Doanh nghiệp khổ vì thực thi quyền sở hữu trí tuệ yếu
Nhiều doanh nghiệp cho rằng, quyền sở hữu trí tuệ (SHTT) ở nước ta chỉ nằm trên “giấy”, công tác thực thi rất yếu kém, khiến doanh nghiệp không biết xoay sở như thế nào trước tình trạng hàng giả, hàng nhái lộng hành.
Ông Ngô Đức Hòa – Chủ tịch HĐQT Công ty CP may Quốc tế Thắng Lợi cho biết: Hiện nay, nhiều sản phẩm của công ty đang bị xâm phạm quyền SHTT. Nếu sản phẩm thật có giá bán 800 ngàn đồng/sản phẩm thì hàng giả ngoài thị trường chỉ bán 400 ngàn đồng. Về chất liệu chắc chắn có khác nhưng về mẫu mã, hoa văn thì bị nhái như đúc sản phẩm của Thắng Lợi, làm ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh và uy tín của công ty. Thậm chí những sản phẩm làm giả vẫn công khai đề nhãn Thắng Lợi và mở cả cửa hàng bán sản phẩm đề tên Thắng Lợi.
Trước thực trạng này, lãnh đạo công ty đã liên hệ với một số doanh nghiệp dệt may khác cũng bị giả nhãn hiệu như Thắng Lợi để tìm hiểu kinh nghiệm giải quyết nhưng hầu hết các doanh nghiệp đều cho biết không làm được gì, có kiện tụng thì cũng tốn kém thêm chứ chẳng đi đến đâu!
Tương tự, nhãn hiệu may Việt Tiến nhiều năm nay cũng bị giả một cách công khai nhưng sau nhiều nỗ lực cố gắng tìm đến các đơn vị tư vấn, cơ quan chức năng vẫn bị “nghẽn” chưa giải quyết được. Do đó, doanh nghiệp rất ngại phải đấu tranh bảo vệ quyền SHTT, thậm chí phải bỏ tiền ra để thỏa hiệp với đối tượng làm hàng giả cho yên chuyện.
Ông Hòa cho rằng: Việc đăng ký về quyền SHTT thì Bộ Khoa học và Công nghệ làm rất tốt nhưng hiện nay các đơn vị thực thi chưa làm đến nơi đến chốn, tình trạng hàng gian, hàng giả tràn lan đang ảnh hưởng đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp mà ít thấy sự can thiệp nào từ cơ quan chức năng.
“Chúng tôi đang phải tự bảo vệ bằng cách thông báo cho người tiêu dùng cách nhận biết sản phẩm thật và giả, đồng thời đảm bảo chất lượng hàng của mình để người tiêu dùng nhận biết chứ không biết làm sao để ngăn hàng giả” - ông Hòa nói.
Chia sẻ bức xúc trên, đại diện Công ty CP Vàng bạc đá quý Phú Nhuận (PNJ) cho biết: Hiện nay, khi bị xâm phạm về quyền SHTT doanh nghiệp phải tự cứu mình trước bằng cách gửi công văn, hay đàm phán, thương lượng để ngăn chặn tình trạng đó. Còn nếu kiện ra tòa, thời gian kéo dài mà “được vạ thì má cũng sưng” nên doanh nghiệp rất ngại đi theo con đường tố tụng.
Cơ quan chức năng và doanh nghiệp cùng thảo luận các vấn đề liên quan đến quyền SHTT
Thực tế cho thấy, xâm phạm quyền SHTT đang diễn ra phổ biến, đặc biệt với các nhãn hàng uy tín, được ưa chuộng trở trên thị trường. Mặc dù, doanh nghiệp đã đăng ký nhãn hiệu nhưng họ vẫn bị xâm phạm quyền SHTT một cách công khai. Do đó, một câu hỏi được đặt ra là doanh nghiệp đã thực sự được bảo vệ quyền SHTT trên lãnh địa Việt Nam hay chưa?
Đa số các câu trả lời cho rằng, chúng ta có hệ thống pháp luật về SHTT tương đối hoàn chỉnh nhưng việc thực thi còn rất yếu kém, khiến doanh nghiệp mất lòng tin vào việc được bảo vệ về quyền SHTT theo pháp luật.
Ông Nguyễn Quân - Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ nhận định: Hiện nay, các doanh nghiệp gặp phải những vi phạm về quyền SHTT đều âm thầm tự giải quyết và rất ngại đưa vụ việc ra các cơ quan công quyền vì nhận thấy hiệu lực thực thi của chúng ta hiện nay còn chưa cao, rất tốn kém thời gian và tiền bạc. Do đó, trong thời gian tới cần nâng cao năng lực của cơ quan thực thi; hoàn thiện hệ thống pháp luật để đảm bảo tính thực tiễn của các quy định pháp luật; thiết lập hệ thống dịch vụ về SHTT tương đối hoàn chỉnh từ việc tư vấn, giám định,… đến hỗ trợ thực thi nhằm tạo ra một hệ thống đủ năng lực giải quyết các tranh chấp về quyền SHTT đang diễn ra.
Không chỉ dừng lại ở chính sách, chiến lược, Bộ Khoa học và Công nghệ đang cùng với các bộ, ngành thực hiện nhiều giải pháp để giúp doanh nghiệp có thể bảo hộ đầy đủ quyền SHTT của mình cũng như sử dụng quyền SHTT như một công cụ để thúc đẩy kinh doanh trong và ngoài nước.
Mai Phương