Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 2.

Theo EVN, Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 2 nằm trong Trung tâm Điện lực Vĩnh Tân, có tổng diện tích 397ha, được xây dựng tại xã Vĩnh Tân, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận, cách thành phố Phan Thiết 90km, cách thành phố Hồ Chí Minh 250km. Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 2 gồm 2 tổ máy, tổng công suất lắp đặt 1244MW (2x622MW). Đây là một trong những dự án cấp bách cấp điện cho miền Nam từ năm 2015 trở đi. Tổ máy số 1 của nhà máy được cấp chứng chỉ Nghiệm thu có điều kiện (PAC) vào ngày 30/1/2015, tổ máy số 2 đang xem xét để cấp PAC.

Từ đầu năm 2015 đến nay, mặc dù cả nhà máy chưa được đưa vào vận hành chính thức và vẫn đang trong quá trình chạy thử, nghiệm thu, sản lượng điện phát được của Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 2 đã đạt hơn 1,7 tỷ kWh, góp phần vô cùng quan trọng cho việc đảm bảo cấp điện cho miền Nam.

Tuy nhiên, trong thời gian vừa qua, Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 2 đi vào vận hành đã xảy ra hiện tượng phát tán tro bụi khi vận chuyển tro xỉ và tại bãi thải xỉ của nhà máy gây ảnh hưởng đến môi trường xung quanh, ảnh hưởng đến cuộc sống của nhân dân trong khu vực. Tình trạng xảy ra do có một số nguyên nhân khách quan như: tình hình hạn hán gay gắt xảy ra trên địa bàn khu vực, nắng nóng kéo dài làm cho xỉ nhanh khô, thiếu nước tưới, gió lốc xoáy rất mạnh và kéo dài cả ngày xảy ra trong tháng 3, tháng 4 trên địa bàn tỉnh Bình Thuận; cùng với một số nguyên nhân chủ quan như: tuyến đường vận chuyển thải xỉ của nhà máy ra bãi thải xỉ đang trong quá trình hoàn thiện, hệ thống cung cấp nước chính thức ra bãi thải xỉ của nhà máy và các hệ thống phụ trợ của bãi thải xỉ chưa được hoàn thiện với đầy đủ công năng theo thiết kế do một số vướng mắc trong giải phóng mặt bằng trước đó, việc lu lèn, đảm bảo độ ẩm của xỉ chưa được thực hiện tốt khiến tro, xỉ, bụi, phát tán bất thường,

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Công Thương, ngay sau khi sự việc xảy ra, Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Lãnh đạo Tổng Công ty phát điện 3 đã có mặt tại hiện trường, trực tiếp chỉ đạo xử lý, triển khai ngay các giải pháp cấp bách và vạch ra các giải pháp lâu dài để đáp ứng các quy định về bảo vệ môi trường trong quá trình xây dựng và vận hành Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 2 cũng như các nhà máy nhiệt điện khác của Tập đoàn tại Trung tâm điện lực Vĩnh Tân, không để bụi than, xỉ ảnh hưởng đến khu vực dân cư.

Các biện pháp cấp bách xử lý phát tán bụi ra môi trường đã được Lãnh đạo Tập đoàn chỉ đạo tiến hành rất khẩn trương theo đúng cam kết với chính quyền và nhân dân địa phương, hạn chế đáng kể tình trạng phát tán bụi ở huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận. Theo đó, Tập đoàn đã chỉ đạo Tổng Công ty phát điện 3, Công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân: Tạm thời trữ tro xỉ trong khu vực kho than nhà máy, dừng vận chuyển tro xỉ ra bãi thải xỉ; Tập trung tối đa lực lượng, phương tiện (xe tưới nước, xe ủi, xe lu, xe múc…) hoạt động liên tục để quy hoạch lại bãi thải xỉ, tiến hành san gạt, lu lèn, phun nước, che phủ bạt bên trong bãi thải xỉ nhằm ngăn chặn tình trạng gió cuốn tro xỉ bay lên tạo thành bụi; Thí nghiệm công tác thải xỉ có phun nước và lu, lèn, xây dựng quy trình thải xỉ phù hợp;  Hoàn thành việc làm sạch, gia cố, rải đá đường dân sinh trong thời gian chờ hoàn thiện đường vận hành chính thức; Hoàn thành thi công 1,8km đường ống, vòi phun xung quanh bờ đê bãi thải xỉ, hoàn thành hệ thống đường ống cấp nước từ nhà máy (khoảng 3,8km) và từ hồ Đá Bạc (khoảng 1,7km) ra bãi thải xỉ để từ ngày 24/4/2015 có nước cấp ra bãi thải xỉ.

Đến ngày 23/4, 150.000m² bãi thải xỉ đã được san gạt, lu lèn, phun nước, che phủ bạt địa kỹ thuật, ngăn chặn tình trạng gió cuốn tro xỉ bay lên tạo thành bụi. Đường tạm bằng đá cấp phối song song với đường vận hành đi qua hầm chui Quốc lộ 1A để vận chuyển nước tưới cũng đang gấp rút thi công, dự kiến hoàn thành trước ngày 15/5/2015.

Các công việc nêu trên đã được thực hiện với sự tham gia giám sát thường xuyên của các cấp chính quyền và nhân dân địa phương.

Về các giải pháp bảo vệ môi trường lâu dài, EVN đang chỉ đạo Tổng Công ty phát điện 3, Công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân đôn đốc nhà thầu thi công khẩn trương mở rộng cầu nhiệt điện trên Quốc lộ 1A và đường vận chuyển tro xỉ riêng của nhà máy ra bãi thải xỉ. Dự kiến ngày 31/5/2015 sẽ thông đường.

Hệ thống cung cấp nước chính thức ra bãi thải xỉ cùng với các hệ thống phụ trợ đang được hoàn thiện từng bước và toàn bộ hệ thống với đầy đủ công năng theo thiết kế sẽ hoàn thành trước ngày 31/7/2015. Việc nghiên cứu tận dụng tro xỉ phát sinh trong quá trình phát điện để sản xuất vật liệu xây dựng, giảm tồn trữ cũng đang được triển khai, nhằm khắc phục hoàn toàn tình trạng phát tán bụi, bảo vệ môi trường xung quanh.

Bên cạnh đó, Tập đoàn đã chỉ đạo Tổng Công ty phát điện 3 và Công ty Nhiệt điện Vĩnh Tân xem xét, so sánh kinh tế - kỹ thuật các giải pháp xử lý triệt để về môi trường như: thải xỉ ướt, thải xỉ bằng băng tải kín, xây dựng tường chắn gió bãi thải xỉ, bổ sung thêm hệ thống lọc nước cấp nước cho vận hành bãi thải xỉ, tính toán phân dòng cắt lũ quét có nguy cơ qua bãi thải xỉ… xây dựng đề án chi tiết trình các cấp có thẩm quyền xem xét quyết định.

EVN cũng khẳng định: Tình trạng phát tán tro, bụi, xỉ ra môi trường của Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 2 trong thời gian qua là sự việc rất đáng tiếc. Tập đoàn chân thành cáo lỗi với chính quyền, nhân dân khu vực bị ảnh hưởng và nghiêm túc rút kinh nghiệm. Với các giải pháp đang được gấp rút triển khai nêu trên, tình trạng phát tán tro, bụi, xỉ của Nhà máy Nhiệt điện Vĩnh Tân 2 sẽ từng bước được giải quyết triệt để để nhân dân địa phương yên tâm sản xuất, sinh hoạt.

Thanh Ngọc (Năng lượng Mới)