IRENA (Tổ chức Năng lượng Tái tạo Quốc tế) là một tổ chức liên chính phủ được thành lập vào năm 2009 và chính thức hoạt động từ năm 2011 nhằm thúc đẩy việc sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo trên toàn cầu. Hơn một thập kỷ qua, IRENA đã khẳng định được vị thế, uy tín của một tổ chức có tầm ảnh hưởng toàn cầu trong việc “xanh hóa” nguồn năng lượng cho phát triển bền vững.

Từ mục tiêu đến hành động

Mục tiêu chính của IRENA là trở thành động lực thúc đẩy sự chuyển đổi sang sử dụng năng lượng tái tạo trên quy mô toàn cầu. IRENA tập trung vào việc khuyến khích các quốc gia và tổ chức sử dụng năng lượng tái tạo thay vì các nguồn năng lượng hóa thạch. Tổ chức này cung cấp tư vấn và hỗ trợ cho các chính phủ về chính sách năng lượng tái tạo, giúp họ xây dựng các kế hoạch và chiến lược để phát triển năng lượng tái tạo trong nước. IRENA cũng đóng vai trò quan trọng trong việc phát triển công nghệ năng lượng tái tạo, cung cấp tài liệu và thông tin về các công nghệ mới nhất trong lĩnh vực năng lượng tái tạo và hỗ trợ các quốc gia trong việc áp dụng các công nghệ này để phát triển các dự án năng lượng tái tạo. Song song đó, IRENA cũng tập trung vào việc chuyển giao công nghệ từ các nước tiên tiến sang các nước đang phát triển.

Từ khi thành lập, IRENA đã có những hoạt động đáng chú ý trong việc đưa ra các giải pháp và chính sách để thúc đẩy sự phát triển bền vững của ngành năng lượng. Một trong những hoạt động nổi bật của IRENA gần đây là việc đưa ra các mục tiêu và cam kết về năng lượng tái tạo. Vào năm 2019, IRENA đã công bố một báo cáo về mục tiêu năng lượng tái tạo toàn cầu, đặt mục tiêu là tăng cường sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo để đạt được 50% nhu cầu năng lượng toàn cầu vào năm 2030. Đây là một mục tiêu rất quan trọng trong việc giảm thiểu khí thải và đóng góp vào việc chống lại biến đổi khí hậu.

IRENA đã kêu gọi các quốc gia thành viên cam kết đạt được mục tiêu này thông qua việc tăng cường đầu tư vào các nguồn năng lượng tái tạo và xây dựng các chính sách hỗ trợ cho việc phát triển ngành năng lượng tái tạo. Hiện tại, có hơn 180 quốc gia đã tham gia cam kết và thực hiện các biện pháp nhằm đạt được mục tiêu năng lượng tái tạo toàn cầu.

Việc đưa ra các mục tiêu và cam kết về năng lượng tái tạo của IRENA đã có tầm ảnh hưởng lớn đối với các quốc gia trên thế giới. Nhiều quốc gia đã bắt đầu thực hiện các biện pháp nhằm đạt được mục tiêu này và đóng góp vào việc xây dựng một tương lai bền vững cho ngành năng lượng.

Hỗ trợ hiệu quả các thành viên

Ý nghĩa của “xanh hóa” nguồn năng lượng

IRENA đã có những đóng góp đáng kể trong việc bảo vệ môi trường thông qua việc khuyến khích sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo. Có thể tóm tắt những đóng góp rất có ý nghĩa nhày như sau: Sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo giúp giảm thiểu lượng khí thải carbon và các chất gây ô nhiễm khác ra môi trường, từ đó giảm thiểu tác động tiêu cực của hoạt động con người đến môi trường. Việc sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo giúp giảm thiểu việc khai thác các nguồn năng lượng không tái tạo như than đá hay dầu mỏ, từ đó giảm thiểu tác động đến đa dạng sinh học của các khu vực khai thác. Sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo giúp giảm thiểu việc sử dụng nước trong sản xuất điện, từ đó bảo vệ tài nguyên quý giá này. Sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo giúp thúc đẩy sự phát triển kinh tế xanh, từ đó giúp giảm thiểu tác động tiêu cực của hoạt động kinh tế đến môi trường. Việc sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo tạo ra nhiều công việc mới trong lĩnh vực sản xuất, lắp đặt và bảo trì các hệ thống năng lượng tái tạo, từ đó giúp giảm thiểu tình trạng thất nghiệp và tạo ra thu nhập cho người lao động.

Trong năm 2023, hoạt động nổi bật của IRENA bao gồm việc phát hành "World Energy Transitions Outlook 2023". Báo cáo này đánh giá tiến trình và cần thiết phải tăng cường các biện pháp hành động để đạt mục tiêu hạn chế nhiệt độ toàn cầu tăng không quá 1.5°C. IRENA nhấn mạnh sự cần thiết của việc triển khai năng lượng tái tạo ở quy mô lớn và việc đầu tư năng lượng sạch. Đồng thời, báo cáo cũng chỉ ra những thách thức trong việc chuyển đổi năng lượng và cần thiết phải có sự đầu tư đáng kể vào công nghệ và cơ sở hạ tầng liên quan đến năng lượng tái tạo.

Hiện IRENA đang triển khai một số chương trình, dự án quan trọng trên thế giới. Chương trình Năng lượng Tái tạo Quốc gia (NREAP) là một trong những chương trình quan trọng nhất của IRENA, được thiết lập nhằm hỗ trợ các quốc gia thành viên trong việc xây dựng và triển khai các chiến lược và chính sách về năng lượng tái tạo. Dự án Năng lượng Tái tạo Đô thị là một trong những dự án quan trọng của IRENA, với mục tiêu tạo ra các đô thị sử dụng năng lượng tái tạo và hiệu quả về mặt năng lượng.

Dự án Năng lượng Tái tạo Trung Á là một trong những dự án thành công nhất của IRENA, với mục tiêu giúp các quốc gia Trung Á sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo để phát triển kinh tế và bảo vệ môi trường. Dự án Năng lượng Tái tạo Đại Tây Dương là một dự án quan trọng khác của IRENA, với mục tiêu thúc đẩy sử dụng các nguồn năng lượng tái tạo trong khu vực Đại Tây Dương. Các dự án của Dự án của IRENA đã đạt được những thành tựu đáng kể trong việc hỗ trợ xây dựng các chiến lược và chính sách về năng lượng tái tạo cho các quốc gia thành viên, thúc đẩy việc đầu tư vào các dự án năng lượng tái tạo trong khu vực, giúp giảm thiểu lượng khí thải carbon và các chất gây ô nhiễm khác ra môi trường và tạo ra hàng nghìn công việc mới trong lĩnh vực sản xuất, lắp đặt và bảo trì các hệ thống năng lượng tái tạo.

Đánh giá từ các chính khách toàn cầu

Theo ông Adnan Z. Amin, Giám đốc điều hành của IRENA, "IRENA không chỉ là một tổ chức quốc tế, mà còn là một cộng đồng đang cùng nhau xây dựng một tương lai năng lượng tái tạo cho thế giới." Sự đánh giá tích cực này đã được chia sẻ bởi nhiều chính trị gia trên thế giới, đặc biệt là từ các quốc gia thành viên của IRENA.

Trong một cuộc phỏng vấn với tờ báo The National, ông Thani Al Zeyoudi, Bộ trưởng Môi trường và Năng lượng của Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), cho biết: "IRENA đã đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển năng lượng tái tạo và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Chúng tôi rất tự hào khi có trụ sở chính của IRENA tại Abu Dhabi và hy vọng tổ chức này sẽ tiếp tục đóng góp vào sự phát triển bền vững của khu vực châu Á - Thái Bình Dương."

Ông Peter Altmaier, Cựu Bộ trưởng Kinh tế và Năng lượng của Đức đã bày tỏ sự ủng hộ của ông đối với IRENA và những hoạt động của tổ chức này trong một cuộc phỏng vấn với tờ báo Deutsche Welle: "IRENA đã có những đóng góp quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển năng lượng tái tạo trên toàn thế giới. Chúng tôi rất mong muốn tiếp tục hợp tác với IRENA để đạt được mục tiêu chung của chúng ta là tạo ra một tương lai năng lượng bền vững cho thế giới."

Ông Ban Ki-moon, nguyên Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc, đã bày tỏ sự ủng hộ của mình đối với IRENA và cho biết: "IRENA đã có những đóng góp quan trọng trong việc nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của năng lượng tái tạo và giúp các quốc gia đạt được các mục tiêu năng lượng bền vững."

Ông António Guterres, Tổng Thư ký Liên Hợp Quốc, đã bày tỏ sự đánh giá cao về vị thế và tầm ảnh hưởng của IRENA trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững: "IRENA đã có những đóng góp quan trọng trong việc thúc đẩy sự chuyển đổi sang năng lượng tái tạo và giúp các quốc gia đạt được các mục tiêu năng lượng bền vững. Tôi hy vọng IRENA sẽ tiếp tục đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững trên toàn cầu."

Ông Narendra Modi, Thủ tướng Ấn Độ: "IRENA đã có những đóng góp quan trọng trong việc tạo điều kiện thuận lợi cho sự hợp tác giữa các quốc gia trên thế giới trong lĩnh vực năng lượng tái tạo. Chúng tôi rất mong muốn tiếp tục hợp tác với IRENA để đạt được mục tiêu chung của chúng ta là tạo ra một tương lai năng lượng bền vững cho thế giới."

Ông Justin Trudeau, Thủ tướng Canada: "IRENA đã có những đóng góp quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển năng lượng tái tạo và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Chúng tôi rất mong muốn tiếp tục hợp tác với IRENA để đạt được mục tiêu chung của chúng ta là tạo ra một tương lai năng lượng bền vững cho thế giới."

Ông Emmanuel Macron, Tổng Thống Pháp: "IRENA đã có những đóng góp quan trọng trong việc cung cấp dữ liệu và thông tin về năng lượng tái tạo, giúp nâng cao nhận thức và hiểu biết về tầm quan trọng của năng lượng tái tạo trong việc giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu."

Giải pháp và khuyến nghị đối với IRENA

Bên cạnh những đánh giá về hoạt động của IRENA trong thời gian qua, để góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của IRENA, tăng cường hợp tác và đóng góp vào việc xây dựng một tương lai năng lượng bền vững, các chính trị gia đã đưa ra những khuyến nghị và giải pháp chính sách như sau: Một là, tăng cường hợp tác và đầu tư trong lĩnh vực năng lượng tái tạo để thúc đẩy sự phát triển của ngành này và giúp IRENA có thêm nguồn lực để thực hiện các hoạt động của mình. Hai là, thúc đẩy sự chuyển đổi sang năng lượng tái tạo bằng các biện pháp khuyến khích và hỗ trợ, nhằm giảm thiểu sự phụ thuộc vào nguồn năng lượng hóa thạch và giúp bảo vệ môi trường. Ba là, tăng cường vai trò của IRENA trong việc xây dựng các chính sách và quy định liên quan đến năng lượng tái tạo. Các chính trị gia cho rằng IRENA cần có vai trò quan trọng hơn trong việc xây dựng các chính sách và quy định liên quan đến năng lượng tái tạo, nhằm đảm bảo sự phát triển bền vững của ngành này.

Để tăng cường năng lực và tác động của IRENA, các chính trị gia đã đưa ra một số kiến nghị như: Tăng cường nguồn lực và đầu tư cho IRENA để tổ chức có thể thực hiện các hoạt động của mình một cách hiệu quả hơn. Khuyến khích IRENA tăng cường hợp tác với các tổ chức và đối tác khác, nhằm tận dụng được tối đa nguồn lực và kinh nghiệm từ các bên này. Đẩy mạnh công tác giáo dục và tuyên truyền về năng lượng tái tạo – theo đó IRENA cần có vai trò quan trọng trong việc giáo dục và tuyên truyền về năng lượng tái tạo, nhằm nâng cao nhận thức và sự ủng hộ của công chúng đối với ngành này.

Từ những đánh giá và nhận xét của các chính trị gia về hoạt động của IRENA trong những năm gần đây, ta có thể thấy rằng tổ chức này đã có những đóng góp quan trọng trong việc thúc đẩy sự chuyển đổi sang năng lượng tái tạo và giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức và cơ hội để IRENA tiếp tục phát triển và đóng góp vào việc xây dựng một tương lai năng lượng bền vững cho thế giới. Các chính trị gia đã đưa ra những cân nhắc, kỳ vọng và kiến nghị nhằm tăng cường hiệu quả hoạt động của IRENA trong tương lai. Việc thực hiện các giải pháp và kiến nghị này sẽ giúp IRENA có thêm năng lực và tác động để đạt được mục tiêu chung là tạo ra một tương lai năng lượng bền vững cho thế giới.