Ngày 1/4, đại diện cơ quan công tố, luật sư bào chữa cho bà Trương Mỹ Lan cùng bị cáo đã tranh luận lại quan điểm luận tội của VKS trước đó.

VKS vẫn bảo lưu quan điểm xác định vai trò của bà Lan, cách xác định thiệt hại của vụ án, việc định tội danh với các bị cáo. Người bào chữa cho Chủ tịch Vạn Thịnh Phát trình bày nhiều điểm mới liên quan đến việc khắc phục thiệt hại trong vụ án.

Không thay đổi cáo buộc với bà Trương Mỹ Lan

Đại diện VKS vẫn giữ nguyên cáo buộc bị cáo Trương Mỹ Lan là người nắm quyền chi phối gần như tuyệt đối hoạt động tại SCB, thông qua việc thâu tóm và sở hữu, chi phối hơn 91,5 % cổ phần của ngân hàng. Theo VKS, bị cáo Lan coi SCB như một công cụ tài chính, là nơi giữ tiền, bất cứ lúc nào cần tiền sử dụng sẽ chỉ đạo rút tiền ra để sử dụng vào mục đích cá nhân, đầu tư dự án.

Đại diện VKS tại tòa (Ảnh: Trịnh Nguyễn).

Pháp luật quy định Ngân hàng SCB thành lập dưới hình thức công ty cổ phần hoạt động theo pháp luật, đại hội đồng cổ đông là cơ quan cao nhất, HĐQT chỉ là cơ quan quản lý công ty do đại hội đồng cổ đông bầu ra. Luật sư của bà Lan cho rằng HĐQT mới là cơ quan quản lý cao nhất tại SCB là chưa đúng quy định của pháp luật.

Mặc dù bà Lan không quản lý tài sản SCB nhưng nắm quyền chi phối tuyệt đối nên có quyền bầu, miễn nhiệm thành viên SCB. Từ đó, bà bố trí thành phần chủ chốt giúp sức cho mình. Đây là điều kiện, phương thức, thủ đoạn để bị cáo lợi dụng chiếm đoạt tiền tại SCB.

Bà trả lời tại tòa là sắp xếp các vị trí chủ chốt tại SCB vào thời gian nào, rõ ràng cụ thể, ai nghỉ việc đều thông báo cho bị cáo.

Tại tòa, bà Trương Mỹ Lan khai bản thân chỉ đem tài sản đưa vào SCB để cứu ngân hàng khỏi đổ vỡ lúc tái cơ cấu. Theo phương án cơ cấu, bà Lan dùng 5 tài sản gồm tòa nhà Windsor Plaza; các dự án 289 Trần Hưng Đạo, khu 5-2, Times Square, Chợ Vải đưa vào SCB xử lý các khoản nợ phát sinh trước hợp nhất là 48.759 tỷ đồng gốc và lãi.

Theo VKS, việc đưa tài sản đảm bảo vào là một phương thức, thủ đoạn phạm tội của bị cáo. Thực tế bà Lan không thiệt hại bởi SCB đã cho bị cáo lấy các tài sản này ra bằng cách rút, hoán đổi, mua lại bằng chính tiền giải ngân khoản vay theo phương án, dự án, số tài sản này với giá trị 55.000 tỷ đồng. Trong khi đó, số tiền SCB giải ngân thông qua phương án tái cơ cấu để trả cho các khoản nợ cũ là 57.000 tỷ đồng.

Việc bị cáo Lan và các đồng phạm lập các báo cáo trình Ngân hàng Nhà nước (NHNN) phê duyệt phương án tái cơ cấu là không đầy đủ, bản chất các khoản nợ phải thu cũ là của chính bị cáo. Bản chất các khoản vay mới là hợp thức, che giấu việc bà Lan không trả nợ các khoản nợ cũ.

VKS vẫn bảo lưu việc xét xử bị cáo Trương Mỹ Lan về tội Tham ô tài sản, Vi phạm quy định về cho vay trong hoạt động của các tổ chức tín dụng là có căn cứ, phù hợp pháp luật.

Ghi nhận tình tiết mới có lợi cho các bị cáo

Người bào chữa cho ông Nguyễn Cao Trí đề nghị tòa xem xét bối cảnh phạm tội; số tiền bị cáo đã hoàn trả; việc khắc phục hậu quả; tình tiết giảm nhẹ mới; ghi nhận chấm dứt 3 quan hệ giao dịch với bà Trương Mỹ Lan; giảm nhẹ theo hướng miễn hình phạt cho bị cáo.

Đại diện VKS cho rằng tại tòa, bị cáo đã thành khẩn khai nhận chiếm đoạt 1.000 tỷ đồng của bà Trương Mỹ Lan. Bị cáo Trí đã tác động gia đình nộp khắc phục hơn 750 tỷ đồng. VKS ghi nhận ý thức trách nhiệm bồi thường của bị cáo và gia đình.

Cơ quan công tố cũng ghi nhận tình tiết giảm nhẹ mới mà luật sư trình bày là mẹ vợ, bố vợ của ông Trí được tặng huân chương.

Màn hình tivi để theo dõi phiên tòa (Ảnh: Trịnh Nguyễn).

VKS cũng chấp nhận đề nghị áp dụng tỷ giá USD tại thời điểm xét xử với giá 24.012 đồng/USD đối với số tiền bị thu giữ của bị cáo. Trong quá trình điều tra và truy tố, cơ quan chức năng đã tạm giữ của bị cáo hơn 677 tỷ tiền mặt và hơn 3,3 triệu USD.

Bà Trương Mỹ Lan cũng đề nghị HĐXX ghi nhận việc bà dùng toàn bộ tài sản của gia đình, cả những tài sản không liên quan đến vụ án, để khắc phục hậu quả. Đồng thời, bị cáo cũng muốn tòa ghi nhận nguyện vọng chuyển 1.350 tỷ đồng để khắc phục thiệt hại cho cháu gái Trương Huệ Vân và 300 tỷ đồng cho chồng là Chu Lập Cơ.

Luật sư bào chữa cho bị cáo Lan cho biết, trong số 13 tài sản mà gia đình tự nguyện cam kết khắc phục, có tòa nhà Capital Place 29 Liễu Giai (Hà Nội). Hiện tòa nhà này đã hoàn tất xây dựng và đưa vào vận hành kinh doanh, đang đảm bảo khoản vay 190 triệu USD tại HSBC (Hong Kong) và OCBC Singapore.

Tại phiên tòa chiều ngày 28/3, đại diện 4 Ngân hàng nước ngoài cho rằng Capital Place đang được thế chấp để đảm bảo khoản vay có thời điểm đáo hạn trả nợ là ngày 30/4 và bà Lan không có quyền bán.

Trình bày trước HĐXX, đại diện Ngân hàng HSBC và Ngân hàng OCBC Bank Singapore đề nghị cho phép hai ngân hàng được ưu tiên giải quyết khoản nợ bao gồm tiền gốc lẫn lãi. Trong trường hợp sau khi bán tòa nhà Capital Place và giải quyết xong các khoản vay, phía ngân hàng sẽ giao nộp lại số tiền dư theo quy định pháp luật để khắc phục hậu quả vụ án.

Theo luật sư, ý kiến này hoàn toàn phù hợp với ý kiến của bà Trương Mỹ Lan tại Biên bản làm việc chiều 9/1 với các luật sư và con gái bà Lan là Chu Duyệt Phấn. Trong đó, bà Lan đề nghị các bên liên quan tìm kiếm các đối tác nhằm có được giá chuyển nhượng tốt nhất, bên cạnh việc thanh toán khoản nợ tại ngân hàng nước ngoài, số còn lại hoàn trả 3 gói trái phiếu.

Bên cạnh đó, có 2 công ty cam kết hoàn trả cho bà Lan hơn 2.700 tỷ đồng đảm bảo khắc phục hậu quả vụ án, luật sư đề nghị HĐXX, VKS ghi nhận điều này.

Bà trương Mỹ Lan: "Gia tộc tôi giánh nợ"

Tự bào chữa bổ sung, bà Lan cho biết trong phần tranh luận, VKS vẫn giữ nguyên quan điểm buộc tội cho rằng bị cáo quanh co chối tội, đổ lỗi cho nhân viên cấp dưới. Theo bị cáo, điều này chứng tỏ VKS không xem xét toàn diện, không cập nhật diễn biến xét hỏi của HĐXX.

Bị cáo cho rằng bản thân nghiêm túc nhìn nhận vai trò, mức độ ảnh hưởng của mình với tư cách cổ đông của SCB. Bà nhận thức trước sai phạm của một số thành viên HĐQT SCB. "Thậm chí tôi đã xin HĐXX giảm nhẹ hình phạt cho các bị cáo ở SCB. Tôi không quanh co chối tội, chỉ phân định vai trò mức độ ảnh hưởng của cá nhân tôi với các khoản vay tại SCB", bị cáo trình bày.

Chủ tịch Vạn Thịnh Phát mong tòa xem xét thật kỹ vai trò của bà trong quá trình tái cơ cấu SCB, việc vận động các cổ đông mua trên 65% cổ phần của ngân hàng để hợp nhất; cho mượn tài sản đảm bảo các khoản vay tái cơ cấu; kêu gọi các chuyên gia, cổ đông nước ngoài tham gia đầu tư mua cổ phần giúp SCB.

Bị cáo Trương Mỹ Lan (Ảnh: Trịnh Nguyễn).

Bản chất khoản vay hơn 10 năm qua ở SCB theo bà Lan là để thực hiện đề án tái cơ cấu, đưa tài sản vào thế chấp để vay tiền trả nợ cũ nên tiền không ra khỏi ngân hàng và "những khoản vay đã ra khỏi ngân hàng thì sau đó cũng quay về SCB". Hầu hết tài sản có giá trị của bà và bạn bè đều đưa vào SCB để làm tài sản đảm bảo. "Gia tộc chúng tôi bỗng dưng trở thành gia tộc gánh nợ, còn bản thân tôi đối diện mức án tử hình", bà Lan bày tỏ.

Bị cáo Lan cũng cho biết sẽ ghi nhớ kỹ lại những người đang thiếu nợ bị cáo để nhờ tòa giúp thu hồi. Ngoài ra, bà Lan cũng xin tòa xem xét trách nhiệm hình sự, đường lối xử lý đối với chồng và cháu gái của bà.

"Chồng tôi cho mượn tòa nhà Times Square nhưng quy buộc 10-11 năm tù. Xin xem xét miễn trách nhiệm hình sự cho ông Chu Lập Cơ... Trương Huệ Vân là cháu gái coi như con ruột, chuyên đi làm từ thiện, vì tin tưởng bị cáo mà liên quan trách nhiệm hình sự, xin tòa xem xét miễn giảm trách nhiệm hình sự cho Huệ Vân" , bị cáo Trương Mỹ Lan trình bày.

Theo Dân trí