Một gia đình Cơtu tóc vàng, da trắng như người Tây
Trong chuyến công tác lên huyện vùng cao Đông Giang (Quảng Nam) mới đây, chúng tôi thật sự ngỡ ngàng khi tình cờ bắt gặp những “người Tây” đang gùi củi, hái rau bên dọc đường. Tò mò hỏi thăm, sự thật khiến chúng tôi “té ngửa” khi những “người Tây” đó khẳng định họ là người Cơtu gốc 100%.
Đưa chúng tôi vào thăm căn nhà gỗ ngay bên tuyến tỉnh lộ ĐT 604 ở thôn Dốc Kiền, xã Ba (huyện miền núi Đông Giang), ông Lê Văn Nghen (59 tuổi, dân tộc Cơtu) cho biết, gia đình ông có tất cả 5 người con nhưng có đến 3 người sinh ra đều mang ngoại hình người Tây: da trắng, tóc vàng, mắt xanh. Duy chỉ có chiều cao hơi khác, do các con của ông có chiều cao trung bình từ 1,60-1,65cm.
Theo ông Nghen, sở dĩ các con của ông đều có ngoại hình giống Tây như vậy là do di truyền từ người mẹ, vợ ông – bà Nguyễn Thị Ní, cũng là người Cơtu. Bà Ní khẳng định bà là người Cơtu “chính hãng” có quê ở thôn Láy, xã Tư, huyện Đông Giang. Trước đây, đời bà cố ngoại của bà Ní cũng đã có “gien” người Tây như bà. “Khi bà còn sống, những người trong gia đình chúng tôi đã có hỏi chuyện vì sao bà lại mang ngoại hình giống Tây nhưng bà bảo bà không biết. Tự nhiên khi sinh ra đã có vậy rồi” – bà Ní cho biết.
Cũng theo bà Ní, chuyện gia đình bà sinh ra mang ngoại hình Tây đã có từ bốn đời trước, di truyền qua những đời con gái. Bà Ní cho biết, trước đây mẹ bà sinh được 3 người con nhưng duy chỉ có mình bà mang ngoại hình da trắng, tóc vàng; còn 2 người em trai còn lại đều bình thường như tất cả người Cơtu khác. “Đến khi tôi lấy chồng, sinh con thì lại có đến 3 đứa có ngoại hình giống tôi” – bà Ní bộc bạch.
Còn ông Nghen cho biết, trước đây có rất nhiều hiếu kỳ hỏi ông nguồn gốc tại sao các con của ông lại có ngoại hình như vậy, thì được ông Nghen nói đùa là lúc chiến tranh, ông bị thương nên mất máu nhiều. Để cứu ông, lính Mỹ đã truyền máu của họ vào người ông nên bây giờ di truyền lại cho các con. “Khi đó, ai cũng đều tin như vậy. Nhưng thực chất mọi chuyện có phải như vậy đâu?” – ông Nghen cười đùa.
Anh Lê Văn Nganh, người con thứ 2 của ông bà, có ngoại hình giống Tây cho biết, mỗi lần anh xuống TP Đà Nẵng hay Hội An cũng đều bị nhiều người bán hàng rong chèo kéo, mời mua hàng vì nhầm tưởng anh là… người Tây. Chuyện hy hữu đó đã khiến anh “dở khóc dở cười”, hết lời giải thích. Tuy vậy, có không ít người không tin anh nói thật, ai cũng tưởng anh nói đùa cho qua chuyện. “Bây giờ, mỗi lần có dịp xuống thành phố mình đều đi với mấy người trong thôn để có người minh chứng cho mình” – anh Nganh cho biết.
Theo già làng Y Kông (78 tuổi, nguyên Chủ tịch UBND huyện Đông Giang), hiện đang sinh sống tại thôn Tống Cói, xã Ba, huyện Đông Giang xác nhận, gia đình của ông Lê Văn Nghe là người Cơtu, sinh sống lâu đời tại địa phương. Già Y Kông cũng cho biết, trước đây ông cũng đã từng nghe về chuyện một gia đình Cơtu tại địa phương có ngoại hình giống Tây, được di truyền từ đời cố ngoại ở tận xã Tư (Đông Giang). Nhưng khi chúng hỏi về nguồn gốc cụ thể vì sao họ lại có màu da trắng, tóc vàng như vậy thì già Y Kông cũng không biết.
Thảo Nguyên