Bán rượu, bia theo giờ - Có khả thi?
Mới đây, Bộ Y tế vừa tổ chức hội thảo lấy ý kiến về Dự thảo Luật Phòng, chống tác hại rượu, bia. Theo đó, 3 phương án được đề xuất với quy định về thời gian và địa điểm bán, phương án nào được số đông ủng hộ sẽ được chọn.
Bộ Y tế đề xuất 3 phương án
3 phương án đề xuất của Bộ Y tế gồm:
Phương án 1: Chỉ được bán rượu, bia trong khoảng thời gian từ 11 giờ đến 14 giờ và từ 17 giờ đến 22 giờ hằng ngày, trừ trường hợp bán rượu, bia tại khu vực sân bay quốc tế và các khu vực, tuyến phố chuyên kinh doanh ẩm thực, giải trí, du lịch.
Phương án 2: Chỉ được bán rượu, bia trong khoảng thời gian từ 6 đến 22 giờ hằng ngày, trừ trường hợp bán rượu, bia tại khu vực sân bay quốc tế và các khu vực, tuyến phố chuyên kinh doanh ẩm thực, giải trí, du lịch.
Phương án 3: Thời gian không được bán rượu, bia thực hiện theo lộ trình quy định của Chính phủ trong trường hợp cần thiết căn cứ yêu cầu thực tiễn của công tác phòng, chống tác hại rượu, bia.
Một quán bia tại Hà Nội |
Theo ông Nguyễn Huy Quang - Vụ trưởng Vụ Pháp chế, Bộ Y tế - quy định bán bia, rượu theo giờ được rất nhiều nước trên thế giới thực hiện và thành công, trong đó có Thái Lan. Cụ thể Thái Lan cấm bán rượu, bia ngoài giờ ăn. Khi vào nhà hàng ngoài giờ ăn, đề nghị mua rượu, bia sẽ bị từ chối.
Ông Quang nói: “Chúng ta có thể nhìn thấy hiệu quả của Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá là rất lớn. Vỏ bao thuốc lá trước đây chỉ vài ba chữ, nay nửa bao là hình ảnh về tác hại của thuốc lá, có tác dụng truyền thông làm giảm hẳn số lượng người sử dụng thuốc lá. Minh chứng, tại các điểm công cộng tỉ lệ hút thuốc lá không còn nhiều như trước đây… Chúng tôi hy vọng, Dự thảo Luật Phòng, chống tác hại rượu, bia sớm được thông qua để trình Chính phủ nhằm giảm tác hại của rượu, bia”.
Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ, tại Việt Nam, rượu, bia là yếu tố gây ra 2,9% số ca tử vong và 2,2% gánh nặng bệnh tật. Rượu, bia là yếu tố nguy cơ xếp thứ 5 trong 15 nguy cơ sức khỏe hàng đầu tại Việt Nam, là nguyên nhân liên quan đến chấn thương, tai nạn giao thông, rối loạn tâm thần và hành vi, xơ gan, bệnh tim mạch, ung thư và một số bệnh truyền nhiễm. Theo nghiên cứu trên thế giới, uống rượu, bia vào thời điểm 20-24 giờ tác động đến sức khỏe con người rất lớn, ảnh hưởng đến hệ thần kinh, tiêu hóa, hô hấp, trong khi đây là thời gian con người cần nghỉ ngơi để tái tạo sức lao động. Thực tế, vào giờ này, tỷ lệ bị tai nạn giao thông cũng rất cao.
Số người uống rượu, bia ngày càng tăng
Năm 2017, sản lượng bia chạm mốc 4 tỉ lít, tăng 10,4% so với năm 2016 và bình quân mỗi người dân tiêu thụ 42 lít bia/năm. Đáng nói, Việt Nam đang phải đối mặt với xu hướng trẻ hóa tuổi sử dụng rượu, bia. Tỷ lệ uống rượu, bia tuổi vị thành niên và thanh niên đã tăng gần 10% sau 5 năm (từ 51% năm 2003 tăng lên 60% năm 2008). Tỷ lệ người uống rượu, bia trong độ tuổi pháp luật không cho phép còn “ngạc nhiên” hơn nữa khi tới 47,5%, độ tuổi từ 18-21 là 67%. Đây là con số quá cao, đáng báo động về thực trạng sử dụng rượu, bia tại Việt Nam.
Trước tình trạng trên, để bảo vệ sức khỏe cộng đồng cũng như kiểm soát rượu, bia để bảo đảm an toàn giao thông, ông Nguyễn Huy Quang cho hay: “Rượu, bia là 1 trong 3 nguyên nhân hàng đầu làm tăng tỷ lệ tai nạn giao thông ở nam giới từ 14-49 tuổi. Vì thế, trong dự thảo luật, để kiểm soát bia, rượu bảo đảm an toàn giao thông, 2 phương án được đưa ra. Phương án 1, người điều khiển xe môtô, xe gắn máy không được có nồng độ cồn trong máu vượt quá 30mg/100ml máu hoặc 0,15mg/lít khí thở khi tham gia giao thông. Phương án 2, người điều khiển môtô, xe gắn máy không được có nồng độ cồn trong máu hoặc hơi thở khi tham gia giao thông”.
Theo ông Quang, ngoài các nội dung trên, Dự thảo Luật Phòng, chống tác hại của rượu, bia còn đưa ra quy định nghiêm cấm khuyến mại rượu, bia trực tiếp cho người tiêu dùng; dùng rượu, bia là giải thưởng cho các cuộc thi; cung cấp rượu, bia miễn phí; hạn chế hình ảnh uống rượu, bia trong các sản phẩm điện ảnh, truyền hình…
Tuy nhiên, điều khó nhất của cơ quan hữu trách hiện nay là quản lý rượu thủ công. Trong khi đó, thời gian qua xảy ra không ít trường hợp ngộ độc đến nhập viện, tử vong vì rượu giả không bảo đảm an toàn. Vì thế, Bộ Y tế đang đề xuất sử dụng chất chỉ thị màu trong cồn công nghiệp (methanol) để phòng ngừa pha chế rượu từ cồn công nghiệp. Người sản xuất rượu thủ công không nhằm mục đích kinh doanh cũng cần phải kê khai với chính quyền địa phương nơi sản xuất về nguyên liệu, sản lượng, phương pháp sản xuất và cam kết không bán rượu với mục đích kinh doanh.
Ông Quang cho biết, Dự thảo Luật Phòng, chống tác hại rượu, bia đã được lấy ý kiến đến vài chục lần, hy vọng sẽ trình được lên Quốc hội vào kỳ họp thứ 5 diễn ra vào tháng 10-2018.
Việt Nam đang phải đối mặt với xu hướng trẻ hóa tuổi sử dụng rượu, bia. Tỷ lệ uống rượu, bia tuổi vị thành niên và thanh niên đã tăng gần 10% sau 5 năm (từ 51% năm 2003 tăng lên 60% năm 2008). Tỷ lệ người uống rượu, bia trong độ tuổi pháp luật không cho phép còn “ngạc nhiên” hơn khi tới 47,5%, độ tuổi từ 18-21 là 67%. |
Nguyễn Bách