa lợi ích giữa nhà nước, người dân, nhà đầu tư.

"Có thể nói Quy hoạch điện VIII giống như chúng ta đang vẽ một bức tranh trên nền các bức tranh có sẵn sao cho hài hòa, hợp lý, Bộ trưởng mong muốn các địa phương chia sẻ cái khó với Bộ, với Chính phủ vì phải vẽ bức tranh trên nền cũ. Chỉ có phương án tối ưu chứ không có phương án hoàn hảo", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên kêu gọi.

Toàn cảnh Hội nghị về hoàn thiện Quy hoạch điện VIII ngày 15/4/2022.

Kết luận hội nghị, Phó Thủ tướng Lê Văn Thành đánh giá cao các ý kiến tại hội nghị và cho rằng, các ý kiến thể hiện tâm huyết, trách nhiệm, bám sát nội dung hội nghị, đóng góp nhiều ý kiến sâu sắc, giá trị về dự thảo Quy hoạch điện VIII.

Đây là quy hoạch ngành quốc gia được triển khai đầu tiên theo quy định của Luật Quy hoạch năm 2017, một quy hoạch ngành rất khó, nhất là trong bối cảnh chuyển đổi năng lượng xanh, sạch diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, đặc biệt là sau Hội nghị lần thứ 26 các bên tham gia công ước khung của Liên Hợp Quốc về biến đổi khí hậu (COP26) và Việt Nam có cam kết đưa mức phát thải ròng về “0” vào năm 2050.

Vì vậy, Quy hoạch điện VIII được cộng đồng quốc tế và các địa phương, doanh nghiệp, nhà đầu tư rất chờ đợi để định hướng quá trình đầu tư phát triển ngành năng lượng nói chung, điện lực nói riêng trong giai đoạn tới. Phó Thủ tướng Lê Văn Thành nêu rõ: “Đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết, trước hết” là quan điểm xuyên suốt trong chỉ đạo hoàn thiện Quy hoạch điện VIII của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ.

P.V

	Hoàn thiện Quy hoạch Điện VIII phải đặt lợi ích quốc gia, dân tộc lên trên hết, trước hết
	Đoàn giám sát của Quốc hội đề nghị Bộ Công Thương khẩn trương hoàn thành Quy hoạch điện VIII
	Quy hoạch điện VIII: Tăng điện gió ngoài khơi, giảm điện mặt trời