Theo đó, điểm trung bình môn lịch sử thi THPT Quốc gia năm 2018 thấp hơn hẳn so với những năm trước, chỉ 3,79 điểm. Trong khi đó, vào năm 2016 là 4,49 điểm còn năm 2017 là 4,6 điểm.

Các chuyên gia thuộc Phòng Đào tạo - Hệ thống giáo dục HOCMAI đã phân tích và đưa ra các yếu tố ảnh hưởng khiến điểm môn Sử của kì thi THPT Quốc gia năm nay thấp kỉ lục:

Thứ nhất, như đã nhận định đề thi 2018 môn Sử, đề thi “không chấp nhận” những thí sinh chỉ học thuộc lòng và nhớ máy móc mốc sự kiện, ngày tháng. Những điều chỉnh của đề thi năm 2018 so với trước đây (chuyển từ việc kiểm tra việc tái hiện kiến thức sang việc đánh giá mức độ vận dụng kiến thức) khiến những học sinh có thói quen học vẹt, học thuộc lòng, không kết nối, vận dụng được kiến thức sẽ không làm được bài thi.

Phụ huynh xem thông tin về Kỳ thi THPT Quốc gia

Thứ hai, khi bài thi có thêm kiến thức lớp 11, phạm vi kiến thức rộng hơn thì cũng sẽ ảnh hưởng đến độ khó cùa đề (mặc dù về dung lượng đề thi nhìn sơ bộ thì đề 2018 có vẻ ngắn hơn so với đề thi năm 2017).

Thứ ba, trong các năm trước đây, điểm môn Sử cũng không cao so với các môn thi khác. Các năm gần đây điểm môn sử thấp có thể phản ánh cách dạy và học ở trường phổ thông với môn Sử hiện nay: Giáo viên chưa thực sự đổi mới về cách dạy, học sinh cũng vẫn quen với lối học cũ, không có sự đầu tư và tạo đam mê với môn học này.

Thứ tư, khá nhiều học sinh chỉ chọn thi môn Lịch sử cho việc xét tốt nghiệp dẫn đến việc học sinh có thể bỏ không làm các câu khó, hoặc khoanh bừa dẫn đến việc có nhiều bài thi điểm thấp.

Thực tế trên đây đã đặt ra những vấn đề và cần phải thay đổi trong việc dạy và học môn lịch sử không chỉ nhằm đáp ứng với kì thi mà quan trọng là khiến học sinh yêu thích cũng như có cảm hứng hơn với môn học này. Quan trọng hơn nữa là để đem lại những kết quả tốt hơn trong tương lai, tạo nên những dữ liệu lịch sử được lưu giữ trọn vẹn, không méo mó, xô lệch trong mỗi công dân trưởng thành.

Phổ điểm môn Lịch sử

Một lần nữa phổ điểm và điểm thi THPT Quốc gia 2018 cho thấy đã đến lúc phải thay đổi cách dạy và học môn Sử.

Theo đó, về cách học, học sinh cần hiểu bản chất, nắm được "key word" (các từ khóa mô tả khái quát nhất, đặc thù nhất của các thời kì lịch sử; các giai đoạn, sự kiện lịch sử); Kết hợp học trong sách vở và học qua thực tế đời sống; Sách giáo khoa là căn bản nhưng phải tìm hiểu thêm các tài liệu tham khảo để thu nhận thông tin, làm giàu vốn kiến thức; Đặc biệt lưu ý việc ghi nhớ các mốc sự kiện lớn.

Cách dạy là không cần đi quá chi tiết về diễn biến các sự kiện, chiến dịch; Dạy học sinh hiểu bản chất sự kiện, chú trọng lồng ghép và giải thích các thuật ngữ lịch sử; Dạy kiến thức SGK nhưng phải kết hợp liên hệ thực tế; Chú trọng sơ kết, tổng kết vấn đề cho học sinh;Hướng dẫn học sinh cách học từ các nguồn tài liệu tham khảo; Kết hợp, tích hợp các phương tiện, công cụ trong giảng dạy giúp học sinh lưu giữ được kiến thức một cách tự nhiên và có chiều sâu.