Ngày 6/1, Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và phu nhân đã về thăm quê là thành phố Nagato thuộc Yamaguchi và viếng mộ thân phụ, cụ Shintaro Abe. Cụ Shintaro Abe đứng đầu Bộ Ngoại giao Nhật Bản từ 1982 đến 1986.

Theo đương kim Thủ tướng Nhật Bản, thân phụ ông từng phấn đấu cải thiện mối quan hệ giữa Moscow và Tokyo.

"Tôi đã thề trước phần mộ tổ tiên là mỗi ngày đều nỗ lực và hoàn thành trách nhiệm công vụ của mình. Tôi hứa sẽ làm tất cả để có chuyển biến (trong cuộc đàm phán với Nga về các đảo Kuril) và đặt dấu chấm kết thúc cho vấn đề này", Thủ tướng Abe nói với các phóng viên tháp tùng ông trong chuyến đi.

Theo lời Thủ tướng Abe, năm nay sẽ diễn ra "thời khắc bước ngoặt" trong lịch sử bất đồng quan điểm về lãnh thổ giữa hai quốc gia.

Thủ tướng Nhật Bản Shinzo Abe và phu nhân viếng mộ thân phụ ông ngày 6/1

Trước đó, Thủ tướng Abe nói rằng việc ký kết hiệp ước hòa bình giữa Nhật Bản và Nga sẽ có lợi cho an ninh khu vực, hãng Kyodo đưa tin.

"Vì đây là điểm cộng cho hòa bình và an ninh trong khu vực, nên nó sẽ là điểm cộng cho Hoa Kỳ", hãng tin Nhật Bản dẫn lời Thủ tướng.

Theo ông Abe, liên minh Nhật-Mỹ là "nền tảng ngoại giao và an ninh của Nhật Bản", và đây là những gì ông giải thích tại cuộc hội đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin.

Trong cuộc họp báo đầu tiên vào năm 2019 hồi tuần trước, ông Abe đã tái khẳng định ý định thúc đẩy đàm phán về vấn đề lãnh thổ với Nga và ký kết hiệp ước hòa bình giữa hai nước.

"Giải quyết vấn đề Lãnh thổ phía Bắc (các đảo phía nam của quần đảo Kuril) và ký kết hiệp ước hòa bình. Nếu hoàn cảnh cho phép, tôi dự định đến thăm Nga vào nửa cuối tháng này và tiến hành đàm phán về hiệp ước hòa bình. Năm nay tôi muốn thực hiện một bước tiến lớn hướng tới mục tiêu này", ông Abe nói.

Theo dự kiến, chuyến thăm của Thủ tướng Nhật Bản tới Nga là vào ngày 21/1.

Để đạt được một hiệp ước hòa bình với Nga, Tokyo và Moscow bắt buộc phải san bằng bất đồng về tranh chấp chủ quyền trong khu vực quần đảo Kuril.

Về điểm này, Thủ tướng Shinzo Abe một lần nữa nhắc lại quan điểm: "Có một thực tế không thể chối cãi, đó là các công dân Nga đang sinh sống trên bốn hòn đảo (....)”.

Ông Abe nói thêm rằng vấn đề chủ quyền với các đảo Kuril không thể giải quyết được nếu thiếu sự đồng ý của các cư dân. Tokyo tuyên bố chủ quyền với các hòn đảo ở Nam Kuril. Người đứng đầu Chính phủ Nhật Bản nhấn mạnh rằng trong yêu sách của Tokyo không dự trù việc trục xuất những người Nga khỏi các đảo này.

Bốn đảo đang tranh chấp giữa Nga và Nhật Bản gồm Iturup, Kunashir, Shikotan và Habomai, thuộc quần đảo Kuril, do Liên Xô nắm quyền kiểm soát từ năm 1945. Trong 70 năm qua, Tokyo luôn coi bốn hòn đảo này là "một phần lãnh thổ không thể tách rời của Nhật Bản".

Bên lề thượng đỉnh ASEAN và các đối tác tổ chức tại Singapore hồi tháng 11/2018, Thủ tướng Nhật Bản và Tổng thống Nga đồng ý thúc đẩy đàm phán song phương về việc ký kết hòa ước, dựa trên cơ sở bản Tuyên bố năm 1956.

Tuy nhiên văn bản này chỉ nêu lên việc Moscow hoàn trả lại Shikotan và Habomai, hai trong số bốn hòn đảo mà cả Nhật Bản lẫn Nga cùng khẳng định chủ quyền. Khúc mắc nằm ở chỗ hai đảo Iturup, Kunashir là của ngõ của Nga mở ra Thái Bình Dương.

Nga hoàn thành căn cứ quân sự tại Kurils trong năm nay

Nhật ngăn cản máy bay ném bom Nga vào không phận