Xây dựng mạng lưới hành động giảm thiểu ô nhiễm nhựa

Dự án “Mạng lưới hành động giảm thiểu rác thải nhựa” được triển khai từ tháng 10/2018 đến tháng 5/2021 nhằm thúc đẩy hợp tác giữa các bên liên quan được hỗ trợ bởi nền tảng khoa học, các lợi ích xã hội, cơ hội kinh doanh bền vững cho địa phương; thực hành 3R Tiết giảm - Tái sử dụng - Tái chế (Reduce - Reuse – Recycle, gọi tắt là 3R) rác thải nhựa tại TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh và thị trấn Cát Bà, thành phố Hải Phòng, hướng tới nhân rộng mô hình ra toàn tỉnh và toàn quốc.

Thu gom rác thải xốp - một trong nhưng "thủ phạm" gây ô nhiễm môi trường ở Vịnh Hạ Long - Ảnh tư liệu

Hiện nay, dự án đang thí điểm phân loại, tái sử dụng và tái chế đồ nhựa với sự tham gia của người dân, đặc biệt là đối tượng nữ giới tại địa phương. Theo đó, sẽ đưa vào thực tiễn những giải pháp công nghệ và kinh doanh sáng tạo trong việc phân loại, tái sử dụng và tái chế nhựa cho các cộng đồng địa phương và doanh nghiệp. Tăng cường nhận thức và thúc đẩy vận động để tạo thay đổi trong hành vi sử dụng nhựa 3R, và xây dựng hướng dẫn và chính sách liên quan.

Để thúc đẩy dự án “Mạng lưới hành động giảm thiểu rác thải nhựa”, Chủ dự án, Trung tâm Hỗ trợ Phát triển Xanh (GreenHub) đang tiến hành rà soát các đơn vị tham gia vào việc quản lý và tái chế chất thải nhựa; xây dựng nhóm làm việc/tổ công tác; xây dựng kế hoạch hành động giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa; tổ chức các cuộc họp tổ công tác/nhóm kỹ thuật và các buổi làm việc, đào tạo ngành công nghiệp nhựa, tái chế nhựa, khuyến khích học tập và chia sẻ các giải pháp thường xuyên về phương pháp tiết giảm, tái sử dụng và tái chế (3R) nhựa giữa các thành viên trong mạng lưới; huy động nguồn lực tài chính từ khu vực tư nhân, chính phủ và các nhà đầu tư quốc tế để hỗ trợ 3R rác thải nhựa tại TP Hạ Long.

Hướng tới thành phố kiểu mẫu về quản lý rác thải ở vùng ven biển

Cùng với dự án “Mạng lưới hành động giảm thiểu rác thải nhựa”, dự án “Hướng đến các thành phố kiểu mẫu về quản lý rác thải ở khu vực ven biển phía Bắc Việt Nam” sẽ được triển khai để giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa trên biển tại Quần đảo Cát Bà và Vịnh Hạ Long.

Dự án được triển khai từ tháng 3/2018 đến tháng 3/2020 tại Quần đảo Cát Bà, huyện Cát Hải, TP Hải Phòng và Vịnh Hạ Long, TP Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh. Mục tiêu giảm thiểu ô nhiễm rác thải nhựa được thực hiện thông qua sự hợp tác của các bên nhằm tăng cường hiệu quả quản lý rác thải trong các ngành nuôi trồng và đánh bắt thủy sản quan trọng trong khu vực.

Với nuôi trồng thủy sản, giải pháp nằm ở sự đổi mới công nghệ, đặc biệt trong vấn đề sử dụng phao xốp trong các công trình nổi ở các khu nuôi thuỷ sản lồng bè. Đây được coi là “thủ phạm” gây ô nhiễm chính ở Quần đảo Cát Bà và Vịnh Hạ Long. Theo GreenHub, rác xốp chiếm hơn 50% của tổng rác thu được sau 4 sự kiện làm sạch bờ biển (từ năm 2016 đến 2018).

Theo đó, dự án hướng tới hạn chế nguồn rác phao xốp thông qua nghiên cứu và thí điểm các giải pháp thân thiện môi trường cho rác phao xốp. Ngư dân Hạ Long sẽ được đào tạo và hỗ trợ thực hiện các biện pháp giảm thiểu và quản lý rác thải tốt nhất đồng thời đào tạo về việc loại bỏ chất thải.

Bên cạnh đó, chiến dịch nâng cao nhận thức về ô nhiễm rác thải nhựa và các cuộc khảo sát về rác thải biển sẽ được thực hiện nhằm tăng cường sự tham gia của cộng đồng trong việc giảm ô nhiễm nhựa. Chính quyền địa phương tại Cát Bà và Vịnh Hạ Long cũng sẽ tham gia dự án trong việc thúc đẩy thực hiện kế hoạch hành động để giảm rác thải biển trên địa bàn.

Trong quá trình thực hiện, dự án sẽ triển khai ít nhất 2 sự kiện làm sạch bờ biển bởi các thiếu niên và tình nguyện viên; 2 hội thảo với chính quyền địa phương được tổ chức để tìm hiểu những thách thức trong quản lý rác thải và thực hiện các quy định về môi trường, đặc biệt là vấn đề rác phao xốp trong các khu vực lồng bè nuôi trồng thủy sản.

GreenHub cho rằng, với kết quả mang lại, dự án sẽ tạo nền tảng cho các nỗ lực thành phố kiểu mẫu về quản lý rác thải tại khu vực đô thị Hạ Long - Cát Bà - Hải Phòng. Trên cơ sở đó, vấn đề rác thải xốp từ các cơ sở nuôi trồng thủy sản bằng lồng bè sẽ được giải quyết thông qua việc thí điểm các giải pháp thay thế, thân thiện môi trường. Mặt khác, dự án góp phần nâng cao nhận thức chung của cộng đồng về vấn đề rác thải biển và trang bị cho người dân kiến thức cần thiết để đưa các thực hành quản lý và giảm thiểu rác thải bền vững vào lao động, sinh hoạt thường ngày.