Đau nửa đầu, bệnh của phụ nữ văn phòng
Khi cơn đau âm ỉ “chạy qua chạy lại” trong não khiến những người mắc bệnh chỉ muốn “bổ đầu mình ra”. Đó là triệu chứng của bệnh đau nửa đầu. Không như chứng đau đầu thông thường, bệnh đau nửa đầu rất khó chịu, hay đi kèm với buồn nôn và bị tái phát. Bệnh đau nửa đầu đang ngày càng gia tăng ở phụ nữ, nhất là trong giới chị em công sở. Thạc sĩ, bác sĩ Nguyễn Văn Hướng, Đại học Y Hà Nội sẽ tư vấn cho độc giả hiểu rõ hơn về đau nửa đầu cũng như cách điều trị nó.
PV: Phụ nữ tuổi nào sẽ dễ mắc bệnh đau nửa đầu? Hiện nay có bao nhiêu người mắc bệnh này trên thế giới và tại Việt Nam, thưa ông?
BS Nguyễn Văn Hướng: Đau đầu Migraine thường gặp ở phụ nữ dưới 45 tuổi, hiếm gặp ở tuổi già và trẻ em. Hiện nay chưa có một số liệu thống kê chính xác về tỷ lệ mắc bệnh này trên thế giới. Tuy nhiên, một số thống kê gần đây trong các tạp chí thần kinh học của Mỹ cho thấy, cứ khoảng 15-20 phụ nữ tuổi dưới 45 tuổi thì có một người mắc bệnh, chiếm tỷ lệ 5-6,7%, tỷ lệ phụ nữ bị đau nửa đầu gấp 3 lần nam giới. Riêng ở Việt Nam thì chưa có một số liệu thống kê chính thức. Mặc dù vậy, qua thực hành lâm sàng thì đây cũng là bệnh thường gặp trong bệnh lý thần kinh ở các nước châu Á cũng như ở Việt Nam.
PV: Theo ông nguyên nhân và triệu chứng của đau nửa đầu như thế nào?
BS Nguyễn Văn Hướng: Như tôi đã trình bày ở trên, nguyên nhân đau đầu Migraine xuất phát từ căn nguyên mạch máu não. Do sự co giãn bất thường của hệ thống mạch máu não một bên. Cơ chế gây ra sự rối loạn này hiện nay chưa biết rõ.
Đau đầu Migraine biểu hiệu trên lâm sàng thường xảy ra từng cơn với tính chất: cơn đau nửa đầu kéo dài
4-72 giờ, có thể lần lượt đổi bên (không cố định bên nào), đau nửa đầu có hiện tượng mạch đập mạnh ở vùng thái dương. Mức độ đau có thể vừa hoặc dữ dội tùy theo từng bệnh nhân và đau tăng lên khi gắng sức và có triệu chứng nôn hoặc buồn nôn, sợ ánh sáng, sợ tiếng động. Đây là trường hợp đau nửa đầu điển hình. Ngoài ra, còn gặp một số thể Migraine không điển hình như: đau nửa đầu kèm theo mất ý thức, liệt mắt, liệt nửa người giống như triệu chứng của tai biến mạch não, rối loạn thị lực v.v...
PV: Migraine có di truyền không, thưa bác sĩ?
BS Nguyễn Văn Hướng: Đau đầu Migraine là bệnh có liên quan đến tiền sử gia đình. Bởi vì khi khai thác tiền sử về gia đình ở những người mắc bệnh này thì cho thấy, hầu hết họ có người thân bị mắc bệnh như họ. Tuy nhiên, hiện nay các nhà khoa học trên thế giới chưa tìm ra được yếu tố di truyền nào có liên quan đến bệnh này.
PV: Thưa bác sĩ, điều trị bệnh đau nửa đầu như thế nào?
BS Nguyễn Văn Hướng: Bệnh đau nửa đầu điều trị theo hai bước: Đầu tiên là điều trị cắt cơn đau, phương pháp thông thường là dùng nhóm thuốc Tartrate ergotamine như Dihydroergotamine, dùng dạng viên uống hoặc dạng tiêm và cần dùng ở giai đoạn sớm mới có tác dụng tốt. Tuy nhiên, không được dùng quá liều vì thuốc này có thể dẫn đến hoại tử đầu chi, không được dùng cho phụ nữ có thai hoặc đang có kinh nguyệt cũng như những trường hợp nhiễm trùng nặng. Bắt buộc phải hỏi ý kiến của bác sĩ chuyên khoa thần kinh trước khi dùng.
Tiếp đến là điều trị nền, chỉ sử dụng khi tần suất các cơn đau dày (hơn 3 cơn mỗi tháng). Thời giai điều trị ít nhất là 2-3 tháng kể cả khi không còn cơn đau để tránh tái phát. Các thuốc thường được sử dụng gồm: Sibelium 5mg liều có thể dùng từ 1-2 viên/ngày. Các dẫn chất của lúa mạch: Tamik, Seglor… liều dùng tùy từng trường hợp cụ thể. Ngoài ra, có thể kết hợp các nhóm thuốc chống trầm cảm như Laroxyl và cũng có thể kết hợp với các thuốc giảm đau thông thường thuộc nhóm không Steroid như Alexan, Miloxicam...
PV: Ngoài dùng thuốc, bác sĩ có lời khuyên nào về lối sống, chế độ tập luyện thể dục thể thao cho chị em?
BS Nguyễn Văn Hướng: Những người bị đau đầu Migraine nên tránh dùng các chất kích thích như: rượu, bia, thuốc lá, cà phê. Tránh thức đêm và những căng thẳng về tinh thần (stress) trong cuộc sống. Tập thể dục dưỡng sinh thường xuyên cũng có thể làm giảm được các triệu chứng. Chế độ ăn uống bình thường không ảnh hưởng đến bệnh này. Vì thế, không nên kiêng khem quá các loại thực phẩm thông thường.
PV: Nghề nghiệp có ảnh hưởng đến chứng đau nửa đầu hay không thưa bác sĩ?
BS Nguyễn Văn Hướng: Người bệnh Migraine cần được tạo điều kiện sinh hoạt và nghề nghiệp trong một môi trường tâm lý dương tính, tức là trong đời sống luôn giữ được tâm lý thoải mái, tránh mọi lo âu, phiền muộn hoặc tránh hay hạn chế các kích thích gây căng thẳng về thần kinh. Trong lao động nghề nghiệp, không nên làm nghề gì buộc phải động não quá mức, tránh lao động quá sức về thể lực.
Ở các bệnh nhân nữ bị bệnh đau nửa đầu cần dự phòng cơn đau xuất hiện trong thời kỳ có những thay đổi về nội tiết như thời kỳ đầu tuổi dậy thì, cuối kỳ hành kinh hằng tháng hay thời kỳ tiền mãn kinh.
PV: Xin cảm ơn bác sĩ!
Tùng Dương (thực hiện)