Châu Âu rạn nứt trước việc áp đặt lệnh cấm vận mới với Nga
(PetroTimes) - Cuộc chiến ở Ukraine dường như đang bước vào hồi kết. Trong lúc này, ý muốn của Liên minh châu Âu (EU) cấm nhập khẩu dầu của Nga và áp đặt các biện pháp trừng phạt mới với Nga liên quan đến cuộc chiến ở Ukraine đang gặp nhiều cản trở ngay từ chính các thành viên của liên minh này.
Chủ tịch Ủy ban châu Âu Ursula von der Leyen phát biểu trong cuộc tranh luận tại Nghị viện châu Âu ở Strasbourg, Pháp |
Dự luật trừng phạt Nga "không thể được thông qua ở tình hình hiện tại. Với tất cả trách nhiệm, chúng tôi không thể bỏ phiếu cho nó", Bộ trưởng Ngoại giao Hungary Peter Szijjarto thông báo. Trong phát biểu trước các nghị sĩ châu Âu họp tại Strasbourg, miền đông nước Pháp, nơi đặt trụ sở của Nghị viện châu Âu, Chủ tịch Ủy ban châu Âu bà Ursula von der Leyen, khi trình bày loạt trừng phạt thứ 6 chống lại Nga, đã công khai thừa nhận rằng việc áp dụng lệnh cấm vận dầu hỏa Nga sẽ “không dễ dàng” đối với “một số quốc gia thành viên đang phụ thuộc nhiều vào dầu mỏ của Nga”. Giải thích trước Nghị viện châu Âu, bà von der Leyen đề nghị trong gói trừng phạt thứ 6 "cấm đối với tất cả dầu, thô và tinh luyện, vận chuyển bằng đường biển và đường ống của Nga" vào cuối năm 2022.
Lĩnh vực tài chính cũng được nhắm mục tiêu vào ngân hàng quan trọng nhất của Nga, Sberkank và hai cơ sở khác của hệ thống tài chính quốc tế Swift. Và ba kênh truyền hình của Nga, bao gồm Russia 24 và Russia RTR, sẽ bị cấm phát sóng ở EU, theo AFP. Người đứng đầu Chính thống giáo Nga, Thượng phụ Kirill, cũng là một trong những nhân vật mới trong danh sách đen của EU cùng với gia đình của phát ngôn viên Điện Kremlin Dmitry Peskov, và nhiều binh sĩ Nga khác.
"Chúng tôi đang gửi một tín hiệu mạnh mẽ khác tới tất cả những ai đang tiến hành cuộc chiến ở Điện Kremlin: chúng tôi biết bạn là ai và bạn sẽ phải chịu trách nhiệm về hành động của mình", bà Ursula von der Leyen nói. Đề xuất gói trừng phạt lần thứ 6 nhằm vào Nga đã được gửi tới các quốc gia thành viên EU và đại sứ của họ tại Brussels và các nước đã có cuộc họp đầu tiên vào thứ Tư. Một nhà ngoại giao châu Âu cho biết: “Một số quốc gia thành viên đã bày tỏ quan ngại về lệnh cấm vận”. Mục tiêu đưa dự luật này là hiện thực hóa nó vào ngày lễ kỷ niệm 72 năm Ngày châu Âu, ngày 9/5. Ngày này cũng được tổ chức ở Nga với tên gọi "Ngày Chiến thắng" Đức Quốc xã.
"Mong muốn trừng phạt của Mỹ, châu Âu và các quốc gia khác là một con dao hai lưỡi. Bằng cách cố gắng làm tổn thương chúng tôi, họ cũng sẽ phải trả giá đắt. Họ đã phải trả giá rồi. Và cái giá của các biện pháp trừng phạt đối với công dân châu Âu sẽ tăng từng ngày”, ông Dmitry Peskov cảnh báo.
EU đã quyết định ngừng mua than và tìm các nhà cung cấp khác ở Hoa Kỳ để thay thế cho 1/3 lượng khí đốt mua của Nga. Bà Ursula von der Leyen cho biết việc ngừng nhập khẩu dầu sẽ được thực hiện "từ từ và có trật tự, nhằm thiết lập các tuyến cung cấp thay thế và giảm thiểu tác động (của quyết định này) đối với các thị trường thế giới". Bà nói: “EU nên từ bỏ nguồn cung cấp dầu thô của Nga trong vòng 6 tháng và các sản phẩm tinh chế vào cuối năm nay”. Một số quốc gia "phụ thuộc nhiều vào năng lượng của Nga", bà Ursula von der Leyen thừa nhận. Một ngoại lệ được đề xuất cho phép Hungaria và Slovakia, 2 nước nằm sâu trong đất liền, tiếp tục mua hàng từ Nga cho đến cuối năm 2023, bởi vì 2 nước kết nối với các đường ống dẫn dầu của Nga nhưng lại không được kết nối với các đường ông châu Âu, 2 quan chức châu Âu nói với AFP.
Các Bộ trưởng Ngoại giao Hà Lan và Litva tranh luận bên lề tại một cuộc họp ở Brussels |
Hungaria lấy làm tiếc vì không có "bảo đảm" cho an ninh năng lượng của mình. Ngoại trưởng Peter Szijjarto không ngần ngại khẳng định: “Hungaria chỉ có thể chấp nhận các lệnh trừng phạt này nếu việc nhập khẩu dầu thô bằng đường ống được miễn các hạn chế”. Slovakia cũng đòi một thời gian chuyển tiếp ít nhất là 3 năm, trong lúc Cộng hòa Séc và Bulgaria đòi được đối xử đặc biệt. Ngay cả các nước như Hy Lạp, Malta và Síp cũng tỏ ra khó chịu trước lệnh cấm tàu của EU vận chuyển dầu mỏ Nga đi khắp thế giới.
Đối lập với thái độ miễn cưỡng, thậm chí chống đối kể trên, Ba Lan và các nước Baltic như Litva, Latvia lại muốn áp dụng cấm vận ngay lập tức và từ chối các trường hợp ngoại lệ. Ngoại trưởng Ukraine Dmytro Kouleba cho rằng các nước thành viên EU từ chối đặt lệnh cấm vận đối với dầu mỏ của Nga sẽ là "đồng phạm" với chiến tranh.
Một quan chức châu Âu cho biết: “Mỗi gói trừng phạt mới đối với Nga đều khó được thông qua hơn vì nó áp đặt các lựa chọn chính trị lên mỗi quốc gia thành viên”. Nhà ngoại giao này cho biết: “Công việc kỹ thuật dày đặc được lên kế hoạch trong vài ngày tới để cố gắng thông qua gói thứ 6 trước cuối tuần này”.
Riêng đối với hai nước đầu tàu của Liên minh châu Âu, việc cấm vận dầu Nga có ảnh hưởng nhất định. Bộ trưởng Năng lượng Đức Robert Habeck thừa nhận: “Chúng tôi không thể đảm bảo trong tình huống này rằng sẽ không có sự gián đoạn nào về nguồn cung dầu ở Đức. Có thể có những xáo trộn, đặc biệt ở cấp vùng, trong đó có các vấn đề giá cả”. Tuy nhiên, Thủ tướng Đức Scholz xác định rằng Đức đã chuẩn bị cho một kịch bản như vậy. Cho đến gần đây, 1/3 dầu mà Đức nhập khẩu đến từ Nga, thế nhưng mới đây, Berlin đã giảm được 2/3 mức lệ thuộc này. Các nguồn cung cấp thay thế đã sẵn sàng và thời hạn chuyển tiếp do Ủy ban châu Âu ấn định đủ dài để Đức ứng phó. Miền Đông của nước Đức vẫn còn là vấn đề với một nhà máy lọc dầu ở Schwedt ở Brandenburg thuộc tập đoàn Rosneft của Nga, cung cấp dầu cho 90% khu vực Berlin. Thế nhưng Đức không loại trừ việc tịch thu nhà máy. Đức cũng đã giảm đáng kể sự phụ thuộc vào than của Nga, chỉ còn bằng 1/4 mức trước đây. Thách thức lớn nhất đối với Berlin vẫn là nguồn cung cấp khí đốt của Nga. Đức sẽ phải mất nhiều thời gian hơn để từ bỏ nguồn cung này.
H.Phan