Chính vì vậy, chính quyền địa phương các tỉnh thành trên đang phải đối mặt với nguy cơ không thể trả nợ, bao gồm những khoản tiền vay qua kênh LGFV. LGFV thường là nền tảng tài trợ chính cho các dự án cơ sở hạ tầng khu vực.

Nhà sản xuất chip Trung Quốc Tsinghua Unigroup từng được coi là "viên ngọc quý" trong kế hoạch Made in China 2025 của Bắc Kinh tuyên bố vỡ nợ. Ảnh: Getty

Nợ chính quyền địa phương ở nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tăng vọt trong năm nay sau khi Bắc Kinh nâng mức thâm hụt ngân sách tài khóa và hạn ngạch nợ của chính quyền địa phương dành cho đầu tư cơ sở hạ tầng nhằm ổn định nền kinh tế bị ảnh hưởng bởi đại dịch Covid-19.

Theo báo cáo từ ngân hàng Pháp Natixis, số trái phiếu còn tồn động chưa thanh toán của các LGFV đã tăng hơn 10% trong quý III. "Điều này cho thấy chính quyền các cấp quyết tâm thực hiện các biện pháp tài khóa để kích thích nền kinh tế", theo Natixis.

Vay chỗ mới "bù" nợ cũ

Đánh giá triển vọng nợ công địa phương và khu vực của Trung Quốc trong năm 2021, Moody's Investors Service nhận định không mấy "tích cực" do nền kinh tế Trung Quốc phục hồi không đồng đều tại các khu vực khác nhau sau đại dịch Covid-19.

Theo nhà phân tích Yubin Fu của Moody's, chính sách cắt giảm thuế nhằm đối phó với ảnh hưởng do đại dịch Covid-19 của Trung Quốc đã khiến cho nhiều địa phương gặp khó khăn về tài chính. Thậm chí, một số địa phương buộc phải tăng vay nợ thông qua doanh nghiệp nhầ nước và LGFV.

Cựu Thứ trưởng Tài chính Trung Quốc - ông Zhang Hongli nhận định suốt 10 tháng đầu năm 2020, có đến hơn 60% chính quyền địa phương các tỉnh thành vay nợ mới để trả nợ cũ. Điều này cho thấy phần lớn các địa phương không tạo dòng tiền đủ lớn để có thể trang trải các khoản nợ.

Dẫn báo cáo thống kê của JPMorgan, chỉ trong nửa đầu năm nay, nợ thông qua LGFV tăng thêm 3.700 tỷ NDT (565,9 tỷ USD), một khoảng lớn vượt mức 3.300 tỷ NDT (504 tỷ USD) trong năm 2019. Theo các nhà phân tích, các địa phương Trung Quốc hiếm khi vỡ nợ vì những khoản vay thông qua LGFV, tuy nhiên, nguy cơ đang tăng cao vì nguồn thu từ thuế và bán đất sụt giảm mạnh do chính sách mới ban hành.

Còn theo Fitch Ratings, làn sóng vỡ nợ tại các địa phương tại Trung Quốc có thể bùng phát một khi thời điểm thanh toán các trái phiếu của LGFV đã đến. So với năm 2020, nợ trái phiếu LGFV đến hạn thanh toán trong năm tới sẽ cao hơn 21%.

Vào tháng 11 vừa qua, công ty năng lượng thuộc sở hữu của tỉnh Hà Nam - Yongcheng Coal & Power - đã không kịp hoàn trả khoản nợ trái phiếu. Ngay sau đó, liên tiếp các vụ vỡ nợ của các doanh nghiệp nhà nước bị phanh phui, khiến cho giới đầu tư lo ngại và làm bùng lên đợt bán tháo mạnh trên thị trường trái phiếu.

Theo SCMP, đã có hàng trăm giao dịch bán trái phiếu đã bị hoãn hoặc hủy bỏ do nhà đầu tư quan ngại về tình hình sức khỏe tài chính của chính quyền các địa phương.

"Chúng tôi dự đoán các địa phương của Trung Quốc sẽ tiếp tục thâm hụt ngân sách trong 2 đến 3 năm tới. Các vụ vỡ nợ LGFV là khá hiếm, tuy nhiên, không thể không lo ngại rằng nguy cơ vỡ nợ sẽ không leo thang", Standard & Poors nhận định.

"Hiệu ứng domino"

Vào tuần trước, giới quan chức tỉnh Liêu Ninh, Quý Châu, Sơn Tây và Thiểm Tây đã phải tìm cách trấn an công chúng bằng việc khẳng định đã kiểm soát được nợ, đồng thời, họ sẽ cải thiện việc quản lý rủi ro và đảm bảo uy tín trên thị trường vốn. Theo đó, chính quyền Liêu Ninh yêu cầu các công ty nhà nước phải thực hiện đầy đủ mọi nghĩa vụ và công khai các thông tin tài chính minh bạch và chi tiết hơn.

Giới phân tích từ hãng Guangfa cho rằng, một vụ vỡ nợ LGFV có thể gây ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế của cả Trung Quốc nhiều hơn cả việc một công ty quốc doanh vỡ nợ. "Các công ty nhà nước phụ thuộc nhiều vào khả năng tạo ra lợi nhuận, trong khi LGFV đang phụ thuộc phần lớn vào sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương".

"Chỉ một kênh tài chính xảy ra vấn đề, toàn bộ hệ thống chính quyền của tỉnh đó sẽ bị các nhà đầu tư nghi ngờ, từ đó dẫn đến những rủi ro hệ thống lên toàn khu vực", Guangfa nhấn mạnh sức ảnh hưởng của một vụ vỡ nợ trái phiếu lên toàn bộ hệ thống chính quyền các tỉnh Trung Quốc trong thời điểm hiện nay.

Theo Dân trí