Theo đó, các mặt hàng nông sản chính đạt 6,1 tỷ USD, gấp 1,5 lần cùng kỳ năm 2010; thủy sản đạt 2,1 tỉ USD, tăng 27,3%; lâm sản đạt 1,6 tỷ USD, tăng 19,1%. Nguyên nhân chính là do giá xuất khẩu của nhiều mặt hàng chính tăng mạnh như cà phê, cao su, điều và tiêu.

Trong khi đó, tổng giá trị nhập khẩu của các mặt hàng nông, lâm, thủy sản và vật tư, nguyên liệu phục vụ nông, lâm và thủy sản tháng 5 ước đạt 1,2 tỷ USD, đưa tổng giá trị nhập khẩu nhóm hàng này lên gần 6 tỷ USD, tăng 9,9% so với cùng kỳ năm 2010. Nguồn nhập khẩu các loại vật tư nông nghiệp (phân bón, thuốc trừ sâu) chủ yếu từ Trung Quốc, thường chiếm từ 30% đến 40% giá trị nhập khẩu. Cụ thể:

Tổng lượng gạo xuất khẩu 5 tháng đầu năm vượt 3 triệu tấn, kim ngạch đạt gần 1,5 tỷ USD, tăng 20,6% về lượng và 23,6% về giá trị so với cùng kỳ năm 2010.

Tính đến thời điểm này, Đồng bằng sông Cửu Long đã hoàn thành thu hoạch lúa đông xuân, sản lượng đạt 10,36 triệu tấn. Giá gạo xuất khẩu cũng tiếp tục giảm trong thời gian qua: tính cả tháng 5/2011 thì giá gạo xuất khẩu giảm 5,9% so với tháng trước, giảm 7,3% so với cùng kỳ năm 2010.

Trong 5 tháng đầu năm, Indonesia vẫn tiếp tục là thị trường nhập khẩu gạo với khối lượng lớn của Việt Nam, chiếm tới 25,5% tổng giá trị xuất khẩu gạo. Hai thị trường tiếp theo là Cuba và Malaysia cũng tăng trưởng mạnh tương ứng gấp 2,5 và 1,4 lần về giá trị so với cùng kỳ năm 2010.

Đặc biệt, thị trường nhập khẩu gạo của Hồng Kông tăng trưởng mạnh, nổi lên như một điểm sáng trong hoạt động xuất khẩu gạo của Việt Nam. Thị trường này đã tăng tới 58,6% về lượng và 90% về giá trị.

Đối với mặt hàng cà phê, trong vòng 5 tháng đầu năm đã thu về gần 1,8 tỷ USD, tức là đã vượt qua tổng kim ngạch xuất khẩu của cả năm 2010. Đây có thể coi là bước tăng trưởng ngoạn mục của hoạt động xuất khẩu cà phê của Việt Nam.

Theo dự đoán của nhiều chuyên gia, chỉ cần 2 tháng nữa, ngành cà phê sẽ phá được kỷ lục 2,2 tỷ USD, được thiết lập vào năm 2008.

Theo đại diện của Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, sở dĩ mặt hàng cà phê có bước tăng trưởng vượt bậc như trên là do giá cà phê xuất khẩu trong mấy tháng qua tiếp tục tăng mạnh, bình quân ở mức 2.150 USD/tấn, gấp 1,6 lần so với cùng kỳ năm 2010. Thêm nữa là nhu cầu tiêu thụ của các thị trường nhập khẩu cà phê của Việt Nam đều tăng mạnh, điều này đã kéo theo giá trị xuất khẩu của mặt hàng này tăng mạnh về giá trị gấp từ 2 – 6 lần so với cùng kỳ năm ngoái. Tiêu biểu là Bỉ với tổng sản lượng xuất khẩu tăng gần 4 lần và giá trị thì tăng tới 6 lần.

Trung Quốc vẫn tiếp tục là thị trường tiêu thụ cao su hàng đầu của Việt Nam. Theo ước tính, xuất khẩu cao su tháng này đạt 30 ngàn tấn thu về 131 triệu USD. Tổng khối lượng cao su xuất khẩu 5 tháng đầu năm ước đạt 230 ngàn tấn với trị giá 1 tỉ USD; chỉ tăng 26,3% về lượng nhưng giá trị thu về gần gấp 2 lần so với cùng kỳ năm 2010.

Theo nhiều chuyên gia kinh tế, do giá cao su tăng liên tục kể từ giữa năm 2009 đến nay nên giá cao su xuất khẩu bình quân 4 tháng đầu năm 2011 đã tăng tới 1,6 lần so với cùng kỳ năm ngoái và đạt 4.383 USD/tấn.

Ở sản phẩm tiêu, tháng 5 xuất 15 nghìn tấn, thu về 82 triệu USD đưa khối lượng tiêu xuất khẩu 5 tháng lên 56 nghìn tấn với giá trị xuất khẩu 293 triệu USD, giảm 5,5% về lượng nhưng giá trị vẫn tăng tới 58,9% so với cùng kỳ năm trước. Giá xuất khẩu tiêu bình quân tăng 67,9% so với cùng kỳ. Tăng trưởng xuất khẩu tiêu được thấy ở hầu hết các thị trường tiêu thụ lớn, Việt Nam tiếp tục duy trì được vị trí là nước xuất khẩu tiêu hàng đầu.

Tháng 5, xuất khẩu các mặt hàng lâm sản chính và đồ gỗ ước đạt 350 triệu USD. Tổng kim ngạch xuất khẩu 5 tháng đầu năm ước xấp xỉ 1,6 tỉ USD, tăng 19,1% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, gỗ và sản phẩm gỗ ước đạt xấp xỉ 1,5 tỉ USD, tăng 20,3%; sản phẩm mây tre, cói thảm ước đạt 83 triệu USD tương đương cùng kỳ năm trước.

Xuất khẩu thuỷ sản tháng 5 tiếp tục tăng, ước đạt 460 triệu USD, đưa tổng kim ngạch xuất khẩu thuỷ sản 5 tháng lên gần 2,1 tỷ USD, tăng 27,3% so với cùng kỳ năm ngoái. Xuất khẩu thủy sản tăng trưởng ổn định. Các thị trường hàng đầu như Nhật Bản mặc dù gặp nhiều khó khăn do thiên tai nhưng vẫn tăng 6%, Hoa Kỳ tăng 48,9%, Hàn Quốc tăng 29,5%, thị trường EU duy trì sức tiêu thụ khá.

Riêng với mặt hàng điều, khối lượng xuất khẩu 5 tháng đầu năm ở mức 53 nghìn tấn với trị giá 393 triệu USD, giảm 13,5% về lượng nhưng kim ngạch vẫn tăng 21% so với cùng kỳ.

Lý giải điều này, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn cho biết: Mặc dù sản lượng điều có giảm so với cùng kỳ năm trước do ảnh hưởng của thời tiết nhưng do giá điều xuất khẩu tăng mạnh, bình quân đạt 7.289 USD/tấn nên giá trị xuất khẩu vẫn tăng 39,2% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tổng giá trị nhập khẩu của các mặt hàng nông, lâm, thuỷ sản và vật tư, nguyên liệu phục vụ nông, lâm, thuỷ sản tháng 5 ước đạt 1,2 tỷ USD, đưa tổng giá trị nhập khẩu nhóm hàng này lên gần 6 tỷ USD, tăng so với cùng kỳ năm 2010 là 9,9%.

Thức ăn gia súc và nguyên liệu, ước kim ngạch nhập khẩu tháng 5 đạt 160 triệu USD. Tổng trị giá nhập khẩu nhóm hàng này trong 5 tháng đầu năm ước đạt 924 triệu USD giảm nhẹ (-1,4%) so với cùng kỳ năm trước.

Nhập khẩu lúa mì 5 tháng là 1 triệu tấn, tiêu tốn 338 triệu USD, xấp xỉ về lượng và tăng 40,6% giá trị so với cùng kỳ năm trước. Như vậy, xuất siêu của nhóm ngành nông lâm thủy sản trong 5 tháng đã đạt 4 tỷ USD.