3 thế hệ gia đình biệt xứ, lênh đênh sông nước nơi đất khách

Chỉ tay lên bàn thờ, nơi đặt di ảnh và hũ tro cốt của người má nuôi vừa mất tròn 100 ngày, người đàn ông này kể: "Năm 1991, tui theo má xuống ghe lên Sài Gòn sống, bỏ xứ đi luôn đến giờ. Quanh quẩn dưới ghe suốt mấy chục năm nay, ai thuê gì làm đó, cuộc sống không thay đổi gì. Má tui cũng mới mất cách đây 3 tháng, cũng ở dưới cái ghe cũ này".

Và trong một lần leo lên bờ, rong ruổi đến tận biên giới Campuchia, ông Khương quen và yêu cô thôn nữ làm nghề cắt lúa mướn. Ông dẫn người con gái ấy về chiếc ghe mục nát đậu ở cầu Rạch Đĩa 2 (Nhà Bè, TP.HCM). Hai mảnh đời vụn nát gắn bó nhau như vợ chồng từ đó, chẳng cần cưới hỏi.

Ông Khương rời "căn nhà" rách nát đi lên bờ

“Những ngày đó, Nhà Bè còn hoang sơ lắm, không nhà cao tầng nhiều như bây giờ đâu. Xung quanh toàn dừa nước, muỗi mòng nhiều vô kể. Chạng vạng là phải mắc mùng rồi”, anh Khương nhớ lại.

Bốn đứa con có những cái tên quê mùa: Quậy, Quọ, Nhi, Thy... lần lượt ra đời. Chúng được đẻ ra ngay trên chính chiếc ghe chòng chành sóng nước. Thế hệ thứ 3 tiếp tục sống cuộc đời bó hẹp trên ghe, chiều chiều nhảy ùm xuống sông tắm, không cần giao tiếp với bên ngoài, không được đến trường. Cứ thế mà chúng nhổ giò lớn lên...

Cuộc sống tù túng chỉ vài mét vuông trên ghe của cậu nhỏ áp út gia đình "Robinson" Dương Duy Khương

“Đời tui không được học hành, nhưng cũng biết ít chữ. Thời buổi này mù chữ càng thiệt thòi. Tui cũng cố dạy con nhỏ lớn đánh vần. Nó lại dạy cho các em.... Hiện nay 4 đứa cũng nguệch ngoạc được chữ viết, biết đọc chữ”, ông Khương cho biết.

Cạnh mỏm sông ông Khương đậu ghe, phía trên có một khu đất rộng lớn, đang bỏ hoang. Tranh thủ chủ đầu tư chưa xây dựng, vợ chồng, con cái ông phát hoang cỏ dại, gieo hạt trồng trọt kiếm thêm thu nhập, hàng ngày có rau ăn.

Ông Khương hái cà trên khu đất bỏ hoang, cải thiện bữa ăn

“Tui chỉ dám trồng những cây ngắn ngày như sả, cà tím, đậu bắp… vì không biết chừng nào người ta xây nhà, đuổi đi. Tui phát hoang 1000 mét vuông đất, trồng sả tím. Mới đây, tui nhổ sả mang ra chợ Bình Điền bán, mỗi ký 10.000 đồng, tui thu cũng được 40 triệu”, ông Khương khoe.

Có ít tiền, ông Khương sắm một máy phát điện dùng năng lượng mặt trời để thắp đèn, chạy quạt máy.

Nước nấu ăn, gia đình ông Khương phải lên bờ mua của những nhà quen, còn lại tắm, giặt phải dùng nước sông. Củi đốt thì lâu lâu cả nhà ông đi nhặt ở những vùng sâu, xa của huyện Nhà Bè.

Cảnh sinh hoạt "hoang dã" của cha con ông Khương bên mỏm sông Rạch Đĩa

Đói khổ, nợ nần nhưng vẫn mơ mộng

“Nhiều người nói tui có hơi ca giống Minh Cảnh. Năm ngoái tui đi thi gameshow Đường đến danh ca vọng cổ, Thách thức danh hài, hy vọng nổi tiếng, chạy show kiếm tiền, thoát khỏi cảnh túng quẫn, nhưng bị loại từ vòng… gửi xe. Có lẽ những người chấm thi không nhận ra tài năng của cha con tui”, ông Khương cười.

Con gái đầu của ông Khương đang phơi gạo ẩm mốc nhận của những người làm từ thiện

Ngồi cạnh những thùng mì từ thiện đã hết hạn sử dụng, người đàn ông này bỗng nói như đang bị mê sảng: "Trời không cho ai khổ hoài. Tui tin là mình sẽ cũng có lúc… trở thành đại gia”.

Chúng tôi thắc mắc, thì ông Khương hồ hởi: "Trước đây tui có nhặt được một cuốn sổ bằng tiếng Nhật. Linh tính, thần giao cách cảm cho tui biết đó là một bằng sáng chế mang lại tiền của cho mình. Tui mang một chữ trên bìa cuốn sổ đi tìm người biết tiếng Nhật dịch giùm. Đúng như tui nghĩ, cái chữ đó báo cho tui biết mình đang nắm trong tay một bằng phát minh động cơ chạy bằng nước lạnh. Cả bí kíp nằm trong đó, quý lắm".

Ông Khương thao thao nói về "cái bằng sáng chế" lạ đời, hão huyền. Ông khoe mình đã mang… bằng sáng chế đó đi tìm kiếm sự hợp tác ở Sở Khoa học Công nghệ ở nhiều tỉnh, nhưng đều bị người ta từ chối.

"Họ là những người không biết cách... làm giàu. Tiền tới tay mà không biết nhận", ông Khương nói đầy vẻ tự hào.

Cậu thiếu niên quanh năm sống trên chiếc ghe rách nát, cách biệt với thế giới bên ngoài cùng người cha mơ mộng

“Năm tới về quê, tui sẽ chế tạo đại trà loại máy chạy bằng nước lạnh, không cần đổ xăng dầu. Tui chế tạo xong, chắc chắn không ai mua xăng dầu nữa, nhà nước không bán được. Tui biết sẽ đụng chạm với mấy cây xăng dữ dội lắm”, ông Khương nói.

Chúng tôi đòi ông Khương cho xem bằng sáng chế đó, ông Khương từ chối, cho rằng đó là "tài sản vô giá', không thể mang ra, vì sợ bị... cướp. ông Khương luôn miệng kêu chúng tôi hợp tác để mau... giàu.

Cao hứng, người đàn ông này còn nổ: "Coi tui vậy chứ, trong tay tui có 5 tỉ đồng tiền mặt đang chôn ở một chỗ bí mật đó (!?)".

"Tui sẽ thành đại gia", ông Khương nói và chỉ vào những thùng mì từ thiện đã hết hạn

Trong lúc người đàn ông này huyên thuyên, trên bờ đứa con con gái lớn đang phơi gạo mốc, còn hai đứa con trai nhỏ đang nằm thu lu trong một góc ghe, mặt tiu nghỉu.

Một chiếc ca nô chạy ngang. Chiếc ghe chòng chành, dường như đưa ông Khương quay về với hiện tại: "Lúc má tui bị bệnh. Bách bí quá, tui nhớ đến mấy tờ giấy dán cho vay tiền trên các cột điện. Tui thấy dễ vay, chỉ cần đưa giấy chứng minh cho họ photo là có tiền. Tui vay 20 triệu để lo cho bà già. Lãi mẹ đẻ lãi con, còn thiếu khoảng 30 triệu, trả hoài không hết".

Cuộc sống đầy mù mịt nhưng người đàn ông này vẫn có nhiều suy nghĩ viển vông

Trước khi chia tay, ông Khương nhiều lần nhắc phóng viên giữ bí mật này, sợ bị kẻ gian tìm đến… cướp mất bằng sáng chế có một không hai trên hành tinh! Văng vẳng phía sau lưng, tiếng sủa của bầy chó đến... 10 con.

Tiếp xúc người đàn ông này, chúng tôi cảm thấy xót xa cho những đứa trẻ đang sống cảnh vô định, không tương lai, không lối thoát. Trong cuộc đời chông gai, mở banh mắt ra để đi, đôi khi còn sụp hố, giẫm gai. Người cha của chúng vẫn thản nhiên nhắm mắt để tìm kiếm những giấc mơ đẹp, sống mãi trong mơ.

Lê Ngọc Dương Cầm