Và cũng hiếm có bộ phim Việt nào gần đây mà sau khi xem, khán giả chia hai phe, tranh luận dữ dội đến vậy. Vì sao?

1. Chuyển thể từ tác phẩm của nhà văn thuộc hàng best-seller

Về độ hot, có thể Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh còn kém Cho tôi xin một vé đi tuổi thơ, Có hai con mèo ngồi bên cửa sổ, Tôi là bê-tô – những câu chuyện của cùng tác giả nhà văn Nguyễn Nhật Ánh. Song, phải thừa nhận rằng, Nguyễn Nhật Ánh chưa bao giờ là cái tên “nguội” bớt trên văn đàn. Cuốn sách nào của ông cũng nườm nượp người xếp hàng đợi mua, từ lớn tuổi đến nhỏ tuổi – điều bất cứ nhà văn, nhà thơ nào cũng ao ước. Có lẽ, không quá khi nói, như một nhận xét, tôi đọc đâu đó, đại ý, Nguyễn Nhật Ánh rất biết cách “bán” những “chiếc vé” đi tuổi thơ.

“Tôi thấy hoa vàng…” như thứ mùi hương xưa cũ của hoài niệm đánh động vào người xem

Và dĩ nhiên, chuyển thể tác phẩm của một nhà văn được nhiều thế hệ độc giả yêu thích, thậm chí ngưỡng mộ là lựa chọn vô cùng thông minh (lẫn mạo hiểm) của đạo diễn. Còn nhớ, cách đây độ 5 năm, khi Cánh đồng bất tận của Nguyễn Ngọc Tư được Nguyễn Phan Quang Bình đem lên màn ảnh rộng. Sự tò mò, náo nức của khán giả cũng nhộn nhịp. Khác là, biên độ của “Tôi thấy hoa vàng…” rộng hơn rất nhiều.

2. Cái tên của Victor Vũ

Khi mà nhiều đạo diễn Việt kiều hoặc bị cơn lốc thị trường cuốn trôi như Charlie Nguyễn, hoặc loay hoay chưa biết làm thế nào để thích nghi thì Victor Vũ, sau 5 năm về Việt Nam trở thành cái tên bảo chứng doanh thu cho nhiều phòng vé và các nhà đầu tư.

Gã trai kiệm lời, có vẻ khó gần này khiến người ta lao vào giải mã sự “thong dong”, tung tẩy không biết mệt. Hết hài hước, pha đánh đấm như “Cô dâu đại chiến”, gã nhảy sang làm kinh dị như “Quả tim máu”, rồi kinh luôn qua đề tài showbiz pha trinh thám với “Scandal”. Dĩ nhiên, những phần 2, có vẻ gã đuối sức nhưng điều đó không làm giảm sức hút. Khán giả vẫn ùn ùn kéo đến rạp.

Hơn thế nữa, gã còn là người phát hiện ra rất nhiều gương mặt tài năng cho điện ảnh Việt. Đinh Ngọc Diệp, Vân Trang, Lê Khánh, Maya, Khương Ngọc, Nhã Phương, Trang Nhung,… chỉ cần góp mặt trong phim của gã, ngay lập tức tên tuổi vươn lên ngôi sao hạng A. Và, đằng sau gã, bao giờ cũng vậy, luôn luôn là những người hàng đầu trong lĩnh vực họ theo đuổi, từ quay phim, DOP, âm nhạc, kịch bản, hóa trang,…

3. Trailer lung linh

Tôi thấy hoa vàng có nhiều thước phim đẹp

Sau khi sự tò mò được khơi gợi nơi khán giả bằng thông tin chuyển thể, nhà làm phim rất biết cách “đốn tim” họ bằng những thước phim đẹp mê hồn. Cảnh đồng lúa bát ngát, đồng ngô xanh rì, con diều xoắn đuôi tròn tròn cuộn bằng giấy bồi, cảnh lũ lụt ập về, lũy tre làng mướt mát, câu chuyện hoàng tử công chúa… đủ để ấu thơ ngủ quên hoặc cất giữ đâu đó trong trái tim nhiều người nhoi nhói trỗi dậy. Đủ để những ai đã từng giây phút thoáng qua hoặc chạm vào trong những kỳ hè ngắn ngủi cảm giác hoài niệm, muốn đi bằng được một chiếc vé tuổi thơ…

Không dừng lại ở đó, bản nhạc Thằng Cuội du dương của nhạc sĩ Lê Thương được phối mới đã làm nền và hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ mê hoặc của nó.

4. Đem vô vàn điều giản dị, đời thường kể một câu chuyện cảm xúc

Nếu như, từ trailer dấy lên 2 luồng lo ngại như hầu hết các phim điện ảnh khác của Việt Nam hiện nay, “đầu voi đuôi chuột”, PR quá đà, thổi phồng sự thật, thậm chí mua bài giới thiệu trên các trang báo có tiếng, liệu “Tôi thấy hoa vàng…” có rơi vào tình trạng như vậy?! Thì ngay khi phim công chiếu, một sự kiện chưa từng có xưa nay, tràn ngập các "newfeed" là những bày tỏ xúc cảm quanh bộ phim, và hầu hết đều là sự tích cực. Người bồi hồi, người rưng rưng nước mắt.

Phim có nhiều chi tiết xúc động

Người ta tự hỏi, một bộ phim không ngôi sao phòng vé, không danh hài, không chọc cười, không ma mị hù dọa, tại sao lại có hiệu ứng khủng khiếp như vậy? Là bởi, đạo diễn Victor Vũ đã cài cắm biết bao kỷ niệm tuổi nhỏ trong đó, những kỷ niệm mà ít nhất ai cũng đã từng nếm trải nếu sống ở thôn quê. Chuyện đành hanh giận dỗi, pha lẫn chút tị hiềm, ít kỷ như Thiều đối với em, chuyện tình yêu học trò trong trẻo đầu đời, chuyện sợ ma ban đêm không dám đi ra ngoài, viết thư tình bị thầy giáo bắt gặp, chuyện thằng to con nhà có tivi làm trùm khắp xóm, những đứa nhỏ ngồi đu song cửa dòm nước lên mà mắt trong veo, tình thương bao la của người cha (ba Thiều và Tường thở dài dắt con bò trao cho người mua, con bò dùng dằng chẳng muốn đi, ba Nhi giả điên mưu cầu cho con được những ngày an vui sau cú sang chấn tâm lý…)

Những câu chuyện nho nhỏ, rời rạc đó khiến người xem trở về với muôn vàn hồi ức, dẫu buồn đau, dẫu hằn vết vẫn lóng lánh lạ thường. Cốt truyện trong phim rất đơn giản, theo những bước chân của Thiều. Không có những cú twist, những pha lật ngược tình thế khiến khán bất ngờ. Phim như một bài đồng dao len khẽ vào hồn người xem và ở lại. Thứ mùi của ký ức, bao giờ cũng vấn vương, xao động!

5. Sự hy vọng nhiều hơn thất vọng

Chỉ đạo diễn xuất cho những cậu bé, cô bé thị thành biểu đạt cảm xúc và trở thành linh hồn của bộ phim cho thấy tài năng của Victor Vũ. Cậu bé Thịnh Vinh (vai Thiều) cho biết cậu rất sợ khóc nên những cảnh khóc với cậu nhóc vô cùng áp lực. Nhưng, Victor Vũ đã làm được. Và, lần này, với Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh, những Thịnh Vinh, Trọng Khanh, Thanh Mỹ… sẽ là một thế hệ tài năng của tương lai.

Bối cảnh kỹ lưỡng (dĩ nhiên không tránh khỏi vài hạt sạn như câu cá ở vùng nước động, diễn viên đời lam lũ mà quá tinh tươm,…) được tận dụng ở miền quê Phú Yên, nơi cuộc và vật dụng của người dân không mấy thay đổi làm tăng tính chân thật cho phim.Chính những điều đã nói ở trên, đặc biệt là điều thứ 4 đã khiến nhiều người xem bỏ qua cho những phần lỗi phim. Từ những cú quay flycam quá đà gây sự nhàm chán (song chỗ cần lại thiếu – nhất là cảnh Thiều tạm biệt Mận), lạm dụng slow motion, những hình ảnh đẹp đến mức trau chuốt, đơn điệu, một màu (có cảm giác Victor Vũ kể một câu chuyện anh được nghe kể lại và chưa thật sự sống trong đó), nhiều tuyến nhân vật phụ bị bỏ dở hoặc giải quyết qua quýt (như chuyện anh Đàn – chị Vinh, chi tiết ba bé Mận bị cháy trong nhà kho đột nhiên lên thành phố), cái ác nảy mầm trong tâm hồn Thiều, chi tiết đinh ghim và lý giải tựa đề phim rất vội vàng khiến mạch phim như ngắt làm đôi, nửa đầu là chuyện của Thiều và Mận, nửa sau là chuyện của Tường và công chúa,…

Chi tiết đinh ghim trong phim được giải thích khá vội vàng

Như đã nói, có lẽ, lâu lắm rồi, người ta mới thoát được guồng quay của những bộ phim hài, kinh dị Việt gượng gồng theo công thức: danh hài + chân dài (khoe ngực, cảnh nóng càng tốt) + PR hoành tráng nên bao nhiêu mỹ từ đều được dành tặng cho “Tôi thấy hoa vàng…” – một bộ phim trong trẻo hiếm hoi của điện ảnh Việt. Nhưng có lẽ, sau cơn say, người ta cần tỉnh lại để có những thước phim hay hơn. Bởi, sự khen chê quá đà bao giờ cũng là “con dao hai lưỡi”.

Lê Phan