EU sắp có thêm "Brexit" thứ 2?

Anh mất vị trí cường quốc kinh tế thế giới

Mọi chuyện còn… quá sớm?

Ủy ban châu Âu cho rằng hãy còn sớm để nhận định, bình luận các thông báo đối với việc đạt được thỏa thuận về tất cả các thông số chính của thỏa thuận cho việc Vương quốc Anh rút khỏi EU, đồng thời khẳng định rằng kết quả của các cuộc đàm phán (về Brexit) sẽ được thảo luận tại Hội nghị thượng đỉnh EU vào ngày 17/10 sắp tới. Ủy ban châu Âu luôn tuân thủ một nguyên tắc là không bình luận về những báo cáo từ các nguồn vô danh, Bộ phận quan hệ báo chí truyền thông của EC cho biết.

Trước đó, một nguồn tin ngoại giao tại Brussels cho biết: "Tất cả những bất đồng chính đã bị loại bỏ, các nhà đàm phán đã đạt được một thỏa thuận về nguyên tắc". Tuy nhiên, nguồn tin này từ chối nói về bất kỳ chi tiết nào trong các thỏa thuận.

London phản ứng một cách hoài nghi trước những tuyên bố đột phá về các cuộc đàm phán. "Chúng tôi không khuyên các bạn tin tưởng các thông tin này. Chúng tôi không gọi chúng là đích thực", một nguồn tin trong văn phòng Thủ tướng Anh nói với hãng thông tấn TASS của Nga.

Chiều ngày 14/10, đại sứ của 27 nước thành viên EU đã được triệu tập dự một cuộc họp bất thường của Ủy ban Đại diện thường trực (COREPER) về Brexit, nơi họ được nghe trình bày kết quả của các cuộc đàm phán.

Khởi hành khẩn cấp

Cơ hội của những bước đột phá trong các cuộc đàm phán đã tăng lên sau khi vào ngày 14/10 xuất hiện thông tin Bộ trưởng Brexit Anh Dominique Raab đã bay đến Brussels để thảo luận với nhà thương thuyết châu Âu Michelle Barnier.

"Có xét đến một số vấn đề quan trọng cần được giải quyết, bao gồm chủ đề của cơ chế bảo vệ Bắc Ailen (giữ lại tỉnh Ulster của Bắc Ireland như một phần của thị trường chung EU, nếu không tìm thấy giải pháp khác cho vấn đề biên giới Ireland), các bên đã đạt được một quyết định chung rằng trước khi hội nghị thượng đỉnh tháng 10 của EU diễn ra, bắt buộc phải có những cuộc hội đàm song phương giữa các thành viên” - Bộ trưởng Brexit Anh nói.

Vấn đề Ireland

Vấn đề chính trong các cuộc đàm phán giữa Brussels và London trong những tháng gần đây là câu hỏi về việc tổ chức một chế độ biên giới giữa Cộng hòa Ireland còn lại trong EU và phần lãnh thổ Bắc Ireland thuộc Vương quốc Anh sẽ rời khỏi Liên minh châu Âu.

Cả hai bên muốn giữ cho biên giới minh bạch đối với sự di chuyển của con người, hàng hóa và dịch vụ, nhưng cho đến nay vẫn chưa rõ làm thế nào để đạt được điều này nếu Vương quốc Anh tạo ra một chế độ hải quan mới với Liên minh châu Âu.

London cũng không muốn nghe về các chế độ hải quan khác nhau cho Bắc Ireland và phần còn lại của Vương quốc Anh, mà một lần nữa có thể làm sống lại vấn đề dường như vĩnh viễn của Ulster và chuyện ly khai của Ireland.

Vấn đề của chính nước Anh

Sau khi đạt được thỏa thuận, Thủ tướng Anh Theresa May sẽ buộc phải thuyết phục tất cả các thành viên trong chính phủ hỗ trợ kế hoạch của bà.

Nhiệm vụ này không đơn giản, bởi trong Nội các có sự gia tăng đối lập với quan điểm của bà May về các mối quan hệ trong tương lai với Brussels.

Theo các phương tiện truyền thông Anh, trong tương lai gần, khả năng từ chức tiếp theo của các thành viên chính phủ không bị loại trừ, đặc biệt là đối với những người không đồng ý với ý định của thủ tướng là Anh sẽ rời vô thời hạn khỏi liên minh thuế quan và Bắc Ireland thì ở lại trong thị trường chung EU. Họ tin rằng điều này sẽ ngăn cản London kết thúc hiệp định thương mại tự do với các nước khác, được coi là một trong những thành tựu có giá trị nhất của cuộc trưng cầu dân ý năm 2016.

Theo tờ The Sunday Times, cho đến nay đã có 44 đại biểu từ đảng cầm quyền tuyên bố bỏ phiếu không tín nhiệm Thủ tướng May. Như vậy, chỉ cần có thêm 4 phiếu bầu nữa là đủ để bắt đầu thủ tục chính thức loại bỏ thủ tướng ra khỏi chức vụ.

Điều đó cho thấy rõ rằng giờ đây bất kỳ bước đi không thận trọng hoặc bất kỳ sự sơ suất nào về ngôn từ trong các cuộc đàm phán Brexit đều có thể khiến cho bà May mất ghế thủ tướng.

Hội nghị thượng đỉnh EU ngày 17/10

Hội nghị thượng đỉnh ngày 17/10 đã được các bên xác định trước đó như là một thời hạn để đạt được một thỏa thuận, sau đó phải được tất cả các nghị viện của các nước EU và Vương quốc Anh cũng như Nghị viện châu Âu phê chuẩn. Và họ cần có thời gian để làm điều này cho đến trước ngày 29/3/2019, khi Vương quốc Anh rút khỏi EU.