Trong năm 2011, đã có 25 thông tư do các Bộ ban hành. Nếu doanh nghiệp không cập nhật kịp thời thì khi hàng hóa xuất nhập sẽ bị vướng ngay tại cửa khẩu. Thực tế, đã có hàng loạt các vướng mắc phát sinh do doanh nghiệp không cập nhật các thông tư mới và một số điều chưa cụ thể tại các thông tư gây ảnh hưởng lớn cho doanh nghiệp.

Đơn cử, khi Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn (Bộ NN & PTNT) ban hành thông tư 66 về quản lý thức ăn gia súc thì ngay lập tức hàng loạt hàng hóa nhập khẩu bị ách tắc ngay tại cảng. Thông tư này yêu cầu doanh nghiệp phải cung cấp giấy đảm bảo chất lượng hàng hóa từ phía nước xuất khẩu nhưng không nói rõ giấy đó do ai cấp, cấp như thế nào và các giấy tờ như thế nào thì hợp lệ… Chính vì vậy khi thông tư này ban hành thì hàng hóa của hàng loạt doanh nghiệp nhập khẩu thức ăn gia súc đều phải nằm lại tại cửa khẩu.

Cục Hải quan TP HCM đã báo cáo sự việc lên Tổng Cục Hải quan để trao đổi với Bộ NN & PTNT. Sau đó ngày 1/12 vừa qua Bộ NN &PTNT đã gia hạn lại thông tư này đến ngày 30/6/2012 mới áp dụng để doanh nghiệp có thời gian chuẩn bị và giải thích rõ hơn các nội dung trong thông tư.

Ngoài ra, còn hàng loạt các vướng mắc mà doanh nghiệp gặp phải với các thông tư mới ban hành của Bộ Y tế, Bộ Công Thương, Bộ Xây dựng. Rất nhiều doanh nghiệp than rằng: Họ đã “chạy” hỏi khắp nơi nhưng không được câu trả lời thỏa đáng và chưa được hướng dẫn cụ thể phải thực hiện như thế nào trong rất nhiều thủ tục.

Ông Nguyễn Hữu Nghiệp, Phó Cục trưởng Cục hải quan TP HCM cho biết: Trong thời gian gần đây hàng hóa của các doanh nghiệp Nhập khẩu và Xuất khẩu đều gặp phải nhiều vướng mắc, hầu hết là do các chính sách mới ban hành của các Bộ. Cơ quan hải quan phải thực hiện theo đầy đủ các thông tư của các Bộ ban hành chứ không phải có ý gây khó khăn cho doanh nghiệp. Để rút ngắn thời gian làm thủ tục hải quan, bên cạnh việc các doanh nghiệp phải cập nhật kịp thời các thông tư thì các đơn vị hoạch định chính sách cần có những biện pháp đơn giản các thủ tục, tạo thuận tiện cho doanh nghiệp vì khi hàng hóa bị dồn ứ ở cảng thì doanh nghiệp chịu thiệt hại rất lớn.

Vừa qua, Cục Hải quan TP HCM đã xây dựng Đề án “Hải quan một cửa tại cảng Cát Lái” đang chờ sự chấp thuận của Tổng Cục Hải quan. Đề án này, trước mắt áp dụng đối với nguyên vật liệu phục vụ sản xuất nhằm giúp doanh nghiệp giải phóng hàng nhanh, tiết kiệm chi phí. Trước đây, khi hàng nhập khẩu về tới cảng và ở cảng phát lệnh giao hàng thì doanh nghiệp mới làm thủ tục hải quan. Với đề án “Hải quan một cửa” thì khi hàng xuống cảng ở nước xuất khẩu, doanh nghiệp đã có thể đi làm thủ tục hải quan. Khi hàng về đến cảng trong nước thì các thủ tục hải quan đã hoàn tất, tiết kiệm thời gian và giảm các loại chi phí lưu giữ, bốc dỡ hàng hóa ở cảng cho doanh nghiệp.

Mai Phương