Cuộc họp thượng đỉnh của 27 thành viên Liên minh châu Âu kết thúc ngay trong buổi sáng 25/11. Họ có hai văn kiện trong tay: Thỏa thuận “ly dị” (Brexit) dài 585 trang quy định các điều kiện chia tay và một văn bản tuyên bố chính trị bổ sung (26 trang), ấn định các nét chính trong quan hệ tương lai thời hậu Brexit giữa Liên minh châu Âu và Vương Quốc Anh. Văn kiện thứ hai này sẽ được hai bên đàm phán trong suốt giai đoạn chuyển tiếp 21 tháng, tính từ ngày 30/3/2019.

Ông Michel Barnier, trưởng đoàn đàm phán Liên minh châu Âu về Brexit (phải) và người phụ trách Brexit của Anh, ông Dominic Raab

Để đánh tan mọi nghi ngại có thể cản trở thỏa thuận, một số cam kết đã được thêm vào giờ chót: bảo vệ giá trị dân chủ nền tảng, hợp tác đánh cá và quy chế của Gibraltar, một khu vực thuộc lãnh thổ hải ngoại của Anh nằm ở cực nam bán đảo Tây Ban Nha, mà Madrid cũng giành chủ quyền.

Phải chờ thêm 15 ngày nữa xem Quốc hội Anh có chấp thuận hay không. Tuy nhiên, đối với Liên minh châu Âu thì ngày 25/11 là màn kết của 17 tháng nỗ lực đàm phán không ngừng để đạt một thỏa thuận "ly dị" khả dĩ nhất.

Sau thượng đỉnh thông qua thỏa thuận Brexit, Anh và Liên minh châu Âu mỗi bên sẽ bắt đầu chuẩn bị thảo luận về quan hệ song phương hậu Brexit. Đàm phán về một thỏa thuận thương mại có thể được tiến hành ngay sau khi Anh chính thức rời khỏi Liên minh châu Âu.

Về phía Anh, thỏa thuận Brexit được thông qua ngày 25/11 sẽ được đưa ra phê chuẩn ở Quốc hội Anh. Thủ tướng Theresa May hy vọng đạt được kết quả trước kỳ nghỉ của nghị sĩ, bắt đầu từ ngày 21/12.

Nếu được Quốc hội Anh thông qua, đến lượt các nghị sĩ châu Âu tiến hành phê chuẩn thỏa thuận “ly hôn” theo đa số phiếu tại phiên họp toàn thể, dự kiến diễn ra vào đầu năm 2019 và về lý thuyết có thể kéo dài đến ngày 28/3/2019, một ngày trước khi Brexit có hiệu lực.

Sau khi được Nghị viện châu Âu phê chuẩn, thỏa thuận Anh rút khỏi Liên minh châu Âu sẽ được Hội đồng châu Âu phê chuẩn.

Liên minh châu Âu và Anh sẽ có một cuộc họp thượng đỉnh khác trước khi Anh chính thức chia tay Liên minh châu Âu ngày 29/3/2019.

Trong thông điệp gián tiếp gửi lập pháp nước Anh, trưởng đoàn đàm phán Liên minh châu Âu nhấn mạnh: “Chúng tôi đã thương thuyết với Vương Quốc Anh, nhưng không bao giờ chống Vương Quốc Anh, đã đến lúc tất cả mọi người nhận lấy trách nhiệm của mình”.

Brexit và những tác động

Brexit đi vào ngõ cụt, dân Anh muốn bỏ phiếu lần hai để ở lại châu Âu

Brexit và những ảnh hưởng với ngành năng lượng nước Anh