Mỹ yêu cầu Nga tiêu hủy vũ khí bí mật nếu muốn duy trì Hiệp ước INF
(PetroTimes) - Ngày 17/1, Thứ trưởng Ngoại giao Mỹ phụ trách Kiểm soát Vũ khí và An ninh Quốc tế, Andrea Thompson tuyên bố phía Nga phải tiêu hủy tên lửa hành trình 9M729 gây tranh cãi, đây là điều kiện tiên quyết để duy trì Hiệp ước INF.
"Chúng tôi đã trình bày tại cuộc tham vấn song phương ở Geneva ngày 15/1 danh sách các điều kiện cần phải đáp ứng. Nhưng chính người Nga biết rất rõ họ phải làm gì để loại bỏ các vi phạm Hiệp ước: họ phải phá hủy tên lửa, phá hủy các hệ thống vũ khí bị cấm và hiệp ước sẽ vẫn có hiệu lực", bà Thompson nói trong cuộc phỏng vấn với tờ Kommersant của Nga.
Theo bà, việc sửa đổi tên lửa này không phải là giải pháp. "Các chuyên gia kỹ thuật của chúng tôi đã nghiên cứu vấn đề và đi đến kết luận rằng sửa đổi là không thể kiểm chứng được. Điều duy nhất có thể kiểm chứng là phá hủy tên lửa và bệ phóng", bà Thompson nói thêm.
Tên lửa mới của Nga, Novator 9M729 (được NATO gọi là SSC-8) |
Mỹ đe dọa rút khỏi Hiệp ước INF, cáo buộc rằng tên lửa mới của Nga, Novator 9M729 (được NATO gọi là SSC-8), vi phạm hiệp ước này, vốn cấm hai nước điều động tên lửa tầm trung đặt trên bộ ở châu Âu. Đặc điểm của 9M729 thực sự là một bí ẩn với các chuyên gia quân sự, có nhiều giả thuyết về nguồn gốc của loại tên lửa này.
Mỹ từng đòi kiểm tra loại tên lửa này nhưng Nga nói sẽ không để Mỹ làm điều đó. Moskva nói rằng phạm vi của tên lửa đặt nó hoàn toàn ngoài hiệp ước và không dài như Washington cáo buộc, nghĩa là Nga hoàn toàn tuân thủ INF. Nga đã cáo buộc Mỹ ngụy tạo cái cớ sai lạc để rút khỏi một hiệp ước mà họ vốn dĩ muốn rời bỏ để phát triển tên lửa mới.
Nga cho biết tên lửa SSC-8 chưa được thử nghiệm ở tầm xa hơn mà Washington cáo buộc. “Chúng tôi không cảm thấy một bước đi như như vậy sẽ là chính đáng từ quan điểm chính trị hay kĩ thuật”, Thứ trưởng Ngoại giao Sergei Ryabkov nói trong một cuộc phỏng vấn với nhật báo Kommersant hồi tháng 12/2018.
Ông Ryabkov cáo buộc Washington về những nỗ lực “cực kì soi mói” để phơi bày hoạt động sản xuất tên lửa của Nga và nói rằng trước đây Washington đã từ chối các yêu cầu của Nga xem bên trong các tàu ngầm của Mỹ theo một hiệp ước kiểm soát vũ khí khác. Bất cứ một cuộc thanh sát nào như vậy - nếu diễn ra - không nên đơn phương mà nên diễn ra ở cả hai nước, ông Ryabkov nói thêm.
Bàn về tương lai của Hiệp ước INF, người đứng đầu Ủy ban quốc tế của Hội đồng Liên bang Nga Konstantin Kosachev, cho rằng Hoa Kỳ có thể đình chỉ các nghĩa vụ của mình theo Hiệp ước INF, thay vì ra khỏi nó, vì sự phản ứng của các nước NATO.
"Không còn nghi ngờ gì nữa, sau ngày 2/2/2019, Mỹ sẽ không còn tuân theo nghĩa vụ của mình theo hiệp ước này và kinh phí tương ứng để phát triển hoặc khôi phục các chương trình đã thực hiện trước đây cho loại vũ khí này đã được đưa vào ngân sách của Hoa Kỳ cho năm tài chính hiện tại. Tiền đã có, chỉ cần tạo ra cái gọi là khung pháp lý cho việc thực hiện. Tôi không nghi ngờ rằng điều này sẽ được thực hiện bởi người Mỹ. Tôi nghĩ rằng ban đầu họ sẽ hành động theo phương thức được đình chỉ nghĩa vụ theo hiệp ước và không rút khỏi hiệp ước, vì họ không thể không tính đến những chỉ trích hàng loạt nảy sinh ở các nước NATO về kế hoạch này", ông Kosachev nói với Sputnik.
Nga-Mỹ thất bại trong đàm phán cứu vãn Hiệp ước INF |
Nga đã chuẩn bị gì cho việc Mỹ rút khỏi Hiệp ước INF? |
Th.Long