Sự kiện nhằm hưởng ứng Ngày Môi trường thế giới (5/6) với chủ đề “Phục hồi đất, chống hạn hán và sa mạc hóa” và Ngày Đại dương thế giới (8/6) với chủ đề “Hiểu biết sâu sắc hơn về đại dương”.

Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh phát biểu tại buổi lễ.

Phát biểu tại lễ phát động, Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh cho hay, Ngày Môi trường thế giới và Ngày Đại dương thế giới được phát động tổ chức thường niên nhằm tôn vinh và kêu gọi sự quan tâm hành động tích cực của các quốc gia, cộng đồng trên thế giới hợp tác cùng xây dựng lối sống bền vững, hài hòa với thiên nhiên; sử dụng hợp lý tài nguyên thiên nhiên; bảo tồn đa dạng sinh học; bảo vệ môi trường sinh thái; ứng phó với biến đổi khí hậu; phát triển bền vững kinh tế biển; thực hiện chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn đóng góp cho sự phát triển bền vững của nhân loại.

Ngày Môi trường thế giới năm 2024 được Chương trình môi trường Liên hợp quốc phát động với chủ đề: “Phục hồi đất, chống hạn hán và sa mạc hóa” nhằm kêu gọi cộng đồng và mọi người dân cùng chung tay hướng tới mục tiêu phục hồi đất đai, chống sa mạc hóa và khả năng chống hạn, thích ứng và hạn chế tác động tiêu cực của quá trình biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường sinh thái tự nhiên, tăng cường sinh kế và an ninh lương thực quốc gia.

Chủ đề được lựa chọn xuất phát từ thực tế hiện nay có hơn 40% diện tích đất đai trên hành tinh bị suy thoái, ảnh hưởng trực tiếp đến một nửa dân số thế giới, đe dọa khoảng một nửa GDP toàn cầu. Tần suất và thời gian hạn hán đã tăng 29% kể từ năm 2000, nếu không có hành động khẩn cấp, hạn hán có thể ảnh hưởng đến hơn 3/4 dân số thế giới vào năm 2050. Phục hồi đất cũng là một trong những mục tiêu chính trong thập kỷ hồi sinh hệ sinh thái của Liên hợp quốc thông qua các chính sách, sáng kiến và tham gia cơ chế hợp tác toàn cầu; các khu vực bảo vệ và hồi sinh các hệ sinh thái trên toàn thế giới nhằm đạt được mục tiêu phát triển bền vững.

Hiện nay, tình hình hạn hán, xâm nhập mặn tại Việt Nam tiếp tục diễn biến phức tạp, dòng chảy giữa các dòng sông, hồ của khu vực Bắc Bộ phổ biến thiếu hụt so với trung bình nhiều năm từ 30-60%, trên các dòng sông của Trung Bộ, Tây Nguyên phổ biến thiếu hụt từ 25-50%. Hiện tượng El Nino kết hợp với nguồn nước từ thượng nguồn sông Mê Công ở mức thấp và hiện tượng triều cường đã làm nghiêm trọng hơn tình trạng xâm nhập mặn tại Đồng bằng sông Cửu Long.

Ngoài ra, Việt Nam có trên 11,8 triệu ha (chiếm 35,74%) tổng diện tích tự nhiên chịu tác động của thoái hóa, hoang hóa có nguy cơ dẫn tới sa mạc hóa. Thực trạng này vẫn đang tiếp tục gia tăng và ảnh hưởng tới lớn ngành nông nghiệp của nước ta.

Trong điều kiện nguồn tài nguyên thiên nhiên đất liền ngày càng bị khai thác tối đa, tài nguyên đất đối mặt với tình trạng suy thoái, nhiều quốc gia đang thực hiện Chiến lược hướng ra đại dương nhằm tìm kiếm, khai thác các tài nguyên của biển, nhằm bảo đảm nhu cầu về các nguồn lực cho phát triển của các quốc gia. Việt Nam là quốc gia có nhiều tiềm năng, lợi thế phát triển kinh tế biển, nhiều không gian để phát triển, là cửa ngõ giao lưu của quốc tế đưa Việt Nam trở thành quốc gia mạnh về biển, giàu về biển.

Gắn với chủ đề: “Ngày Đại dương thế giới năm 2024” làm hiểu biết sâu sắc hơn về đại dương, thực hiện Chiến lược phát triển bền vững kinh tế biển Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, Bộ Tài nguyên và Môi trường xác định chủ đề trọng tâm của Tuần lễ Biển Việt Nam năm nay là: “Quản lý, sử dụng bền vững không gian biển” nhằm phân bổ quản lý hiệu quả, giảm thiểu các mâu thuẫn trong khai thác, sử dụng không gian biển nhằm đạt được các mục tiêu phát triển bền vững kinh tế biển, bảo vệ môi trường, bảo tồn biển, phát triển khoa học và công nghệ bảo đảm quốc phòng an ninh và hợp tác quốc tế hiệu quả, đóng góp to lớn vào phát triển kinh tế - xã hội nhanh và bền vững.

Tại buổi lễ phát động, Bộ trưởng Bộ TN&MT Đặng Quốc Khánh kêu gọi các ban, bộ, ngành, cơ quan đoàn thể Trung ương, chính quyền các địa phương, các tổ chức, doanh nghiệp và toàn thể nhân dân hãy có những hành động thiết thực để giải quyết vấn đề hạn hán, sa mạc hóa, bảo vệ môi trường; khai thác, sử dụng bền vững tài nguyên biển và hải đảo, thích ứng với biến đổi khí hậu; tích cực chủ động đẩy mạnh tuyên truyền, từng bước nâng cao nhận thức của nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp và triển khai nhiều giải pháp bảo vệ tài nguyên đất, phòng chống hạn hán, sa mạc hóa, ngăn chặn xu hướng tăng ô nhiễm môi trường biển. Theo đó, nhiều chương trình như trồng rừng, hồi sinh nguồn nước và phục hồi đất được triển khai mạnh mẽ, điển hình là đề án trồng 1 tỷ cây xanh.

Ngày Môi trường thế giới và Ngày Đại dương thế giới năm nay là cơ hội để chúng ta khẳng định cùng nhau quyết tâm hành động, chủ động khắc phục những khó khăn, thách thức đặt ra, ngăn chặn sự gia tăng về góc độ suy thoái tài nguyên đất, hạn chế tình trạng hạn hán, sa mạc hóa, khai thác sử dụng bền vững, hiệu quả tài nguyên đất, biển và hải đảo, bảo đảm cân bằng sinh thái vì mục tiêu phát triển bền vững.

Bộ trưởng Đặng Quốc Khánh cũng đề nghị cần tập trung một số nhiệm vụ, giải pháp đó là:

Thứ nhất, triển khai hiệu quả các quan điểm, chủ trương của Đảng, chính sách pháp luật của Nhà nước về bảo vệ môi trường, quản lý tài nguyên biển đảo; chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, giảm phát thải khí nhà kính; quản lý chất lượng môi trường đất, quản lý rác thải nhựa đại dương; nâng cao số lượng các-bon thông qua bảo tồn, quản lý bền vững tài nguyên rừng; tăng cường công tác quản lý tín chỉ các-bon; có nhiều giải pháp hiệu quả thiết thực, ngăn chặn giảm thiểu tối đa quá trình sa mạc hóa, hạn hán trên cả nước. Đặc biệt, các cấp chính quyền cần nâng cao nhận thức, coi nội dung phục hồi đất, chống hạn hán, sa mạc hóa là một phần không thể tách rời của kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội.

Thứ hai, cần tăng cường công tác bảo vệ môi trường, đặc biệt là vùng biển, ven bờ; cải thiện, nâng cao chất lượng môi trường biển; ngăn chặn sự suy thoái tài nguyên; phát triển bền vững đa dạng sinh học biển; xử lý tốt các nguồn gây ô nhiễm môi trường biển và đại dương, đất liền, giảm thiểu rác thải nhựa; ưu tiên đầu tư, đẩy mạnh công tác điều tra cơ bản, nghiên cứu khoa học công nghệ, phát triển nguồn nhân lực biển chất lượng cao; thúc đẩy các hoạt động nuôi trồng, khai thác hải sản bền vững, tăng cường bảo vệ tái sinh nguồn lợi hải sản; nâng cao hiệu quả khai thác các tài nguyên khoáng sản biển; nghiên cứu thăm dò các bể trầm tích mới, các dạng hydro các-bon phi truyền thống; thúc đẩy đầu tư khai thác điện gió, điện mặt trời, các dạng năng lượng tái tạo khác; nâng cao năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh quốc tế của các ngành kinh tế biển, giải quyết các chồng lấn để bố trí, sắp xếp khoanh vùng định hướng phát triển các vùng miền dựa trên lợi thế với điều kiện tự nhiên, hài hoà giữa bảo tồn và phát triển; tận dụng tối đa lợi thế để phát triển các ngành du lịch và dịch vụ biển để Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn của thế giới; khai thác đồng bộ, hiệu quả các cảng biền và dịch vụ vận tải biển.

Thứ ba, Tiếp tục mở rộng và tăng cường hợp tác giữa các quốc gia, các đối tác, các tổ chức quốc tế và khu vực về biển và đại dương trên cơ sở tôn trọng chủ quyền, quyền chủ quyền và các lợi ích hợp pháp của các quốc gia ven biển, các quốc gia trên lưu vực sông; tuân thủ luật pháp quốc tế, đảm bảo an ninh và an toàn nguồn nước, an toàn hàng hải góp phần xây dựng hoà bình, ổn định, hợp tác và phát triển.

Thứ tư, thực hiện tốt công tác tuyên truyền, giáo dục và nâng cao nhận thức về phục hồi đất, chống hạn hán và sa mạc hoá, ý thức bảo vệ tài nguyên và môi trường biển; biến nhận thức thành ý thức tự giác và hành động cụ thể, thiết thực ở mỗi cấp, mỗi ngành, mỗi doanh nghiệp và từng cá nhân; đa dạng các phương thức tuyên truyền, vận dụng nền tảng công nghệ và mạng xã hội để truyền thông, tạo sự lan toả trong toàn xã hội.

Ngay sau buổi lễ phát động, Bộ TN&MT sẽ tổ chức đoàn công tác thực địa tại khu nuôi cá công nghệ cao bảo vệ môi trường ở Vịnh Vân Phong. Đây là hoạt động hướng tới việc xây dựng những chính sách phát triển kinh tế biển bền vững.

N.H

“Xuân Trường Sa 2024” - Cầu nối yêu thương giữa đất liền với biển, đảo quê hương

“Thiêng liêng biển đảo Việt Nam” - Khơi gợi trách nhiệm bảo vệ chủ quyền đất nước

Tình yêu của người Dầu khí với biển đảo quê hương