Vẫn còn sim rác
Sau 4 tháng với hai đợt ra quân thu hồi sim rác, thế nhưng các loại sim đã kích hoạt sẵn vẫn được bày bán tràn lan.
Vì thế mà những tin nhắn rác mới chỉ giảm chứ chưa chấm dứt được. Còn tin rác thì người dùng điện thoại còn bị tra tấn suốt ngày đêm. Thực tế là hiện nay, khách hàng hỏi mua sim được kích hoạt sẵn (hay còn gọi là sim rác), một số chủ cửa hàng vẫn cung cấp danh sách gồm vài trăm số điện thoại để khách hàng lựa chọn của cả ba nhà mạng lớn nhất gồm Vinaphone, MobiFone và Viettel. Các loại sim này có nhiều mức giá khác nhau, từ 80.000 đồng đến 120.000 đồng, 150.000 đồng... cộng số tiền có sẵn trong tài khoản là 100.000 đồng, 130.000 đồng hoặc cao hơn.
Từ cuối năm 2016 đến nay, nhà mạng đã khóa rất nhiều sim được kích hoạt sẵn, thế nhưng các đại lý bán sim đã lợi dụng tăng giá. Loại sim trước đây chỉ bán với giá 50.000 đồng thì giờ tăng lên 80.000 đồng (trong tài khoản có 130.000 đồng).
Theo Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT), hiện mỗi ngày Việt Nam có hàng triệu tin nhắn rác được phát tán. Các tin nhắn rác chủ yếu xuất phát từ sim rác - là những thuê bao di động trả trước, đăng ký thông tin chủ thuê bao không chính xác. Nhiều đối tượng dễ dàng mua sim rác để gửi tin nhắn nặc danh, lừa đảo, gây rối trật tự trị an, ảnh hưởng trực tiếp tới đời sống của người dân cũng như an ninh thông tin, an ninh quốc phòng. Tin rác thậm chí còn là công cụ của tội phạm, khủng bố… Vì vậy, Viettel đã mời Bộ Công an vào cuộc điều tra nguồn gốc những sim đã kích hoạt sẵn mà Cục Viễn thông phát hiện.
Theo thống kê mới nhất từ Trung tâm Ứng cứu máy tính khẩn cấp VNCERT, tính đến thời điểm này đã có gần 10 triệu sim kích hoạt sẵn bị thu hồi. Viettel là nhà mạng bị thu hồi nhiều nhất, chiếm 78%.
Bộ trưởng Bộ TT&TT Trương Minh Tuấn khẳng định: “Quản lý sim rác, tin rác, Bộ thống nhất sẽ phải xử lý kiên quyết, trong đó doanh nghiệp di động phải chịu trách nhiệm chính, Nhà nước cấp đầu số cho doanh nghiệp kinh doanh, doanh nghiệp phải có biện pháp quản lý”.
Trước đó, ngày 28-10-2016, các nhà mạng đã ký cam kết với Bộ TT&TT về việc thu hồi sim kích hoạt sẵn trên thị trường. Bắt đầu từ 1-11, tất cả nhà mạng tại Việt Nam chính thức triển khai chiến dịch thu hồi sim kích hoạt sẵn trên các kênh phân phối. Vậy mà trong dịp tết Nguyên đán vừa qua, trên mạng xã hội facebook vẫn quảng cáo mua bán sim kích hoạt sẵn của các doanh nghiệp di động, trong đó sim Viettel với số lượng lớn và giá chỉ 9.500-12.000 đồng/sim ngay tại địa bàn Hà Nội.
Các cán bộ của Cục Viễn thông đã đến trực tiếp các đại lý, điểm bán sim và chứng kiến việc mua bán khá dễ dàng các sim kích hoạt sẵn của các doanh nghiệp viễn thông. Và ở một vài đại lý, khách hàng có thể mua được số lượng lớn tới vài trăm sim kích hoạt sẵn của Viettel.
Như vậy, sau gần 4 tháng ra tay ngăn chặn sim rác, tình trạng này vẫn còn tiếp diễn. Theo quy định về quản lý thuê bao di động trả trước hiện hành, các đại lý vẫn được phép làm điểm đăng ký sim trả trước cho khách hàng. Vì thế, đại lý có thể dùng chứng minh nhân dân giả để đăng ký thông tin thuê bao trả trước. Còn các nhà mạng định kỳ hằng tháng, sau khi phát hiện những thuê bao đăng ký thông tin không chính xác hoặc nghi ngờ giả thông tin thì mới có thể kiểm tra hoặc xóa số… Nghĩa là các nhà mạng luôn chạy sau đại lý nên sẽ khó chấm dứt tình trạng sim kích hoạt sẵn trên thị trường. Đây là kẽ hở khiến sim rác khó chấm dứt hoàn toàn.
Sim rác là thủ phạm chính gây nên nạn tin nhắn rác và cả cuộc gọi rác trong thời gian dài vừa qua. Số tiền có sẵn khá cao trong tài khoản sim này là công cụ để quảng cáo khá rẻ cho những người làm dịch vụ và buôn bán khi có nhu cầu tìm khách hàng. Thậm chí, người dùng có thể mua cùng lúc nhiều sim và gài vào cùng một thiết bị như máy tính, chỉ cần bấm nút là hàng trăm, hàng chục ngàn tin nhắn được phát tán đi. Trong số đó chỉ cần có vài khách hàng phản hồi là coi như họ đã đạt được mục đích. Vì thế, việc ngăn chặn sim rác phải được xử lý triệt để mới góp phần làm giảm nạn tin nhắn khủng bố người dùng điện thoại.
Trước mắt, Bộ TT&TT sẽ tiếp tục tăng cường các biện pháp ngăn chặn tin nhắn rác, tin nhắn lừa đảo, mua bán lưu thông sim di động sai quy định cũng như xây dựng các chính sách thúc đẩy sự phát triển thuê bao di động trả sau và sẽ xử lý nghiêm các vi phạm theo quy định của pháp luật.
Có một điều dễ nhận ra là, nhu cầu sử dụng sim rác vẫn cao mà sim rác lại do những nhà mạng cung cấp. Các đại lý bán sim là nơi tiếp tay cho người sử dụng. Vì thế, ngăn chặn tận gốc nạn sim rác phải bắt đầu từ các nhà mạng và đại lý, thu lợi nhuận cao nên họ chưa dễ gì từ bỏ. Biện pháp thu hồi sim mới giải quyết được phần ngọn, còn cái gốc của nó phải là hình thức xử lý mạnh tay hơn, mức phạt nặng hơn mới mong dứt điểm được sự hoành hành của sim rác.
Hoài Anh