Lễ đón nhận Bằng xếp hạng di tích quốc gia đền Thác Bà

Di tích Đền Thác Bà có từ lâu đời, gắn với nghi thức thờ Mẫu là công chúa Minh Đạt - con gái vua Hùng Vương thứ đời thứ 18. Ngược dòng sông Chảy, Người lên khai khẩn đất đai nối dài bờ cõi, dạy dân cày, cấy, phát triển nghề chài lưới, đánh bắt cá tôm, khai hoang lập địa, trồng cây gây rừng, phủ xanh đất trống đồi trọc cho miền sơn cước… Nhớ công ơn đó, muôn dân lập Đền thờ Mẫu mong được phù hộ làm ăn sinh sống, ngày càng phát triển. Mẫu giúp cho tướng quân Chiêu Văn Vương Trần Nhật Duật đánh tan giặc Nguyên Mông, đất nước thanh bình giữ yên nền độc lập. Sau khi đánh tan giặc, tướng quân về Lễ tạ và tặng mỹ tự cho đền “Mẫu Nghi Thiên hạ Tối Linh Từ”, vua Trần phong sắc Thục Diệu Minh Đạt Thần Nữ Chi Thần, cho phép nhân dân địa phương xây dựng, tôn tạo Đền thờ Mẫu, là nơi lưu giữ 6 đạo sắc phong qua các triều đại phong kiến Việt Nam.

Trước đây, đền Thác Bà là một ngôi miếu nhỏ, thường được gọi là “miếu Thần Thác Bà” tọa lạc bên bờ Đông sông Chảy, thuộc địa phận xã Minh Phú (nay là thị trấn Thác Bà), huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái. Đến đầu những năm 60 của thế kỷ XX, Trung ương Đảng và Chính phủ chủ trương xây dựng Nhà máy thủy điện Thác Bà - công trình trọng điểm đầu tiên của miền Bắc trong quá trình công nghiệp hóa, xã hội chủ nghĩa. Để tiến hành xây dựng nhà máy thủy điện, nhiệm vụ quan trọng đầu tiên là phải thực hiện việc chuyển di dân cư, cùng toàn bộ các thiết chế kinh tế - văn hóa - xã hội ra khỏi khu vực lòng hồ, trong đó có đền Thác Bà. Tháng 4/1963, nhân dân xã Minh Phú tự nguyện rước Mẫu sang xã Vĩnh Kiên (bên kia sông Chảy), cách vị trí đền Thác Bà cũ 5km để giải phóng mặt bằng xây dựng hồ thủy điện Thác Bà. Đến năm 1999, UBND tỉnh Yên Bái đã phê duyệt dự án xây dựng lại đền Thác Bà trên núi Hoàng Thi. Sau nhiều lần tu bổ, tôn tạo, đền Thác Bà đã có diện mạo như ngày nay.

Với những giá trị lịch sử, văn hóa, khoa học đã được khẳng định, ngày 28/12/2004, UBND tỉnh Yên Bái đã quyết định xếp hạng đền Thác Bà (thị trấn Thác Bà) là di tích cấp tỉnh. Ngày 18/6/2021, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã ra Quyết định số 1905 công nhận đền Thác Bà là di tích quốc gia thuộc di tích lịch sử và danh lam thắng cảnh quốc gia hồ Thác Bà.

Tại buổi lễ, lãnh đạo Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch tỉnh Yên Bái đã công bố quyết định của Bộ trưởng Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch về xếp hạng di tích quốc gia đền Thác Bà. Ông Trần Đình Thành - Cục phó Cục Di sản văn hóa, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã trao Bằng xếp hạng di tích quốc gia đền Thác Bà.

Lễ hội đền Thác Bà Xuân Quý Mão 2023

Ngay sau phần lễ công bố và trao Bằng xếp hạng di tích quốc gia đền Thác Bà là lễ khai hội đền Thác Bà diễn ra trang nghiêm với hoạt động rước kiệu, rước lễ vật và rước Bằng xếp hạng di tích lên đền thực hiện nghi thức tế lễ. Sau phần lễ là phần hội của đền Mẫu Thác Bà mang sắc thái của dân bản địa cổ của người Châu Thu Vật xưa của người dân tộc Tày, Kinh, Nùng, Dao, Cao Lan vùng Thác Bà, Sông Chảy như ném còn, đánh yến, chọi gà, vật, hội đánh đu, đua thuyền, đẩy gậy... Những hình thức sinh hoạt văn hóa mang đậm màu sắc dân gian đã tạo cho ngày hội của nhân dân vùng hạ lưu sông Chảy thêm sống động và thực sự là nơi giao lưu văn hóa giữa các dân tộc trong vùng.

N.H

Vẻ đẹp chùa Tây Phương - Điểm du lịch Di tích quốc gia đặc biệt

Hoàng thành Thăng Long xưa và nay

Lễ hội Cổ Loa là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia