Kinh tế Việt Nam được phục hồi nhờ khu vực chế tạo chế biến đứng vững

Ngày 8-8-2022, tại Hà Nội, WB tại Việt Nam tổ chức công bố báo cáo cập nhật tình hình kinh tế Việt Nam, ấn phẩm tháng 8-2022 với tựa đề “Giáo dục để tăng trưởng”.

Báo cáo đề cập tới những diễn biến mới nhất của kinh tế Việt Nam, đưa ra những dự báo về triển vọng ngắn hạn và trung hạn của nền kinh tế cũng như những nhận định về rủi ro nội tại và bên ngoài liên quan đến tăng trưởng của Việt Nam.

Báo cáo nhận định, quá trình phục hồi kinh tế của Việt Nam tăng tốc trong 6 tháng qua, nhờ khu vực chế biến chế tạo đứng vững và các ngành dịch vụ phục hồi mạnh mẽ. Vì vậy, theo WB, tăng trưởng GDP được dự báo tăng từ 2,6% trong năm 2021 lên 7,5% trong năm 2022, lạm phát khoảng 3,8%.

Báo cáo phân tích, kinh tế Việt Nam tăng trưởng 5,2% trong quý IV/2021, 5,1% trong quý I/2022 và 7,7% trong quý II/2022, khi người tiêu dùng “thỏa mãn” những nhu cầu dồn nén trước đó và số lượt du khách quốc tế tăng.

Tuy nhiên, triển vọng tích cực đó vẫn phụ thuộc vào những rủi ro đang gia tăng, đe dọa đến viễn cảnh phục hồi kinh tế. Rủi ro bao gồm tăng trưởng chậm lại hoặc lạm phát diễn ra ở những thị trường xuất khẩu chủ lực, cú sốc giá cả hàng hóa thế giới, các chuỗi cung ứng toàn cầu tiếp tục bị gián đoạn hoặc các biến chủng Covid-19 mới tiếp tục xuất hiện; bên cạnh đó còn có những thách thức trong nước như thiếu hụt lao động, rủi ro lạm phát gia tăng, rủi ro cao trong khu vực tài chính...

Trong bối cảnh quá trình phục hồi kinh tế trong nước mới chỉ bắt đầu, triển vọng về nhu cầu trên toàn cầu đang yếu đi, rủi ro lạm phát gia tăng, báo cáo của WB khuyến nghị các cấp có thẩm quyền cần chủ động ứng phó.

Trước mắt, liên quan đến chính sách tài khóa, trọng tâm nên nhằm vào tập trung triển khai gói chính sách hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế, đồng thời mở rộng mạng lưới an sinh xã hội có mục tiêu giúp người nghèo và những người dễ tổn thương chống đỡ tác động của cú sốc giá nhiên liệu cũng như lạm phát gia tăng.

Trong khu vực tài chính, WB khuyến nghị cần theo dõi chặt chẽ và tăng cường dự phòng nợ xấu, đồng thời ban hành cơ chế xử lý tình trạng mất khả năng trả nợ.

Cũng theo WB, nếu rủi ro lạm phát gia tăng trở thành hiện thực (khi lạm phát cơ bản tăng tốc và chỉ số giá tiêu dùng vượt quá mục tiêu 4% do Chính phủ đặt ra), Ngân hàng Nhà nước Việt Nam nên sẵn sàng chuyển sang thắt chặt tiền tệ nhằm kiềm chế áp lực lạm phát bằng cách tăng lãi suất và thắt chặt cung tiền.

Để tăng năng suất lao động thì cần đầu tư cho hệ thống giáo dục

Đối với vấn đề giáo dục, báo cáo của WB cho rằng, đổi mới hệ thống giáo dục đại học là chìa khóa để nâng cao năng suất của Việt Nam và giúp hoàn thành mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập trung bình cao vào năm 2035 và quốc gia thu nhập cao vào năm 2045. Để đạt tỷ lệ nhập học đại học bình quân tương đương với các nền kinh tế thu nhập trung bình cao, Việt Nam cần tuyển sinh 3,8 triệu sinh viên vào các cơ sở giáo dục đại học, gần gấp đôi so với chỉ tiêu tuyển sinh năm 2019.

Theo WB, đổi mới hệ thống giáo dục đại học ở Việt Nam có thể hỗ trợ thực hiện các mục tiêu phát triển. Tuy nhiên, chi phí tài chính cho việc học đại học ngày càng lớn và lợi suất kinh tế giảm dần nếu theo học đại học là những lý do khiến cho nhu cầu yếu đi. Ngoài ra, hệ thống giáo dục đại học còn có những bất cập khác như không cung cấp được những kỹ năng mà chủ sử dụng lao động cần, đầu tư từ ngân sách còn thiếu, thể chế quản trị giáo dục đại học còn yếu và manh mún.

Theo khảo sát của WB về doanh nghiệp và kỹ năng, có 73% doanh nghiệp Việt Nam được khảo sát cho biết họ gặp khó khăn trong việc tuyển dụng nhân sự có các kỹ năng lãnh đạo và quản lý; 54% gặp khó khăn trong tuyển dụng lao động có kỹ năng cảm xúc - xã hội; 68% gặp khó khăn trong tuyển dụng lao động có kỹ năng chuyên môn kỹ thuật theo vị trí việc làm cụ thể.

WB đưa ra những khuyến nghị nhằm cải thiện khả năng tiếp cận giáo dục đại học, nâng cao chất lượng và sự phù hợp trong giảng dạy, nâng cao hiệu suất sử dụng nguồn lực, trong đó có khuyến nghị về mở rộng áp dụng công nghệ số, nâng cao vai trò của khu vực tư nhân và hài hòa hệ thống văn bản pháp quy.

Bà Carolyn Turk, Giám đốc WB tại Việt Nam, nhấn mạnh: “Để duy trì tăng trưởng kinh tế với tốc độ mong muốn, Việt Nam cần tăng năng suất ở mức 2-3% mỗi năm. Kinh nghiệm quốc tế cho thấy, tăng năng suất lao động chỉ có thể đạt được bằng cách đầu tư cho hệ thống giáo dục, là một phần quan trọng của gói các đầu tư và cải cách cần thiết. Lực lượng lao động có năng lực cạnh tranh là yếu tố Việt Nam rất cần trong dài hạn”.

Phương Nam

Kinh tế Ả Rập Xê-út tăng trưởng mạnh trong quý II nhờ giá dầu

Kỳ vọng tăng trưởng kinh tế khả quan

Cứu vãn kinh tế, Trung Quốc yêu cầu tăng tốc các dự án hạ tầng

ADB giữ nguyên dự báo tăng trưởng của Việt Nam ở mức 6,5%