Cung ứng điện gặp khó

Năm 2013, ngành điện Việt Nam vẫn phải đối mặt với các yếu tố không thuận lợi đối với sản xuất, cung ứng điện. Đầu tiên phải kể đến lượng nước thiếu hụt tại các hồ thủy điện do thực hiện công tác xả đập cấp nước cho nông nghiệp. Theo tính toán của EVN, các hồ thủy điện không tích được đầy hồ vào cuối năm 2012, dẫn đến sản lượng điện thiếu hụt ít nhất vào khoảng 1,43 tỉ kWh (tính cả các hồ bậc thang là 2,42 tỉ kWh).

Song song với tình hình thiếu nước tại các hồ thủy điện, đặc biệt cảnh báo thời tiết trong năm 2013 có nhiều diễn biến phức tạp. Tình hình khô hạn ở miền Trung và Tây Nguyên có biểu hiện diễn biến bất thường, đã xuất hiện khô hạn từ các tháng cuối năm 2012 và có khả năng trầm trọng hơn trong năm 2013. Theo tính toán, để đảm bảo cung cấp ổn định lượng điện sản xuất, sinh hoạt trong năm nay, dự kiến sẽ phải huy động 1,57 tỉ kWh chạy dầu FO và DO, riêng mùa khô là 1,113 tỉ kWh.

Trên cơ sở tính toán cung - cầu điện năm 2013, EVN nhận định, hệ thống điện của Việt Nam vẫn đủ khả năng cung cấp điện cho nền kinh tế và đời sống nếu như không xuất hiện các tình huống quá bất thường. Đồng thời, đưa ra cảnh báo cung cấp điện cho miền Nam sẽ gặp căng thẳng do năm 2013 không có nguồn phát điện mới đưa vào vận hành ở miền Nam trong khi năng lực truyền tải qua các đường dây 500kV, 220kV bị giới hạn do hao hụt trợ tải lớn.

Nhà máy Nhiệt điện Dầu khí Vũng Áng 1 dự kiến phát điện vào cuối năm 2013

Theo kế hoạch cung cấp điện và vận hành hệ thống điện năm 2013 đã được Bộ Công Thương phê duyệt tại Quyết định số 7969/QĐ-BCT ngày 26/12/2012: Tổng sản lượng điện sản xuất của các nhà máy điện (tại đầu cực máy phát) và nhập khẩu của toàn quốc năm 2013 là 133,441 tỉ kWh, trong đó mùa khô là 64,137 tỉ kWh. Cơ cấu sản xuất điện mùa khô năm 2013 theo các loại nguồn điện được phân bố như sau: Sản lượng thủy điện cả năm là 53,94 tỉ kWh, trong đó mùa khô là 20,037 tỉ kWh; Sản lượng nhiệt điện than cả năm là 29,403 tỉ kWh, trong đó mùa khô là 16,72 tỉ kWh; Sản lượng nhiệt điện turbine khí cả năm là 44,349 tỉ kWh, trong đó mùa khô là 23,947 tỉ kWh; Sản lượng nhiệt điện dầu cả năm là 1,57 tỉ kWh, trong đó mùa khô là 1,113 tỉ kWh; Sản lượng điện nhập khẩu từ Trung Quốc là 3,672 tỉ kWh, trong đó mùa khô là 2,07 tỉ kWh.

Theo nhận định xu thế thời tiết, thủy văn, các tháng tiếp theo của mùa Đông Xuân năm 2012-2013 của Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Trung ương, trong các tháng chính của vụ Đông Xuân 2012-2013, ở các tỉnh thuộc khu vực Đông Bắc, vùng núi phía bắc, trung du Bắc Bộ, Bắc Trung Bộ và Tây Nguyên cần chủ động đối phó với tình trạng thiếu nước và khô hạn cục bộ. Đặc biệt, trong các tháng chính của mùa mưa lũ ở Trung Bộ, lượng mưa đã thiếu hụt nhiều, do vậy tình trạng thiếu nước và khô hạn tại khu vực này sẽ diễn ra trên diện rộng và gay gắt, đặc biệt tại khu vực Trung và Nam Trung Bộ.

Có thể nói, phân bố cung ứng điện của Việt Nam lấy thủy điện làm chủ lực (chiếm tỷ lệ gần 40% tổng sản lượng điện), sự thiếu hụt lượng nước thượng nguồn khiến công tác tích nước không đạt đỉnh của các nhà máy thủy điện sẽ dẫn đến những hậu quả khó lường, thiếu hụt điện trên diện rộng. Để không xảy ra tình trạng trên, EVN đã thực hiện phối hợp với các đơn vị có nhà máy điện trên toàn quốc, đề xuất các phương án đảm bảo cung ứng điện trong mùa khô 2013.

Đảm bảo nguồn điện

Theo tính toán, đo đạc của Trung tâm khí tượng thủy văn quốc gia, toàn bộ dòng chảy các sông từ Bắc Bộ, miền Trung đến Nam Trung Bộ lượng nước đều nhỏ hơn trung bình nhiều năm (TBNN), dòng chảy thiếu hụt 20-80%. Trong đó, Trung Bộ dòng chảy các sông từ Hà Tĩnh đến Bình Thuận và khu vực Tây Nguyên thấp hơn TBNN cùng kỳ khoảng 57%. Đặc biệt, trong các tháng 10, 11 và tháng 12, trên phần lớn các sông ở Trung Trung Bộ và Nam Trung Bộ hầu như không có lũ, so với TBNN cùng kỳ 60-80%. Từ những thông tin bất thường trên, ngay từ cuối năm 2012, EVN đã nhận ra nguy cơ thiếu nước phát điện nên đã khẩn trương đưa ra một số giải pháp để có thể cung ứng điện ổn định. Có tất cả 6 giải pháp chính cần thực hiện sớm và đồng bộ để giữ vững nguồn cung ứng điện đảm bảo cho sản xuất, kinh doanh của cả nước trong mùa khô 2013.  

Đầu tiên, EVN đã tiến hành bố trí hợp lý, tập trung sửa chữa, bảo dưỡng các tổ máy nhiệt điện, than, turbine khí. Quan trọng nhất cần thực hiện tích nước tối đa các hồ thủy điện để đảm bảo khả dụng nguồn cho mùa khô, đáng lưu ý, cần nâng cao mực nước các nguồn thủy điện miền Nam. Tiếp đến, EVN sẽ sử dụng mọi nguồn lực đưa Nhà máy Uông Bí mở rộng 2 (300MW), Nhà máy Thủy điện Bản Chát (2x110MW), tổ máy số 1 (300MW), Dự án nhiệt điện Quảng Ninh 2 vào vận hành để tăng nguồn phát điện trong mùa khô. Đây là các dự án đã hoàn thành công tác xây dựng, chạy thử sẵn sàng phát điện trong năm 2013.

Để nâng cao chỉ số điện truyền tải, EVN sẽ sát sao chỉ đạo Tổng Công ty Truyền tải điện quốc gia tập trung đưa vào vận hành các công trình điện trọng điểm, tăng cường cho lưới điện miền Nam và các công trình nâng cấp lưới truyền tải miền Nam. Trong đó, đặc biệt đáng quan tâm là hệ thống đường dây 220kV Đắk Nông - Phước Long - Bình Long; Nâng công suất trạm 500kV Ô Môn, Tân Định, Phú Lâm; Đường dây 500kV Pleiku - Mỹ Phước - Cầu Bông… Thường xuyên theo dõi, cập nhật các yếu tố thời tiết, thủy văn, phụ tải để đảm bảo phương thức vận hành an toàn, tin cậy hệ thống điện quốc gia.

Bên cạnh đó, EVN sẽ phối hợp chặt chẽ với Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV), Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), Tổng Công ty Khí Việt Nam, các công ty phát điện thành viên của TKV, PVN và các đơn vị phát điện khác nhằm chủ động, đảm bảo nguồn phát cho hệ thống điện quốc gia.

Một nét mới trong năm 2013, EVN đặc biệt tăng cường công tác tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng để cộng đồng xã hội nâng cao ý thức tiết kiệm điện. Hiện nay, EVN đã lên kế hoạch triển khai các chương trình hoạt động của các đơn vị trực thuộc về sử dụng điện hiệu quả, tiết kiệm. Đồng thời, thường xuyên tuyên truyền sử dụng điện tiết kiệm đến nhân dân, đặc biệt là khu vực miền Nam để giảm sản lượng điện phải phát bằng dầu FO, DO trong năm 2013.

Thành Công