Cảng Murmansk, Nga. Ảnh: Rosmorport.

EU sau nhiều lần trì hoãn đến ngày 10/05 vẫn chưa thể thống nhất được gói trừng phạt thứ 6 nền kinh tế LB Nga, mặc dù Ủy ban châu Âu cho biết đã đạt được bước tiến nhất định trong việc thay đổi quan điểm Hungary (đền bù tài chính, kéo dài thời gian miễn trừ đến cuối năm 2024). Chủ tịch EC thậm chí đề xuất tước quyền bỏ phiếu một số thành viên, cũng như hủy bỏ cơ chế đồng thuận 100% đối với quyết định trừng phạt LB Nga. Bên cạnh đó, EU nhiều khả năng sẽ từ bỏ ý định cấm tàu của EU vận chuyển dầu mỏ LB Nga bởi nhiều thành viên phụ thuộc vào vận tải biển phản đối như Hy Lạp, Cyprus và Malta, nhưng sẽ cấm bán bảo hiểm, cung cấp dịch vụ tài chính, gây trở ngại nghiêm trọng đối với quá trình xuất khẩu. Các chủ tanker hiện đều mua bảo hiểm, bao gồm cả sự cố tràn dầu thông qua nhóm câu lạc bộ 80 nhà tái bảo hiểm - P&I Clubs International tại London.

Tỷ lệ tàu chở dầu của các nước đến Nga.

Số liệu thống kê Lloyd's cho thấy, xuất khẩu dầu thô đường biển LB Nga tháng 4 tăng lên trung bình 4,5 triệu bpd. Trong số 190 tanker rời các cảng Primorsk, Novorossiysk và Ust-Luga, có 76 tanker sử dụng cờ Hy Lạp, và nếu đội tàu nước này từ chối vận chuyển dầu thô LB Nga, các đối thủ cạnh tranh châu Á sẵn sàng thế chỗ. Gói trừng phạt thứ 6 ngoài cấm vận dầu thô LB Nga còn dự kiến ngắt kết nối ngân hàng TMCP lớn nhất – Sberbank và 2 ngân hàng trụ cột kinh tế khác khỏi hệ thống thanh toán SWIFT.

Phó Thủ tướng LB Nga phụ trách năng lượng A. Novak cho biết, các doanh nghiệp nước này đang tích cực tìm kiếm đối tác xuất khẩu dầu thô mới tại khu vực châu Á-TBD, bao gồm cả tăng khối lượng khách hàng hiện có. Đồng thời, đến ngày 01/06 sẽ trình Tổng thống phương án đầu tư cơ sở hạ tầng đa dạng hóa thị trường xuất khẩu dầu khí như mở rộng đường ống ESPO, xây mới hệ thống cảng biển (Murmansk, Indiga), đường ống xuất khẩu và kênh đào nội địa nối biển Đen với Murmansk. Dự kiến sản lượng khai thác dầu thô LB Nga tháng 5 sẽ tăng so với tháng 4 (giảm khoảng 1 triệu bpd).

Tổng công suất xuất khẩu dầu thô/sản phẩm dầu mỏ LB Nga ước tính khoảng 496 triệu tấn/năm, bao gồm đường biển 376 triệu tấn/năm, trong đó, Tuyến đường biển bắc (SMP) – 63,5 triệu tấn/năm, đường ống và đường sắt – 120 triệu tấn/năm. Nếu LB Nga nhanh chóng khắc phục được hạn chế về đội tàu chở dầu, kể cả tàu phá băng hạng nặng của riêng mình, thì việc chuyển hướng 108 triệu tấn dầu thô sang thị trường EU trong tổng khối lượng xuất khẩu 230 triệu tấn/năm không phải là vấn đề quá nan giải, theo các cơ quan thông tấn Nga.