Sự kiện đã tạo ra một diễn đàn thảo luận quan trọng, nơi các chuyên gia, doanh nghiệp và nhà hoạch định chính sách cùng chia sẻ kinh nghiệm và giải pháp bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong môi trường kinh doanh, thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghiệp sáng tạo trong kỷ nguyên số. Chương trình với sự tham gia đồng hành của Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (Petrovietnam).

Những thách thức của bản quyền trong kỷ nguyên số

Chủ tịch VCCA Bùi Nguyên Hùng phát biểu tại diễn đàn

Phát biểu khai mạc diễn đàn, Chủ tịch VCCA Bùi Nguyên Hùng cho hay: 20 năm qua, kể từ ngày Việt Nam gia nhập Công ước Berne là một chặng đường, là bước khởi đầu trong hành trình bảo vệ và phát triển tài sản trí tuệ của quốc gia. Trong bối cảnh Cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, việc bảo vệ bản quyền, đặc biệt trong môi trường kỹ thuật số, trở nên quan trọng hơn bao giờ hết. Chủ tịch VCCA Bùi Nguyên Hùng nhấn mạnh: “Kỷ nguyên số và internet mang đến vô số cơ hội, giúp người dùng dễ dàng tiếp cận các tác phẩm văn học, nghệ thuật và các bản ghi âm, ghi hình ở bất cứ nơi nào và vào bất cứ thời gian nào. Nhưng đồng thời, điều này cũng đặt ra thách thức lớn trong việc bảo vệ bản quyền và khuyến khích sự phát triển bền vững của ngành công nghiệp sáng tạo và văn hóa”.

Chia sẻ tại diễn đàn, bà Lâm Thị Oanh - Giám đốc Trung tâm Phát triển Công nghệ Sáng tạo và Bản quyền Việt Nam cũng nêu bật vai trò ngày càng lớn của thị trường nội dung số trong cuộc sống hiện đại. Bà Lâm Thị Oanh cho biết, các nền tảng kỹ thuật số đã thay đổi cách chúng ta tiếp cận và tiêu thụ nội dung, cho phép các tác phẩm nghệ thuật số hóa dễ dàng tiếp cận thị trường toàn cầu, từ đó mở rộng xuất khẩu văn hóa và thúc đẩy phát triển kinh tế số. Việc chuyển đổi số giúp các nhà sáng tạo giảm chi phí và tăng độ nhận diện, nhưng cũng đồng thời tạo ra thách thức lớn về bảo vệ bản quyền trong môi trường cạnh tranh khốc liệt.

Thị trường nội dung số cạnh tranh khốc liệt, song hiện nay rào cản là thiếu cơ chế, chính sách. Đề cập đến thực trạng hiện nay, Phó Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) Lê Minh Tuấn cho rằng, ý thức chấp hành pháp luật về quyền tác giả, quyền liên quan chưa cao; các thành phần sáng tạo chưa quan tâm đến việc bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng. Sự phát triển nhanh chóng, phức tạp của công nghệ, đặc biệt trên môi trường số dẫn đến việc xâm phạm quyền tác giả, quyền liên quan ngày càng phức tạp.

Nhắc đến vụ đại chiến bản quyền giữa “sói Wolfoo” và “Peppa Pig”, TS.Trần Lê Hồng - Phó Cục trưởng Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cho biết, quyền sở hữu trí tuệ là một trong những đối tượng có thể trở thành rào cản đối với hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Nếu không có những đánh giá cụ thể, chúng ta phải trả giá đắt. Doanh nghiệp sẽ phải tốn nhiều tiền, thời gian để giữ được hoạt động kinh doanh bình thường”. Do đó, TS Trần Lê Hồng cho rằng Việt Nam đang chuyển dần từ một nước sử dụng sang nước tạo ra tài sản trí tuệ để phát triển sản xuất, kinh doanh và với các tiêu chuẩn mới, doanh nghiệp buộc phải thích nghi, nỗ lực và “nếu thành công sẽ rất lớn, tạo ra các kỳ lân trong đổi mới sáng tạo”.

Chia sẻ tại diễn đàn, TS Lê Doãn Hợp - nguyên Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông nhấn mạnh, bản quyền không chỉ là vấn đề pháp lý, mà còn là “vấn đề đạo đức, văn hóa và trí tuệ của một quốc gia”. TS Lê Doãn Hợp bày tỏ lo ngại rằng, nhiều người sáng tạo không nhận được sự tôn vinh và lợi ích xứng đáng, trong khi những người kinh doanh lại thu về lợi nhuận lớn từ các sản phẩm trí tuệ này. TS Lê Doãn Hợp khẳng định, việc nâng cao nhận thức về quyền sở hữu trí tuệ là cần thiết để bảo vệ tài sản trí tuệ của quốc gia và ngăn chặn tình trạng chảy máu chất xám.

Tương lai của nội dung số và kinh tế sáng tạo tại Việt Nam

Trong hai thập kỷ qua, Việt Nam đã từng bước gia nhập các hiệp định quốc tế quan trọng, bao gồm: Hiệp định đa phương toàn diện nhất về sở hữu trí tuệ (TRIPS), Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO); Hiệp định Đối tác Toàn diện và Tiến bộ Xuyên Thái Bình Dương (CPTPP); Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA); Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) cùng với việc tham gia vào nhiều công ước quốc tế như: Công ước Berne (2004), Công ước Rome (2007). Chủ tịch VCCA Bùi Nguyên Hùng cho biết, những nỗ lực này nhằm bảo vệ quyền lợi hợp pháp của công dân và doanh nghiệp Việt Nam tại các nước thành viên, đồng thời thực hiện nghĩa vụ quốc tế trong bảo vệ bản quyền và quyền sở hữu trí tuệ.

Toàn cảnh diễn đàn

Việc bảo vệ bản quyền trong môi trường số hóa, mặc dù đầy thách thức, là điều không thể thiếu để xây dựng một nền kinh tế tri thức bền vững. Theo Chủ tịch VCCA Bùi Nguyên Hùng, VCCA cam kết sẽ tiếp tục đồng hành cùng các doanh nghiệp và nhà sáng tạo để thúc đẩy sáng tạo và bảo vệ bản quyền, góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh lành mạnh, sáng tạo và bền vững.

Diễn đàn “Doanh nghiệp về bảo vệ Bản quyền và Tri thức tại Việt Nam” là một bước tiến lớn trong hành trình bảo vệ tài sản trí tuệ của quốc gia. Với cam kết từ VCCA và sự hỗ trợ của các cơ quan nhà nước, diễn đàn là cầu nối giúp các doanh nghiệp, nhà sáng tạo và các cơ quan quản lý hiểu rõ hơn về tầm quan trọng của bảo vệ bản quyền và quyền sở hữu trí tuệ, từ đó xây dựng một hệ sinh thái sáng tạo lành mạnh, đóng góp vào sự phát triển bền vững của nền kinh tế Việt Nam trong tương lai.

P.V

Gia tăng vi phạm bản quyền các chương trình truyền hình trên Internet

Bảo vệ bản quyền số: Đừng “mất bò mới lo làm chuồng”