Một công nhân đang kéo cáp dọc theo một trang trại điện mặt trời nổi trên biển ngoài khơi bờ biển phía bắc Singapore, ngay đối diện với tiểu bang Johor của Malaysia. Ảnh AFP

Tuần này, Úc công bố một trang trại năng lượng mặt trời khổng lồ mà họ hy vọng có thể cung cấp 2 gigawatt (GW) điện cho Singapore thông qua cáp ngầm.

Singapore đặt mục tiêu đạt mức phát thải carbon cao nhất vào năm 2030 và đạt mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, tuy nhiên nước này vẫn còn phụ thuộc vào dầu khí nhập khẩu.

Quốc gia này không có đủ điều kiện để sản xuất điện gió hoặc thủy điện, dù đặt mục tiêu tạo ra 2 GW năng lượng mặt trời được lắp đặt vào năm 2030, nhưng lại không đủ không gian cho các trang trại năng lượng mặt trời lớn.

Trong khi đó, nhu cầu đang ngày một tăng, đặc biệt là các trung tâm dữ liệu, vốn đã chiếm 7% lượng điện tiêu thụ của Singapore.

Con số này dự kiến ​​sẽ tăng lên 12% vào năm 2030.

Để đáp ứng nhu cầu đó, Cơ quan thị trường năng lượng Singapore đã cấp phép có điều kiện cho việc nhập khẩu 1 GW từ Campuchia, 2 GW từ Indonesia và 1,2 GW từ Việt Nam.

Đó là sự kết hợp giữa năng lượng mặt trời, gió và thủy điện - một nguồn năng lượng phổ biến nhưng gây tranh cãi trong khu vực, vì có liên quan đến nạn phá rừng và các đập gây ô nhiễm môi trường.

Nhiều thách thức

Theo nhóm nghiên cứu Ember, nhập khẩu năng lượng tái tạo dự kiến ​​sẽ chiếm ít nhất 30% điện năng của Singapore vào năm 2035.

Nhưng Niels de Boer, Giám đốc điều hành tại Viện nghiên cứu năng lượng Nanyang, cảnh báo rằng có “nhiều thách thức”, bao gồm khoảng cách truyền tải, tổn thất năng lượng và tính không liên tục.

Các kế hoạch dự kiến ​​sẽ có 4.300 km cáp ngầm và dự án vẫn cần sự chấp thuận của các cơ quan quản lý năng lượng của Singapore, chính phủ Indonesia và cộng đồng thổ dân Úc.

Theo Ong Shu Yi, nhà phân tích nghiên cứu ESG tại tập đoàn ngân hàng OCBC tại Singapore, quốc gia này đã chứng kiến ​​một số thách thức phát sinh trong quá trình truyền tải thủy điện từ Lào qua Thái Lan và Malaysia.

Có thể có “những bất đồng về cách truyền tải năng lượng qua các quốc gia khác nhau, cũng như sự cạnh tranh giữa các nền kinh tế để tiếp cận năng lượng tái tạo”.

Hiện tại, Singapore đang phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch nhập khẩu, nhưng có thể mua được trên thị trường mở.

“Một thỏa thuận song phương quy mô lớn về nhập khẩu năng lượng tái tạo sẽ hạn chế tính linh hoạt về mặt chiến lược của Singapore”, Zhong Sheng, nghiên cứu viên cao cấp tại Viện Nghiên cứu Năng lượng của Đại học Quốc gia Singapore, cho biết.

Trong trường hợp gián đoạn, “có thể có ít nguồn năng lượng tái tạo thay thế để bù đắp”. Điều đó khiến Singapore phải đa dạng hóa các nguồn năng lượng tái tạo của mình.

“Càng đa dạng hóa sẽ càng tốt về mặt an ninh năng lượng”, Euston Quah, Giám đốc Trung tâm Tăng trưởng Kinh tế tại Đại học Công nghệ Nanyang ở Singapore, cho biết.

“Việc có thêm nguồn cung cấp năng lượng của Úc sẽ là dấu hiệu tốt”.

Các chuyên gia cho biết, Singapore cũng có thể giảm thiểu rủi ro bằng cách liên kết với các tổ chức khu vực như ASEAN.

Xu hướng toàn cầu

Singapore là quốc đảo có nhu cầu điện cao gấp 5 lần so với mức trung bình của khu vực.

Nhưng quốc gia này không đơn độc khi tìm kiếm nguồn điện từ nước ngoài để đáp ứng nhu cầu trong nước, Bradford Simmons, Giám đốc cấp cao về năng lượng, khí hậu và tài nguyên tại Bower Group Asia cho biết.

Theo Cơ quan Năng lượng Quốc tế, Thái Lan hiện đã nhập khẩu 12% điện năng, được sản xuất từ ​​than và thủy điện.

Simmons cho biết "sự mâu thuẫn" giữa các quốc gia có thể sản xuất năng lượng tái tạo và các quốc gia có nhu cầu lớn, "sẽ chỉ thúc đẩy các động lực cho hoạt động thương mại điện quốc tế".

"Singapore chỉ là một phần của xu hướng toàn cầu rộng lớn hơn".

Dinita Setyawati, nhà phân tích chính sách điện cấp cao của Ember tại Đông Nam Á, cho biết nhu cầu từ Singapore cũng hứa hẹn về tiềm năng "năng lượng tái tạo khổng lồ chưa được khai thác" của khu vực.

Bà nói với AFP rằng, điều này có thể "thúc đẩy quá trình chuyển đổi năng lượng sạch trong khu vực và thúc đẩy tham vọng năng lượng tái tạo cao hơn".

Các quan chức từ Lào đến vùng Sarawak của Malaysia đặc biệt quan tâm nhu cầu của Singapore khi thảo luận về các kế hoạch tăng cường sản xuất năng lượng tái tạo.

“Nhu cầu và nguồn tài chính của quốc đảo này có thể giúp vượt qua các trở ngại”, Zhong nói.

"Tính cấp thiết và quy mô của các nỗ lực thường bị ảnh hưởng bởi các chính sách trong nước, nguồn tài nguyên, khả năng tài chính và khả năng công nghệ", ông nói với AFP.

"Khả năng dẫn dắt của Singapore trong lĩnh vực này có thể truyền cảm hứng cho các nỗ lực hợp tác trong khu vực cho quá trình chuyển đổi năng lượng carbon thấp".

Bức tranh nhu cầu toàn cầu về năng lượng tái tạo

Bắc Kinh kêu gọi thúc đẩy đầu tư vào công nghệ lưới điện và năng lượng tái tạo

Sinopec tham gia liên minh để thúc đẩy sản xuất hydro xanh của Trung Quốc