Thực hiện Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/02/2020 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 về bảo đảm giá năng lượng minh bạch do thị trường quyết định; chỉ đạo của Chính phủ về việc sửa đổi, bổ sung Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg ngày 30/6/2017 của Thủ tướng Chính phủ về cơ chế điều chỉnh mức giá bán lẻ điện bình quân.

Tập đoàn điện lực Việt Nam được chủ động tăng giá điện dưới 5%.

Bộ Công Thương đã thành lập Tổ soạn thảo bao gồm đại diện các Bộ, cơ quan, đơn vị, tổ chức có liên quan để xây dựng Dự thảo Quyết định thay thế Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg (sau đây gọi tắt là Dự thảo). Hiện nay, dự thảo đã được đăng tải công khai trên Cổng thông tin điện tử của Chính phủ và website Bộ Công Thương để lấy ý kiến nhân dân và các khách hàng sử dụng điện. Bộ Công Thương cung cấp một số thông tin chính như sau:

Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg được ban hành và có hiệu lực thi hành từ năm 2017. Với mục tiêu hoàn thiện các cơ chế chính sách hướng tới việc phát triển năng lượng quốc gia nói chung và ngành điện nói riêng phù hợp với thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng thị trường năng lượng đồng bộ, cạnh tranh minh bạch theo quan điểm chỉ đạo tại Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11/02/2020, Bộ Công Thương đã xây dựng Dự thảo này nhằm khắc phục một số hạn chế, vướng mắc trong quy định hiện hành tại Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg.

Trên cơ sở kế thừa những nội dung còn phù hợp của Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg và khắc phục những tồn tại, hạn chế nêu trên, Dự thảo được xây dựng và bao gồm một số nội dung chính như sau: Quy định về điều chỉnh giảm giá điện. Dự thảo kế thừa và làm rõ quy định điều chỉnh giảm giá điện khi thông số đầu vào biến động làm giá bán lẻ điện bình quân tính toán giảm. Nếu kết quả tính toán giá bán lẻ điện bình quân giảm ở bất kỳ mức nào thì EVN phải điều chỉnh giảm giá bán lẻ điện bình quân ở mức tương ứng, thời gian thực hiện điều chỉnh giảm giá điện từ ngày 1 tháng 10 của năm đó;

Về hồ sơ, phương pháp tính toán và số liệu sử dụng. Dự thảo quy định rõ hồ sơ xây dựng phương án giá điện hằng năm, cụ thể như sau: Báo cáo tài chính, Báo cáo chi phí sản xuất kinh doanh điện của EVN được kiểm toán do đơn vị kiểm toán độc lập thực hiện; Kết quả kiểm tra chi phí sản xuất kinh doanh điện của năm trước liền kề năm tính giá do Đoàn kiểm tra liên ngành thực hiện;

Các thông số đầu vào tính toán giá điện được cập nhật thực tế thực hiện của 6 tháng đầu năm và dự kiến cho 6 tháng còn lại của năm tính giá; Sửa đổi, bổ sung phương pháp và công thức lập giá bán điện bình quân phù hợp với thiết kế thị trường bán buôn điện cạnh tranh.

Điều chỉnh giá điện sẽ được xem xét vào tháng 8 và thực hiện vào tháng 10 hằng năm.

Dự thảo quy định cụ thể về các mốc thời gian, trình tự, thủ tục, trách nhiệm và thẩm quyền trong việc lập và điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân hằng năm. Cụ thể chu kỳ tính toán và điều chỉnh giá điện được quy định thực hiện 1 lần/năm.

Trong đó, dự thảo quy định rõ trước ngày 1 tháng 8 hằng năm, EVN có trách nhiệm tính toán giá bán lẻ điện bình quân của năm căn cứ các số liệu nêu trên và quy định thời điểm điều chỉnh giá điện cố định vào ngày 1 tháng 10 hằng năm.

Dự thảo kế thừa quy định hiện hành tại Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg, theo đó EVN được quyền điều chỉnh tăng giá bán lẻ điện bình quân đến mức dưới 5%. Trường hợp khi chi phí đầu vào tăng dẫn đến phải điều chỉnh tăng giá bán lẻ điện bình quân từ 5% trở lên thì EVN phải lập hồ sơ báo cáo.

Sau khi Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính và Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp kiểm tra, rà soát và có ý kiến thì EVN được điều chỉnh tăng giá điện.

Với trường hợp tăng từ 10% trở lên so với giá bán lẻ điện bình quân hiện hành hoặc ngoài khung giá hoặc ảnh hưởng đến tình hình kinh tế vĩ mô, Bộ Công Thương báo cáo Ban Chỉ đạo điều hành giá cho ý kiến trước khi báo cáo Thủ tướng Chính phủ cho ý kiến cuối cùng về việc điều chỉnh giá điện để EVN thực hiện.

Kế thừa quy định hiện hành tại Quyết định số 24/2017/QĐ-TTg, Dự thảo lần này quy định chi tiết hơn việc kiểm tra chi phí sản xuất kinh doanh điện, kiểm tra điều chỉnh giá điện, trách nhiệm của các Bộ, ngành có liên quan và bổ sung vai trò, trách nhiệm của Ủy ban Quản lý vốn nhà nước tại doanh nghiệp.

Chi phí sản xuất điện của Việt Nam đang có chiều hướng tăng mạnh do sự tham gia của năng lượng tái tạo.

Nhằm đảm bảo giá điện phản ánh kịp thời biến động của các thông số đầu vào tác động tới chi phí sản xuất kinh doanh điện, tránh trường hợp để treo chưa thanh toán các chi phí phát sinh thực tế, dẫn tới trường hợp giá điện tăng đột biến trong một lần điều chỉnh giá điện, Dự thảo đề nghị khi có biến động thông số đầu vào dẫn tới giá điện tính toán tăng từ 1% trở lên thì giá điện sẽ được xem xét điều chỉnh (thay vì mức 3% như quy định hiện hành).

Dự thảo bổ sung quy định về trình tự, thủ tục chung để thực hiện hỗ trợ giảm tiền điện khi có chỉ đạo của Chính phủ hoặc Thủ tướng Chính phủ. Qua đó tạo cơ sở pháp lý rõ ràng cho việc hỗ trợ giảm tiền điện như đã triển khai hỗ trợ giảm giá điện, giảm tiền điện cho các khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 trong 2 năm 2020 và 2021.

Như vậy, Dự thảo đã sửa đổi, bổ sung, làm rõ nhiều nội dung liên quan đến phương pháp tính toán, số liệu sử dụng cũng như trình tự, thủ tục và thẩm quyền trong quá trình xây dựng và điều chỉnh giá bán lẻ điện bình quân hằng năm, đảm bảo công khai minh bạch trong điều hành giá điện theo đúng tinh thần của Nghị quyết số 55-NQ/TW ngày 11 tháng 02 năm 2020 của Bộ Chính trị về định hướng chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Có thể thấy rằng, việc Chính phủ giao quyền chủ động tăng giá điện (dưới 5%) cho EVN là một bước đột phá. Nhưng cần phải làm rõ một số điểm về giá điện và tần suất tăng giá trong thời gian ra sao để tránh việc EVN tăng giá điện trong vài năm liên tiếp.

Thành Công

	Điều chỉnh giá điện: Vẫn ưu tiên hộ nghèo
	Quy hoạch phát triển lưới điện trong chiến lược phát triển năng lượng
	Điện tái tạo càng nhiều càng tốt nhưng giá thế nào để cho hợp lý?
	Phó Thủ tướng: Chưa xem xét điều chỉnh tăng giá điện