Nội dung thư tuyệt mệnh và kế hoạch bắn chết vợ chồng giám đốc

Hé lộ nội dung lá thư tuyệt mệnh của nghi phạm nổ súng ở Điện Biên

Phú Thọ: Nghẹn ngào với lá thư tuyệt mệnh của cụ ông treo cổ tự tử

Theo The Grammar Snob, ngôn ngữ học pháp y là việc ứng dụng kiến thức và phương pháp trong bộ môn ngôn ngữ học để giải quyết các vấn đề pháp lý. Vì mỗi người có cách sử dụng ngôn ngữ riêng biệt - một dạng “dấu vân tay ngôn ngữ”, dù là khi đánh máy, viết thư tay hoặc nhắn tin điện thoại. Nhiệm vụ cơ bản của chuyên gia ngôn ngữ học pháp y là trả lời câu hỏi: Ai là chủ nhân của một văn bản cụ thể?

Việc nghiên cứu ngôn ngữ nói hoặc viết của kẻ phạm tội có vị trí quan trọng trong quá trình phân tích tội phạm. Qua đó, chúng ta có thể biết được nhiều thông tin hữu ích về kẻ phạm tội, ví dụ tuổi tác, giới tính, sắc tộc, trình độ học vấn, đức tin, văn hóa và môi trường sống.

Một số kết quả nghiên cứu ngôn ngữ học chỉ ra rằng cách nói chuyện của người trưởng thành thường chịu ảnh hưởng của khẩu ngữ địa phương nơi họ sinh ra; hoặc nữ giới thường sử dụng từ ngữ chứa đựng nhiều cảm xúc hơn, lịch sự hơn, và ít quả quyết hơn so với nam giới. Mặc dù kẻ phạm tội có cố gắng che giấu quê quán hoặc giới tính thật nhưng sẽ có lúc chúng mất cảnh giác và để “lộ đuôi chuột” trong quá trình giao tiếp.

Chuyên gia ngôn ngữ học pháp y còn nghiên cứu nội dung thư tuyệt mệnh để xác minh liệu chúng có thật sự do người chết viết nên hay do kẻ xấu ngụy tạo bằng chứng giả nhằm che đậy sự thật.

Trên thực tế, nhiều vụ án đã được giải quyết nhờ vào nghiên cứu ngôn ngữ học pháp y. Việc điều tra cái chết của Sandra Weddell (Anh) là ví dụ điển hình.

Tháng 1/2007, cảnh sát phát hiện thi thể của Sandra Weddell trong tư thế treo cổ bằng dây rút trong gara, bên cạnh đó là một lá thư tuyệt mệnh được đánh máy. Sau khi khám nghiệm tử thi, cảnh sát phát hiện thấy trên cơ thể nạn nhân có một số vết thâm, chứng tỏ có khả năng nạn nhân đã chống trả trước khi chết. Nhiều người cũng đặt nghi ngờ về đoạn dây rút - công cụ hiếm khi được dùng trong một vụ treo cổ tự vẫn.

Mọi chú ý đổ dồn vào chồng của Sandra Weddell khi cảnh sát biết cô này có mối quan hệ tình cảm người đàn ông khác. Garry Weddell, chồng của Sandra Weddell, cũng là sĩ quan cảnh sát với thâm niên công tác 25 năm.

Tìm manh mối trong lá thư được tìm thấy bên cạnh người chết, cảnh sát mời chuyên gia ngôn ngữ học pháp y John Olsson tới kiểm tra tính xác thực.

Ban đầu, Olsson nhận định rằng không có dấu hiệu cho thấy bức thư bị ngụy tạo. Nguyên nhân tự sát được nêu ra trong thư không phải vì “quẫn trí” hoặc “yếu đuối” – vốn là những lý do thường xuất hiện trong một lá thư tuyệt mệnh giả do kẻ thiếu hiểu biết về tâm lý người tự sát viết nên.

Tuy nhiên khi kết quả điều tra bế tắc, Olsson quyết định chuyển hướng điều tra. Ông bắt đầu đi tìm kiếm đặc trưng ngôn ngữ của nạn nhân và đem so sánh với lá thư tuyệt mệnh. Ngay sau đó, Olsson phát hiện ra hai điểm không đồng nhất giữa lá thư tuyệt mệnh và thư từ khác của nạn nhân: về cách sử dụng dấu câu và cách hành văn.

Mỗi câu trong lá thư tuyệt mệnh đều kết thúc bằng dấu chấm, rất ngắn gọn, súc tich. Ví dụ, dòng mở đầu đầy rẫy dấu chấm hết câu: “Garry. Em đang đánh máy thư này, vì em biết nếu em viết tay để lại cho anh, em biết anh sẽ không đọc đến thư. Em xin lỗi vì đã làm tổn thương anh garry (viết thường). Em chưa bao giờ có ý định làm anh tổn thương hoặc khiến anh đau lòng”.

Những lá thư do nạn nhân viết trước đây lại cho thấy độ dài mỗi câu văn thường hơn 130 chữ. Câu thường dày đặc dấu phẩy, dấu gạch ngang và rất ít khi chấm câu. Trong khi đó, số chữ trung bình của một câu trong lá thư tuyệt mệnh ngắn hơn đáng kể, chỉ khoảng 12 chữ.

Để chắc chắn, Olsson cũng phân tích thư tay của Garry Weddell. Kết quả cho thấy có nhiều điểm trùng khớp trong cách hành văn giữa lá thư tuyệt mệnh và thư tay của Garry: Cả hai đều ưa sử dụng câu ngắn, tần suất sử dụng dấu chấm cao.

Có được đầu mối này, cảnh sát bắt giữ Garry. Sau quá trình tra hỏi, Garry thừa nhận đã giết vợ vì ghen sau khi phát hiện việc ngoại tình. Garry Weddell sau đó đã tự sát chỉ vài ngày phải hầu tòa.