Nợ có khả năng mất vốn tại OCB tăng 38% lên hơn 2.300 tỷ đồng

Chi phí "bào mòn" lợi nhuận tại OCB

Báo cáo tài chính hợp nhất quý II/2024 tại Ngân hàng TMCP Phương Đông (HOSE:OCB) cho thấy, trong quý II, nhà băng này thu về gần 1.987 tỷ đồng thu nhập lãi thuần, tăng hơn 9% so với cùng kỳ 2023.

Các nguồn thu ngoài lãi sụt giảm như lãi thuần từ hoạt động dịch vụ giảm tới 40% xuống còn hơn 150 tỷ đồng; lãi thuần từ mua bán CK kinh doanh giảm tới 69% chỉ thu về hơn 245 triệu đồng; đặc biệt, mua bán CK đầu tư lỗ gần 105 tỷ đồng trong khi cùng kỳ 2023 lãi gần 204 tỷ đồng.

Ở chiều ngược lại, lãi thuần từ hoạt động kinh doanh ngoại hối tăng tới 70% so với cùng kỳ đạt hơn 105 tỷ đồng; lãi thuần từ hoạt động khác tăng gấp gần 5 lần so với cùng kỳ, đạt gần 135 tỷ đồng.

Kết quả, tổng thu nhập hoạt động tại ngân hàng OCB chỉ đạt hơn 2.272 tỷ đồng, giảm nhẹ 4%.

Đáng lưu ý, trong quý II/2024, chi phí hoạt động tăng tới 45% lên hơn 955 tỷ đồng, chủ yếu đến từ chi phí cho nhân viên tăng 49% lên 584 tỷ đồng; chi về tài sản tăng 20% lên mức 143 tỷ đồng; chi cho hoạt động quản lý công vụ tăng 64% lên mức 199 tỷ đồng.

Nguồn: BCTC hợp nhất quý II/2024 tại OCB.

Hơn nữa, chi phí dự phòng rủi ro tín dụng của OCB tăng gấp 3 lần so với cùng kỳ, lên mức gần 419 tỷ đồng. Do đó, quý II/2024, ngân hàng OCB báo lãi trước thuế và sau thuế lần lượt ở mức hơn 898 tỷ đồng và gần 717 tỷ đồng, cùng giảm đến 43% so với cùng kỳ năm 2023.

Tính chung 6 tháng đầu năm 2024, OCB ghi nhận thu nhập lãi thuần đạt hơn 3.887 tỷ đồng, tăng 9% so với cùng kỳ; lợi nhuận trước và sau thuế đạt lần lượt 2.113 tỷ đồng và hơn 1.670 tỷ đồng, giảm lần lượt 17% và 18% so với cùng kỳ 2023. Trong năm 2024, OCB lên kế hoạch kinh doanh với lợi nhuận trước thuế đạt 6.885 tỷ đồng. Như vậy, OCB mới chỉ hoàn thành 31% chỉ tiêu lợi nhuận đề ra.

Theo giải trình chênh lệch lợi nhuận tại OCB, ngân hàng này cho biết hoạt động đầu tư và kinh doanh trái phiếu Chính phủ giảm hơn 309 tỷ đồng so với cùng kỳ do ảnh hưởng của thị trường. Ngoài ra, dù tăng trưởng quy mô so với cùng kỳ, thu nhập từ lãi tăng không đáng kể do ngân hàng chủ động hỗ trợ khách hàng lãi suất và phí.

Bên cạnh đó, theo ngân hàng OCB, chi phí hoạt động tăng do ngân hàng đầu tư vào hệ thống công nghệ nhằm thực hiện chiến lược chuyển đổi số và mở rộng mạng lưới hoạt động; trong khi chi phí dự phòng tăng nhằm nâng cao chất lượng tài sản cũng như tạo bộ đệm dự phòng vững chắc trước thực trạng thị trường có nhiều biến số khó lường.

Nợ xấu tại ngân hàng OCB tiếp tục xu hướng tăng trong nửa đầu năm 2024

Tính đến 30/06/2024, tổng tài sản của OCB đạt hơn 238.883 tỷ đồng. Trong đó, cho vay khách hàng đạt hơn 152.708 tỷ đồng, tăng gần 4% so với thời điểm đầu năm; tiền gửi tại NHNN giảm mạnh 82% so với đầu năm, chỉ còn hơn 1.220 tỷ đồng; tiền gửi tại TCTD khác tăng 25% lên hơn 40.224 tỷ đồng.

Ngoài ra, tiền gửi của khách hàng cũng tăng nhẹ 4% lên gần 131.580 tỷ đồng.

Chất lượng tín dụng tại OCB không mấy sáng sủa khi tổng nợ xấu tính đến 30/6/2024 tăng 22% so với đầu năm, từ 3.904 tỷ đồng lên hơn 4.767 tỷ đồng. Trong đó, nhóm nợ 3 (nợ nghi ngờ) chỉ tăng nhẹ 3% lên hơn 996 tỷ đồng; nợ nhóm 4 (nợ nghi ngờ) tăng 16% lên gần 1.457 tỷ đồng và nợ nhóm 5 (nợ có khả năng mất vốn) cũng tăng tới 38% lên hơn 2.314 tỷ đồng.

Do đó, tỷ lệ nợ xấu tại OCB tăng từ mức 2,65% hồi đầu năm lên 3,12% (vượt mức quy định của Ngân hàng Nhà nước).

Đặc biệt, tính đến thời điểm 30/6/2024, OCB còn ghi nhận hơn 31.586 tỷ đồng chứng khoán đầu tư sẵn sàng để bán, bao gồm 15.805 tỷ đồng chứng khoán nợ do Chính phủ phát hành, 12.600 tỷ đồng chứng khoán nợ của các tổ chức tín dụng trong nước phát hành và hơn 3.154 tỷ đồng chứng khoán nợ của các tổ chức kinh tế trong nước.

20 cổ đông nắm 81% vốn của ngân hàng OCB

Theo quy định tại Điều 63 Luật Các TCTD 2024, cổ đông cá nhân không nắm quá 5% vốn điều lệ của ngân hàng; cổ đông tổ chức không nắm quá 10% vốn; cổ đông và người có liên quan của cổ đông đó không được sở hữu cổ phần vượt quá 15% vốn. Cổ đông và người liên sở hữu vượt trần sẽ không thể tăng tỷ lệ sở hữu cho tới khi tuần thủ quy định.

Vì vậy, ngân hàng OCB vừa qua đã công bố danh sách 20 cổ đông sở hữu từ 1% vốn điều lệ trở lên. Tổng cộng, những cổ đông này nắm 1,66 tỷ cổ phiếu OCB, tương ứng 80,6% vốn điều lệ của ngân hàng.

Danh sách 20 cổ đông nắm 81% vốn của ngân hàng OCB (Nguồn: OCB).

Trong danh sách này, có 13 cổ đông tổ chức, nắm tổng cộng 1,46 tỷ cổ phiếu OCB, hay 55,7% vốn của ngân hàng. Ngoài ra, OCB còn có 7 cổ đông cá nhân, sở hữu 24,8% vốn.

Cổ đông chiến lược Aozora Bank hiện đang là tổ chức nắm giữ nhiều cổ phiếu OCB, đạt 308,2 triệu cổ phiếu, hay 15% vốn điều lệ. Cổ đông này không có người liên quan sở hữu cổ phiếu.

Tổng Công ty Bến Thành sở hữu 102 triệu cổ phiếu OCB, tương đương 4,96% vốn và cũng không có người liên quan sở hữu cổ phiếu OCB. CTCP Đầu tư Bình An House nắm 97,3 triệu cổ phiếu, tương ứng 4,74% vốn ngân hàng. Người liên quan của cổ đông này nắm giữ không đáng kể số lượng cổ phiếu OCB.

CTCP Greenwave Capital sở hữu 91,2 triệu cổ phiếu, tương đương 4,44% vốn. Cổ đông tổ chức này cũng không có người liên quan nắm cổ phiếu ngân hàng.

Ngoài ra, nhóm cổ đông không có người liên quan sở hữu cổ phần OCB còn bao gồm Văn phòng Thành Ủy (sở hữu 75 triệu cổ phiếu hay 3,65% vốn); CTCP Phát triển Hạ tầng KCN Tây Ninh (sở hữu 66,7 triệu cổ phiếu, hay 3,25% vốn); CTCP Năng lượng Tái tạo Hve (sở hữu 64,5 triệu cổ phiếu hay 3,14% vốn); Portal Global Limted (sở hữu 62,2 triệu cổ phiếu hay 3,03% vốn) và quỹ Pyn Elite Fund (Non-Ucits) (sở hữu 49,7 triệu cổ phiếu, hay 2,42% vốn).

Đồng thời, cũng có một số cái tên mới như CTCP Đầu tư HVR (nắm 79,2 triệu cổ phiếu hay 3,85% vốn); CTCP Next Green Capital (nắm 59,4 triệu cổ phiếu, hay 2,89% vốn)

Mặc dù là cổ đông lớn thứ 5 của OCB, nắm 91,1 triệu cổ phiếu, hay 4,43% vốn, nhưng Chủ tịch Trịnh Văn Tuấn cùng với người liên quan sở hữu tổng cộng 19,92% vốn tại OCB hay 409 triệu cổ phiếu. Số lượng cổ phiếu do ông Tuấn và NLQ nắm đang vượt trần quy định.

Những cổ đông có liên hệ với ông Tuấn bao gồm: bà Trịnh Mai Linh (con gái ông Tuấn, sở hữu 87,8 triệu cổ phiếu, tương đương 4,27% vốn), bà Trịnh Mai Vân (con gái ông Tuấn, sở hữu 77 triệu cổ phiếu, tương đương 3,75% vốn), bà Cao Thị Quế Anh (vợ ông Tuấn, sở hữu 66 triệu cổ phiếu, hay 3,21% vốn),bà Trịnh Thị Mai Anh (Phó Chủ tịch, con gái ông Tuấn, sở hữu 60,4 triệu cổ phiếu hay 2,94% vốn) và CT TNHH Đầu tư TQA (nắm 23,3 triệu cổ phiếu, hay 1,13% vốn).